طرح تشدید مجازات جاسوسی در ایستگاه آخر / مصادره اموال و اعدام در انتظار جاسوسان

به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، در پی تشدید تنش‌های امنیتی و افزایش نگرانی‌ها نسبت به نفوذ و فعالیت‌های جاسوسی در کشور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی با عنوان «تشدید مجازات جاسوسی و همکاری با رژیم صهیونیستی و کشورهای متخاصم علیه امنیت و منافع ملی» را در دستور کار قراردادند.

طرح تشدید مجازات جاسوسی و همکاری با رژیم صهیونیستی و کشورهای متخاصم با هدف تقویت بازدارندگی قانونی در برابر تهدیدات امنیتی تدوین شده و بررسی آن با توجه به اهمیت موضوع در فضای مجازی با حساسیت بالا دنبال شده است.

طرح مذکور در حدود یک ماه اخیر مراحلی را برای تبدیل شدن به قانون در مراجع قانونی سپری کرده که در ادامه گزارش فرایند طی شده از سوی این طرح را می‌خوانیم.

روند بررسی طرح در مجلس

طرح «تشدید مجازات جاسوسی» به صورت دو فوریتی در جلسه علنی روز دوشنبه 2 تیر 1404 مطرح شد. نمایندگان مجلس با اکثریت بالای آرا، کلیات طرح مذکور را تصویب کردند. این طرح شامل 9 ماده بود که به‌طور خاص به مجازات‌های سنگین برای همکاری با رژیم صهیونیستی و دولت‌های متخاصم می‌پرداخت.

 بررسی جزئیات در کمیسیون‌ها

پس از تصویب کلیات، طرح برای بررسی جزئیات به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به عنوان کمیسیون تخصصی ارجاع شد. در این مرحله، مواد مختلف طرح مورد بررسی دقیق قرار گرفتند و اصلاحاتی برای رفع ابهامات حقوقی و شرعی پیشنهاد شد.

ایرادات شورای نگهبان

پس از تصویب در کمیسیون و جلسه علنی مجلس طرح برای ارزیابی به شورای نگهبان ارسال شد. با ارسال طرح به شورای نگهبان، این نهاد نظارتی ایرادات متعددی را مطرح کرد.

ابهام در تعریف «دولت متخاصم» و مرجع تشخیص آن، توسعه بی‌ضابطه عنوان «افساد فی‌الارض» برای اقدامات غیرمستقیم، تناقض در مجازات‌ها و عدم تطابق با قانون مجازات اسلامی و همچنین ابهام در زمان اجرای قانون و امکان عطف به ماسبق شدن آن از جمله ایراداتی بود که از سوی شورای نگهبان نسبت به این طرح مطرح شد.

شورای نگهبان همچنین تأکید کرد که برخی مواد با اصول قانون اساسی و موازین شرعی مغایرت دارند و باید اصلاح شوند.

اصلاحات در صحن علنی

پس از ایرادات شورای نگهبان، طرح مجدد به مجلس بازگشت و کمیسیون مربوطه ایرادات شکلی و محتوایی شورای نگهبان را بر طرف کردند و در جلسه علنی روز 22 تیر 1404، نمایندگان مجلس برای تأمین نظر شورای نگهبان، اصلاحاتی را در مواد مختلف طرح اعمال کردند.

تعیین مجازات اعدام و مصادره اموال برای جاسوسی و همکاری با رژیم صهیونیستی و دولت‌های متخاصم، مشخص شدن شرایطی که مساعدت مستقیم یا غیرمستقیم منجر به مجازات اعدام یا حبس تعزیری می‌شود، تعریف دقیق مصادیق همکاری نظامی، فناورانه، سایبری و رسانه‌ای با دشمنان، و تعیین مجازات‌های متناسب و همچنین تعیین نحوه رسیدگی قضایی، تشدید مجازات در شرایط جنگی از جمله اصلاحات به وجود آمده در طرح بود که موارد مذکور با اکثریت قاطع آرا تصویب شد و طرح مجدداً برای بررسی نهایی به شورای نگهبان ارسال شد.

وضعیت فعلی طرح

تا تاریخ 23 تیر 1404، طرح «تشدید مجازات جاسوسی» پس از اصلاحات در مجلس، در مرحله بررسی نهایی توسط شورای نگهبان قرار دارد. اگر شورای نگهبان اصلاحات را تأیید کند، طرح به قانون تبدیل شده و لازم‌الاجرا خواهد شد. در غیر این صورت، ممکن است مجدداً به مجلس بازگردد یا به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شود.

جمع‌بندی

طرح «تشدید مجازات جاسوسی» یکی از مهم‌ترین اقدامات تقنینی مجلس در سال‌های اخیر بوده که با هدف مقابله با تهدیدات امنیتی و جاسوسی خارجی تدوین شده است. در نهایت، تصویب نهایی این طرح بستگی به نظر شورای نگهبان دارد و در صورت تأیید، می‌تواند تأثیراتی بر سیاست کیفری و امنیتی کشور داشته باشد.