طرح پژوهشی رئیس پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی جهاددانشگاهی، در سطح کشور برگزیده شد

این طرح در سومین دوره معرفی برترین‌های پژوهش فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که روز یکشنبه، پنجم دی ماه در محل پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد، به عنوان برگزیده مورد تجلیل قرار گرفت.

آثار دریافتی در این دوره 168 مورد بود که طرح مذکور جزو 10 طرح برتر قرار گرفت.

مجری این طرح «دکتر نجف قراچورلو» معاون پژوهشی سازمان جهاددانشگاهی استان و رئیس پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی جهاددانشگاهی و همکاران طرح نیز مهندس فرامرز نوری، دکتر جاوید قهرمانی و دکتر سعیده حمزه زاده از اعضای این پژوهشکده هستند.

بر اساس این گزارش، در چکیده طرح «بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اقتصاد هنر در استان آذربایجان شرقی» آمده است: ایجاد تعامل پویا در بخش‌های کلیدی جامعه یکی از مسئولیتهای کلیدی سیاستگزاران فرهنگی برای توسعه همه جانبه است و لذا رسیدگی به وضعیت اقتصادی فرهنگ و هنر و چگونگی به توسعه آن نیز درزمره وظایف آنان است. همانطور که ذکر گردید توسعه اقتصادی هنر عبارت است از رشد همراه با افزایش ظرفیتهای تولیدی اعم از ظرفیتهای فیزیکی، انسانی و اجتماعی. در توسعه اقتصادی هنر، رشد کمی تولید کالای هنری حاصل خواهد شد اما در کنار آن، نهادهای اجتماعی نیز متحول خواهند شد، نگرشها تغییر خواهد کرد، توان بهرهبرداری از منابع موجود به صورت مستمر و پویا افزایش یافته و هر روز نوآوری جدیدی انجام خواهد شد. به علاوه میتوان گفت ترکیب تولید و سهم نسبی نهادهها نیز در فرآیند تولید تغییر میکند. توسعه اقتصادی هنر امری فراگیر است و نمیتواند تنها در یک بخش از هنر اتفاق بیفتد. در ایران تلاش برای همراه شدن با قطار توسعه هنر جهان در دهه اخیر آغاز شده، اما به کندی پیش میرودکه استان آذربایجان شرقی نیز از این امر مستثنی نیست. یکی از اقدامات صورت گرفته، ورود رشته اقتصاد هنر به دانشگاههاست. تعداد کتابهای منتشر شده در ایران با موضوع اقتصاد و کارآفرینی هنر انگشت شمار است و وقتی موضوع را به هنر معاصر محدود کنیم، این عدد بسیار کمتر می شود.

همچنین تاکید شده است: مشاهدات حاکی از آن است که اقتصاد هنر در کشور ما علیرغم برخورداری از ظرفیت‌های بسیار، مغفول واقع‌شده است. درنتیجه، استان‌های کشور نیز تابع چنین وضعیتی هستند. یکی از استان‌هایی که دارای پیشینه غنی بوده و اکنون نیز ظرفیت‌های هنری بسیاری دارد، استان آذربایجان شرقی است که به نظر می‌رسد اقتصاد هنر در آن از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. جمعیت آذربایجان شرقی پنج درصد جمعیت کل کشور را شامل می‌شود اما سهم اقتصادی استان فقط 3.5 درصد از کل اقتصاد کشور است. علیرغم اینکه در طی دوره 1390 تا 1396، تعداد مؤسسات فرهنگی و هنری چندمنظوره استان به‌صورت متوسط سالیانه 7/4 درصد کاهش یافته است اما در سطح ملی شاهد رشد 5/4 درصدی این نهاد هستیم. همچنین رشد متوسط دوره 1390 تا 1396 درزمینه نمایشهای اجرا شده در حالی در استان به 1/13 درصد رسید که رقم مشابه در سطح کشور 6/6 درصد بوده است. در استان آذربایجان شرقی تعداد نگارخانه‌های فعال در سال 1396 با رشد 40 درصدی از 20 واحد در سال 1395 به 28 واحد افزایش یافته و رشد متوسط دوره در این شاخص 7/6 درصد بوده است. بالطبع می‌توان برآورد کرد که سهم اقتصاد هنر استان در اقتصاد کشور نیز میزان قابل‌توجهی نیست. همچنین آمارهای منتشرشده گویای این واقعیت است که سهم این استان از توسعه در بخش‌های جمعیتی، صنعتی، اقتصادی و فرهنگی در دهه‌های اخیر سیر نزولی یافته است.

