صف‌بندی شرق در شانگهای
دنیای‌اقتصاد: در نشست دو روزه سران سازمان همکاری شانگهای (SCO) در تیانجین چین شی جین‌پینگ، رهبر چین با انتقاد از «اقدامات قلدرمآبانه»، آشکارا ایالات متحده را هدف قرار داد و چشم‌انداز کشورش را به عنوان جایگزینی برای نظم جهانی تحت رهبری آمریکا معرفی کرد. این اجلاس که بزرگ‌ترین رویداد دیپلماتیک سال چین است، با حضور رهبرانی چون ولادیمیر پوتین (روسیه)، نارندرا مودی (هند) و رجب طیب اردوغان...
به گزارش نیویورک‌تایمز، شی جین‌پینگ در سخنرانی افتتاحیه خود، ضمن اعلام کمک 280میلیون دلاری و وام 1.4میلیارد دلاری به اعضای سازمان، از «ابتکار حاکمیت جهانی» جدید خود رونمایی کرد. این طرح که مکمل ابتکارات پیشین او در حوزه امنیت و توسعه است، بر یک جهان چندقطبی برابر و منظم و جهانی‌سازی اقتصادی فراگیر تاکید دارد و خواستار افزایش نمایندگی کشورهای در حال توسعه و مقابله با «هژمونی‌طلبی» و «ذهنیت جنگ سرد» شد. او بدون نام بردن از آمریکا، تاکید کرد: «قوانین داخلی چند کشور نباید به دیگران تحمیل شود.» ولادیمیر پوتین نیز با حمایت از مواضع شی، سازمان همکاری شانگهای را بنیانی برای یک «سیستم امنیتی جدید در اوراسیا» خواند که جایگزین مدل‌های «اروپامحور و یورو - آتلانتیک» خواهد شد. او بحران اوکراین را نتیجه «کودتای مورد حمایت غرب» دانست و ضمن استقبال از تلاش‌های چین و هند برای صلح اعلام کرد که جزئیات دیدار اخیرش با دونالد ترامپ در آلاسکا را با اعضا در میان خواهد گذاشت. نمایش رابطه صمیمانه و شخصی میان شی و پوتین در ضیافت شام، یکی از برجسته‌ترین تصاویر این اجلاس بود و نشان از عمق استراتژیک روابط دو کشور داشت.
حمایت اقتصادی و دیپلماتیک چین از روسیه در دوران جنگ اوکراین، از جمله خرید نفت ارزان و تامین کالاهای با کاربرد دوگانه، یکی از محورهای اصلی این نشست بود. از سوی دیگر، اعمال تعرفه‌های سنگین 50 درصدی آمریکا بر هند، روابط واشنگتن و دهلی‌نو را تیره کرده و به نزدیکی محتاطانه هند و چین شتاب بخشیده است. بر همین اساس، سفر نارندرا مودی به چین پس از هفت سال، نقطه عطف مهمی بود. او در دیدار با شی بر «مشارکت توسعه‌ای» به جای رقابت تاکید کرد. مودی همچنین در دیداری خصوصی و طولانی با پوتین، ضمن تاکید بر لزوم یافتن «راه‌حل صلح پایدار» برای اوکراین، حمایت خود را از تلاش‌های اخیر صلح اعلام کرد.
ناظران معتقدند پوتین از این فرصت برای نمایش عدم انزوای روسیه و تاکید بر حمایت شرکای قدرتمندی چون چین و هند استفاده کرد. رویترز نیز در گزارشی نوشت، در این نشست، چین رسما خواستار تاسیس بانک توسعه جدید سازمان همکاری شانگهای شد؛ گامی کلیدی برای ایجاد یک سیستم پرداخت جایگزین و دور زدن سلطه دلار آمریکا. رجب طیب‌اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نیز دیروز دوشنبه به همتای روس خود گفت که آنکارا در تلاش است تا راه حلی عادلانه و پایدار برای پایان دادن به جنگ در اوکراین بیابد و مذاکرات بین طرفین در استانبول به تلاش‌های صلح کمک می‌کند.