شاهرگ دارویی کشور زیر تیغ احتکار
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، وقوع بحران در استراتژیک‌ترین بخش دارویی کشور شوکی بود که دردِ تهیه دارو را به مشکلات بیماران افزود. مسئله سخت‌تر در وقوع این بحران در دسترس نبودن دارو‌هایی خیلی ساده، معمولی و ساخت داخل است که باید برای درمان بیماران مبتلا به آنفلوآنفرا و سرما خوردگی مورد استفاده قرار بگیرد، ولی در حساس‌ترین فصل سال تولیدی از شرکت‌های دارو سازی روانه بازار نشد.
بحرانی که وزارت بهداشت به عنوان سکان دار اداره بخش سلامت و درمان کشور، پیش‌تر و از فصل تابستان برای آن برنامه ریزی می‌کردند. اما این مشکل در حدی جدی شد که رئیس جمهور، مجلس و سازمان بازرسی را هم به میانه میدان آورد.
این معضل در هفته آخر مهر ماه جدی شد و در ابتدا مسئولان اعلام می‌کردند که بحرانی در تامین دارو نداریم و به زودی همین مشکلات کم هم برطرف می‌شود، اما نایب‌رئیس انجمن داروسازان نسبت به نبود ذخایر استراتژیک دارو هشدار داد و گفت: «علاوه بر کمبودی که در حوزه آنتی‌بیوتیک‌ها وجود دارد، کمبود‌هایی در سایر اقلام هم داریم و حتی دارو‌های خیلی ساده نیز که برای کودکان استفاده می‌شد هم در داروخانه‌ها پیدا نمی‌شود.»
به گفته سیدعلی فاطمی، در حال حاضر عمدتا در دارو‌هایی که به صورت شربت هستند و عمدتا برای مصرف کودکانند، کمبود داریم که اصلا هم وارد نشده است و انواع شربت و استامینوفن در داروخانه‌ها جزو اقلام خیلی کمیاب به حساب می‌آیند.
بحران دارو جدی شد
بعد از جدی شدن سرگردانی مردم برای تهیه دارو‌هایی مثل قرص و شربت‌های سرماخوردگی حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس با انتقاد از اینکه کمبود‌های دارویی همچنان ادامه دارد و رفع نشده است، مطرح شد و گفت: بار‌ها در جلسات ستاد مبارزه با کرونا این موضوع را مطرح و یادآوری کردم، اما علیرغم تمامی پیگیری‌ها و برگزاری جلسات توسط کمیسیون بهداشت و اینجانب در اغلب استان‌ها با کمبود جدی دارو مواجه هستیم.
وی با بیان اینکه قوانین بانکی و گمرکی، شرکت‌های بیمه‌ای، کمبود مواد اولیه، طلب شرکت‌های تولید دارو افزایش هزینه حمل و نقل و تعرفه‌های بازرگانی از جمله دلایل مؤثر کمبود‌های دارویی و سرم به شمار می‌رودد، افزود: رئیس‌جمهور بار‌ها خطاب به مسئولان مربوطه تأکید کردند که قیمت دارو نباید افزایش یابد و کمبود‌های دارویی و سرم باید رفع شود، اما متأسفانه تاکنون در این رابطه اقدامی انجام نشده است؛ مردم با کمبود دارو مواجه هستند چه کسی باید پاسخگوی آن‌ها باشد. رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با انتقاد از اینکه عزم و اراده جدی برای رفع کمبود‌های دارویی وجود ندارد، بیان کرده بود که با دستور‌های کاغذی این مشکل حل نمی‌شود. در ادامه رئیس کمیسیون بهداشت در نامه‌ای خطاب به رئیس جمهور درخواست کرد که موضوع کمبود اقلام دارویی مذکور و سرم تزریقی که به ویژه کودکان و سالمندان را مورد تهدید قرار می‌دهد در اسرع وقت مرتفع شده و تمهیدات لازم برای جلوگیری از کمبود‌ها اندیشیده شود.
احتکار؛ شاهرگ بروز بحران دارویی در کشور
بعد از دستور رئیس جمهور و آرام نشدن اوضاع رئیس سازمان غذا و دارو به عنوان مرکز ثقل تهیه دارو در کشور استعفا داد تا شاید فضای ملتهب کشور کمی آرام شود. ولی با این وجود و در همین حین که مردم از این داروخانه به آن داروخانه در حال گشتن برای پیدا کردن یک داروی ساده سرماخوردگی و آنفلوآنزا بودند، خبر رسید که انبار‌های 3 شرکت بزرگ دارویی مملو از این دارو‌ها است. وزیر بهداشت با ارائه گزارشی درباره کمبود آنتی‌بیوتیک‌ها در نشست هیأت وزیران توضیح داد: سازمان غذا و دارو آمار نیاز آنتی‌بیوتیک کشور را اردیبهشت‌ماه به شرکت‌های دارویی ارائه کرده است. او همچنین در بخش دیگری از توضیحاتش افزود: مواد اولیه موجود بوده و این شرکت‌ها باید در زمان مناسب داروی مورد نیاز را تولید می‌کردند، اما متأسفانه دو شرکت دارویی در ارائه اظهارات تخلف کرده و تولیدشان را به بهانه سود بیشتر، در شهریورماه کاهش داده‌اند. وزیر بهداشت و درمان عنوان کرد: در حال حاضر این دو شرکت مذکور سه‌شیفت مشغول کار هستند تا کمبود برخی اقلام دارویی را برطرف کنند.
اشکان میرمحمدی بازرس کل امور تعاون، کار و رفاه اجتماعی سازمان بازرسی کل کشور نیز به صورت رسمی و قطعی اعلام کرد که مرکز ثقل وقوع بحران دارویی در کشور احتکار دارو برای رسیدن به سوددهی بیشتر است، میرمحمدی با اشاره به بازدید خود از برخی شرکت‌های پخش دارو و شرکت‌های «مواد اولیه ساز» در پی بررسی کمبود اقلام دارویی، اظهار کرد: بررسی‌های میدانی حاکی از این است که ماده اولیه انواع آنتی‌بیوتیک در انبار‌های شرکت‌های تأمین کننده به طور کامل فراهم است. به طور نمونه در بازدید از یکی از شرکت‌های دارویی مشخص شد حدود 30 تن ماده اولیه «آزیترومایسین» در انبار این شرکت موجود است و حدود 30 تن دیگر از مواد اولیه این شرکت در گمرک وجود دارد که در مجموع این مقدار برای نیاز 6 ماه کشور کافی خواهد بود. این گفته‌ها نشان می‌دهد که در وهله اول احتکار شرکت‌های دارویی و در وهله دوم بی برنامگی برای ترخیص مواد اولیه مورد نیاز شرکت‌های دارویی منجر به بروز این مشکل شده است. هر چند افزایش مصرف مردم هم در این موضوع تاثیر گذار است.
با این وجود با بررسی تمام این مسائل علت اصلی این موضوع با نگاهی واقع بینانه به عمکرد وزارت بهداشت برمی گردد چرا که اگر این وزارت خانه از ابزار‌های نظارتی خود بر شرکت‌های دارویی استفاده می‌کرد قطعا متوجه کمبود ذخایر دارویی در کشور آن هم در آستانه فصل سرد سال می‌شد تا مردم مجبور نباشند هزینه آن را بپردازند.