در قسمت نتیجه گیری این طرح نیز آمده است: عوامل موثر بر بر تقویت زنجیره ارزش هنر آذربایجان شرقی عبارتند از پرورش نیروی انسانی، حمایت و پشتیبانی نهادها جهت ارتقا و توسعه فعالیت های هنری، ایجاد تعاملات و بهبود روابط، کارکرد نوآوری در صنایع فرهنگی، توسعه کارآفرینی و نوآوری هنر، توسعه بازار هنر و محصولات هنری، ارزش افزایی در زنجیره ارزش هنر؛ همچنین چالش‌های اصلی در توسعه هنرهای تجسمی، نمایشی، سینمایی و موسیقی نیز عبارتند از تجهیزات و امکانات سخت افزاری و نرم افزاری، نگرش نامناسب به هنر و هنرمند، مشکلات مالی هنرمندان و عدم سرمایه گذاری در آثارهنری به جهت ریسک بالا، موانع اجرای هنر، سرمایه گذاری و ریسک در فعالیت های هنری.

در قسمت نتیجه گیری تاکید شده است: عوامل مؤثر بر بهبود تولید و مصرف هنرهای تجسمی، نمایشی، سینمایی و موسیقی عبارتند از فرهنگ سازی و آگاه سازی، مدیریت صحیح عوامل در فعالیتهای مرتبط با هنر، غنی‌سازی ظرفیت انسانی با افزایش تحصیلات، کارآموزی، مهارت‌آموزی، تسهیل شکل‌گیری کسب‌وکارهای مرتبط با حوزه‌های هنری، حمایت مادی و معنوی از فعالیت های هنری.

همچنین در قسمت پیشنهادها و ارائه راهکارهای عملیاتی بر لزوم انجام موارد متعددی تاکید شده است که بخشی از آن به شرح زیر است:

حمایت از برگزاری سایر جشنواره های نمایشی، حمایت از تولید و اجرای برنامه های تئاتر خیابانی، حمایت از اطلاع رسانی و تبلیغات برنامه های نمایشی در قالب پایگاه اطلاع رسانی ایران تئاتر و پرتال‌های استان، حمایت از تولید و اجرای عمومی توسط گروههای دارای پروانه بزرگ، متوسط و کوچک در استانها، کمک به انتشار کتب تخصصی هنرهای نمایشی (آموزشی، تالیفی و ترجمه)، کمک به برگزاری کارگاه های آموزشی، کمک به اعزام گروه های نمایشی و برنامه های نمایشی به مجامع و جشنواره های بین‌المللی و هفته های فرهنگی، کمک به توسعه فعالیت شعب انجمن هنرهای نمایشی ایران در استانها، حمایت از توسعه فعالیت موسسات تئاتر حرفه ای تهران و استانها، حمایت از عرضه آثار نمایشی در قالب شبکه نمایش خانگی، حمایت از تولید و اجرای آثار نمایشی در تالارهای دولتی، عمومی و خصوصی، اتخاذ رویکرد سیاستی آمیخته با توجه به مسائل فرهنگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، وجود حدی از مداخله دولتی (حاکمیتی) در قالب تدوین اهداف، سیاست ها و اقدامات، آگاهی بخشی به مردم در زمینه مصرف فرهنگی، مردمی کردن صنایع فرهنگی، خصوصیسازی و گسترش صنایع فرهنگی، تشویق و حمایت از نوآوری، خلاقیت و آموزش های مرتبط و...

انتهای پیام