طالبان و ناآگاهی از قوانین مرزی / دودی که به چشم تجار و مردم افغانستان می‌رود
مشهد - ایرنا - بار دیگر تنش‌های مرزی، گذرگاه مهم دوغارون خراسان رضوی - اسلام‌قلعه افغانستان را بست، پیشامدی که البته از زمان روی کار آمدن طالبان دارای سابقه بوده است و شاید از این پس نیز تکرار شود، اما قطعا این انسدادهای مرزی مردم و اقتصاد افغانستان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
به گزارش ایرنا، آبانماه پارسال بود که تردد غیرمجاز یک نیروی وابسته به طالبان، تنش هایی را در مرز دوغارون - اسلام قلعه رقم زد و حتی کار به تیراندازی هوایی کشید و تبادلات تجاری مرزی را چندین روز متوقف ساخت.
مسوولان راهداری خراسان رضوی در خصوص این واقعه به ایرنا گفته بودند که تعطیلی موقت این گذرگاه مرزی، مربوط به مسائل رخ داده بین مرزبانان دو طرف است که در پی آن تیراندازی هوایی نیز اتفاق افتاده است.
همچنین سخنگوی گمرک ایران، آذر 1400 از بروز درگیری محدود در 10 کیلومتری گمرک میلک در استان سیستان و بلوچستان با افغانستان خبر داد و گفت: در پی این حادثه ارتش در مرز میلک و اطراف آن مستقر شده و کامیون‌های حامل بار با همکاری سازمان های مستقر در مرز به سمت نقاط امن و دورتر از نقطه صفر مرزی هدایت شده اند و کنترل امور در دست ارتش کشورمان قرار دارد.
سیدروح الله لطیفی افزوده بود که تا اطلاع ثانوی، پذیرش محموله تجاری در مرز میلک به تعویق خواهد افتاد.
منابع مرزی در این مورد نیز عدم اشراف نیروهای طالبان بر وضعیت حصارها و خطوط مرزی سیستان و بلوچستان را علت بروز درگیری های محدود اعلام کرده بودند، درگیری هایی که نخستین پیامد آن توقف فعالیتهای تجاری مرز میلک بود.
جاده سازی بدون هماهنگی، مرز دوغارون را تعطیل کرد
نماینده ویژه رییس‌جمهور ایران در امور افغانستان درباره ماجرای دیروز مرز دوغارون اظهار داشت: دیروز شنبه طالبان اقدام به جاده‌سازی بدون هماهنگی قبلی در محدوده مرز دوغارون و نقض قوانین مرزی کردند که مرزبانی جمهوری اسلامی ایران واکنش نشان داده و مانع شد.
"حسن کاظمی‌قمی" در گفتگو با رسانه ها افزود: در تماسی که با وزارت کشور و دفاع طالبان صورت گرفت تاکید شد که اقدامات باید متوقف و موضوع در چهارچوب کمیسیون عالی مرزی و مدرنیزاسیون اسناد دو کشور حل و فصل شود.
به گفته شاهدان عینی در ولایت هرات افغانستان، این تنش پس از آن بروز کرد که نیروهای مرزی طالبان قصد ساخت یک جاده در منطقه مرزی دو کشور را داشتند که با مخالفت نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران روبه رو شدند.
این اقدام ایران با مقاومت نیروهای طالبان مواجه شد و پس از بحث و مشاجره، دو طرف به حالت آماده‌باش درآمدند.
سرپرست حوزه نظارت گمرک خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به مسائل پیش‌آمده از سوی افغانستان، از دیروز ارایه همه تشریفات گمرکی در مرز دوغارون به حالت تعلیق درآمده است و تا اطلاع بعدی هیچ اقدامی در این زمینه انجام نمی‌گیرد.
جواد جعفری اظهار داشت: اکنون مرز تعطیل است و هیچ ورود و خروج کامیونی انجام نمی گیرد، که به تبَع این وضعیت، تشریفات گمرکی نیز ارایه نمی شود.
