سینمای ورزشی هنوز جایگاه اصلی خود را پیدا نکرده است
قربانعلی تنگشیر استاد دانشگاه حوزه سینما پیرامون تولید فیلم‌های ورزشی و نبود یا کمبود نویسندگان آثار ورزشی و گیشه سینمای این فیلم‌ها صحبت کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهرا بالاور - در کشور ما به دلیل رواج وزش‌های مختلف در فرهنگ ایرانی اسلامی، فیلم‌های ورزشی از محبوبیت خاصی برخوردار هستند؛ به طوریکه علاقه‌مندان به ورزش به تماشای آثار سینمایی ورزشی می‌نشینند. اما در سال‌های اخیر شاهد کمبود یا نبود تولید فیلم‌های ورزشی از سوی تهیه‌کنندگان و کارگردانان سینمای کشورمان هستیم.
آشنایی مخاطبان سینمایی با ورزش و زندگینامه مقام‌داران ورزشی و آشنایی علاقه‌مندان ورزشی به سینما در فرهنگ ما امری مهم است؛ زیرا ورزش و سینما در کنار یکدیگر مکمل‌های خوبی هستند و می‌توانند اقتصاد فرهنگی خوبی را ایجاد کنند. لذا ساخت فیلم‌های ورزشی که دربرگیرنده، ورزشی‌های مختلف، زندگینامه اهالی ورزش، مصائب و شیرینی‌های ورزش هستند از حائز اهمیت خاصی است که افراد را ایجاب به ساخت چنین آثاری می‌کند. به دلیل اهمیت این موضوع و بررسی چرایی تولید نشدن آثار سینمایی ورزشی به گفت‌وگو با قربانعلی تنگشیر استاد دانشگاه سینما پرداختیم.
باشگاه خبرنگاران جوان: در سال‌های اخیر در میان آثار سینمایی ورزشی فقط دو فیلم شاخص به نام بیرو و پریز خان داشتیم که روایتگر زندگی ورزشکاران ما بودند، کیفیت این دو آثار به طور خلاصه چطور بود؟
قربانعلی تنگشیر استاد دانشگاه بیان کرد: در مورد نقد فیلم‌های ورزشی و دو فیلم بیرو و پرویز خان باید بگویم، در ایران، سینمای ورزشی هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است و ما حوزه ورزش در سینما کار مفیدی انجام نداده‌ایم و دلیل آن این است که روایتگر خوبی در این حوزه نداشته‌ایم که حتی فیلم تختی را به تصویر بکشد؛ زیر؛ به دلیل ملاحظاتی که در بیوگرافی داستان ایشان و حتی فردی که نقش ایشان را بازی می‌کرد وجود داشت اما ره هر حال آن فیلم پایه گذار یک برنامه‌ریزی بود تا به ورزش در ایران توجه بشود.
وی ادامه‌داد: متاسفانه مدیران ورزشی ما در این مملکت به فکر ساخت فیلم‌های مستندی از زندگی قهرمانان ملی ایران در حوزه کشتی، فوتبال و ورزش زورخانه‌ای نشدند و تا الان فیلم پرویز خان را به عنوان یکی از بهترین فیلم‌هایی که در حوزه ورزشی کار شده است می‌دانم. زیرا این فیلم، یک مستندسازی واقعی داشته است و انتخاب بازیکنان و دروازه‌بان‌ها با توجه به آن دوران خوب بوده است. همچنین شخصیت مرحوم پرویز دهداری که بسیار صمیمانه و عاشقانه نقششان را آقای سعید پور صمیمی بازی کردند بسیار موثر بود.
قربانعلی تنگشیر بیان کرد: پرویز خان یک فیلم اثرگذار و تحسین برانگیزی بود که احساسات ملی انسان‌ها را می‌توانست نمودار کند و خوب نشان بدهد. مخصوصا سکانسی از این فیلم سینمایی که فینال بازی‌ها بود که ایران موفق شد با کمترین امکانات این بازی رو ببرد. شما حساب کنید آن زمان و در زمان قدیم چقدر امکانات ورزشی ما کم بود که حتی بچه‌ها جای تمرین و لباس نداشتند و حتی تهیه بلیط هواپیما برایشان مشکل بود و در این فیلم کارگردان به خوبی تونسته بود موفقیت‌های ورزش آن دوران ایران را به تصویر بکشد. همچنین بازی تک تک بچه‌هایی که یا بازیگر بودند یا خیر در فیلم پرویز خان ستودنی است که واقعاً من فکر کنم وزارت ورزش باید این فیلم را دوباره برای همه نشان بدهد.
باشگاه خبرنگاران جوان: در جامعه ایرانی ما که کشوری ورزشی و پهلوانی هستیم، چقدر نیاز داریم تا فیلم‌هایی راجع به سختی‌ها و فراز و نشیب‌های زندگی ورزشکاران و پهلوانمون بسازیم؟
وی گفت: در حوزه ورزش می‌توان همه کار انجام داد مخصوصا در مورد ورزش باستانی کشورمان که ما ورزش زورخانه‌ای داشتیم و متاسفانه الان فراموش شده است. حال‌حاضر حتی بعضی از زورخانه‌های ما بسته شدند به خاطر اینکه توجهی به ورزش زورخانه‌ای نمی‌شود و نمی‌خواهند که به این ورزش توجه شود.
وی بیان کرد: در دنیا فیلم ورزشی طرفدار بسیاری دارد؛ برای اینکه برایش زحمت می‌کشند و واقعیت‌ها را بیان می‌کنند. البته ما کارگردانی که بیاید و در این حوزه کار کند نداریم یا اگر داریم ماشینی و دستوری کار می‌کنند، مثلاً چیزی بنیاد فارابی یا اوج می‌خواهد تولید می‌شود. بنابراین ما باید واقعیت‌ها را در مورد ورزش و آن چیزی که مردم نیاز دارند در یک بیوگرافی کامل تحقیقاتی کامل انجام دهیم و بعد در مورد زندگی یک فرد تا افتخارات ورزشیشان فیلم بسازیم.
قربانعلی تنگشیر گفت: سینمای ورزشی سینمای سالمی است که به دور از درام، حادثه، خودکشی و هیجانات است و این سینما یک سینمای اورجینال یا یک سینمای مستند با تمام افتخاراتی که داشتیم است. من چیزی به نام کمدی در ورزش نمی‌دانم، نمی‌شناسم و ندیدم و ممکن است سینمای هالیوود کمدی در ورزش باشد.
وی بیان کرد: سینمای ورزشی ژانر خوبی است ک بستگی به دو عامل دارد که بتواند یک داستان و سناریوی خوب ورزشی بنویسد که ما ورزش نویس‌های زیادی داریم ولی کسانی که بتوانند داستان سینمایی بنویسند کم داریم. همچنین اگر کسی بیاید و در این حوزه سرمایه‌گذاری کند و از امکانات خوب برای ساخت یک فیلم ورزشی استفاده کند همه چیز خوب پیش خواهد رفت. بنابراین اگر بخواهیم گیشه ورزشی داشته باشیم باید کار ورزشی خوب ارائه داده شود تا مردم باور کنند ما می‌تونیم مردم را با ورزش و به کمک سینما با تاریخ ورزشی ایران آشنا کنیم.