دود انسداد مرزها در چشم مردم افغانستان
رییس انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل بین المللی خراسان رضوی در خصوص توقف فعالیت چندباره مرز دوغارون به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به تناژ بالای کالای ترانزیتی و صادراتی به افغانستان، مسلما انسداد مرز دوغارون بیشترین تاثیر منفی را بر زندگی مردم و اقتصاد افغانستان خواهد داشت.
احمد زمانیان یزدی افزود: از دیروز که مرز بسته شده است، ناوگان باری در منطقه متوقف شده اند و از مبادی ورودی کشور، بارگیری به مقصد دوغارون انجام نمی شود که ضرر اصلی را در این بخش تجار افغانستانی متحمل می شوند.
وی ادامه داد: الان در روزهای آخر ماه مبارک رمضان و آستانه عید فطر هستیم، باید هر چه زودتر مرز باز شود تا تجار افغانستانی بتوانند اقلام مصرفی مورد نیاز مردم را در آستانه این عید بزرگ هر چه زودتر وارد کشورشان کنند.
رییس انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل بین المللی خراسان رضوی گفت: پیش از این نیز مشکلاتی شبیه این را در مرز میلک نیز داشتیم که منجر به انسداد مرز یاد شده گردید.
رعایت قواعد مرزبانی، نیازمند تدبیر طالبان
وی گفت: باید توجه داشت علت اصلی این تنش های مرزی به دلیل ناآشنایی نیروهای طالبان با مسائل مرزی و قوانین مرزبانی بین 2 کشور است، طالبان باید هر چه سریع تر از بروز این مسائل جلوگیری کنند.
زمانیان یزدی ادامه داد: این مرز سالهای سال فعالیت داشته است و اگر پیش از حضور طالبان مرز به صورت موقت بسته می شد به دلیل عدم همکاری های مرزی و اختلافات تجاری بود، نه اینکه در مقوله مرزبانی تنشی مانند موارد ذکر شده ایجاد شود، علت این مسائل عدم اطلاع از اصول مرزبانی توسط نیروهای مسلح طالبان است.
سرپرست حوزه نظارت گمرک خراسان رضوی در تشریح اثرات ناآرامی های سال گذشته افغانستان بر تجارت 2 کشور، گفت: میزان صدور کالا از گمرک استان به افغانستان در سال گذشته یک میلیون تن به ارزش560 میلیون دلار بوده است که از لحاظ وزنی 44 درصد و از لحاظ ارزش 29 درصد نسبت به سال پیش از آن کاهش داشته است.
جعفری افزود: عمده اقلام صادر شده به افغانستان در سال 1400 شامل سیب تازه، میله‌های آهنی یا فولادی، کفپوش‌های مخملی، روغن‌های سبک، نان، خمیر برای لاک و مهر، صابون چیپس، محصولات آهن یا فولاد غیرممزوج، تخت نورد شده، بیسکویت، پسته تازه یا خشک، شیرینی، سیب‌زمینی، دوغ، شیر، خامه بسته بندی شده و فرآورده‌هایی سوختی به‌جز بنزین بوده است.
وی میزان واردات کالا از کشور افغانستان در سال گذشته را نیز 14 هزار تن به ارزش 13.7 میلیون دلار ذکر و بیان کرد: این میزان نسبت به سال 1399 از لحاظ وزنی 138 و از لحاظ ارزش 363 درصد رشد داشته است.
به گزارش ایرنا به نقل از منابع محلی دیروز شنبه در پی انجام برخی فعالیتهای خارج از چهارچوب و قواعد مرزی از سوی نیروهای وابسته به طالبان در محدوده نقطه صفر مرزی دوغارون در خراسان رضوی، این مرز مهم تجاری بسته اعلام شد.
مرکز شهرستان 120 هزار نفری تایباد در 228 کیلومتری جنوب شرق مشهد واقع است. تایباد از سمت شرق و جنوب شرق هم مرز با کشور افغانستان است.
گمرک دوغارون واقع در شهرستان تایباد با یک قرن سابقه فعالیت در فاصله 18 کیلومتری مرز ایران و افغانستان در حوزه صادرات، واردات، ترانزیت و مسافر فعالیت دارد.