شنبه 3 آذر 1403

عقب‌نشینی عربستان از بلند پروازی پروژه تریلیون دلاری

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع
عقب‌نشینی عربستان از بلند پروازی پروژه تریلیون دلاری

منابع آگاه به بلومبرگ اعلام کردند عربستان سعودی از جاه‌طلبی‌های میان‌مدت خود برای توسعه نئوم، بزرگترین پروژه در چارچوب برنامه‌های محمد بن سلمان برای تنوع بخشیدن به اقتصاد نفتی این کشور کاسته است.

دولت عربستان سعودی در مقطعی امیدوار بود تا سال 2030 میلادی 1.5 میلیون نفر را در شهر آینده‌نگر لاین (The Line) سکونت دهد، اما یک منبع آگاه به بلومبرگ گفته است که اکنون مقامات این کشور انتظار دارند این شهر تا آن زمان، کمتر از 300 هزار نفر ساکن را در خود جای دهد.

سعودی‌ها از پیش اعلام کرده‌اند پروژه «لاین» به صورت مرحله‌ای ساخته می‌شود و انتظار دارند که در نهایت این شهر به طول 170 کیلومتر در امتداد ساحل را پوشش دهد. با این حال، با آخرین عقب‌نشینی، مقامات این کشور انتظار دارند تا سال 2030 تنها 2.4 کیلومتر از این پروژه تکمیل شود.

بر اساس سندی که بلومبرگ مشاهده کرده، حداقل یک پیمانکار شروع به اخراج بخشی از کارگران در این پروژه بزرگ کرده است.

نمایندگان نئوم و صندوق سرمایه‌گذاری عمومی پادشاهی، نهاد اصلی که مالک و تامین‌کننده این پروژه است، از اظهارنظر در این‌باره خودداری کرده‌اند.

محمد بن سلمان ولیعهد عربستان قصد دارد پروژه 1.5 تریلیون دلاری نئوم در سواحل دریای سرخ، نمایشی باشد که اقتصاد کشورش را متحول کند و به عنوان بستر آزمایشی برای فناوری‌هایی باشد که می‌تواند زندگی روزمره را متحول کند. در کنار لاین، ابرپروژه نئوم شامل شهر صنعتی، بنادر و توسعه گردشگری است. همچنین این منطقه قرار است میزبان بازی‌های آسیایی زمستانی در سال 2029 در استراحتگاه کوهستانی به نام تروجنا باشد.

افراد مطلع اعلام کرده‌اند عقب‌نشینی از پروژه لاین در حالی صورت می‌گیرد که صندوق ثروت مستقل پادشاهی هنوز بودجه نئوم را برای سال 2024 تصویب نکرده است. این نشان می‌دهد که واقعیت‌های مالی تریلیون‌ها دلار سرمایه‌گذاری، شروع به ایجاد نگرانی در بالاترین سطوح دولت عربستان می‌کند.

وال‌استریت ژورنال نیز پیش از این گزارش داده بود عربستان برای کمک به تأمین مالی مجموعه‌ای از پروژه‌های بزرگ خود، از جمله کلان‌شهر بیابانی 500 میلیارد دلاری نئوم، وام دریافت می‌کند و ظاهرا درآمدهای نفتی کفاف منابع مالی این پروژه‌ها را نمی‌دهد.

صندوق ثروت دولتی عربستان، بودجه‌ای را برای پروژه‌های عظیم درنظر گرفته است که تخمین زده می‌شود به ده‌ها میلیارد دلار برای هر پروژه برسد. با این حال، وجه نقد صندوق به پایین‌ترین سطح خود از ماه دسامبر 2020 کاهش یافته است و اکنون حدود 15 میلیارد دلار در اختیار دارد.

صندوق بین‌المللی پول در ماه اکتبر 2023 اعلام کرد که سعودی‌ها برای تأمین هزینه‌های خود به نفتی حدود 86 دلار در هر بشکه نیاز دارند. طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده، نفت خام برنت، معیار جهانی، در سال گذشته به طور متوسط 83 دلار در هر بشکه بود که به شدت کمتر از 101 دلار در سال 2022 است.

براساس آنچه تاکنون در رسانه‌ها منتشر شده، «نئوم» در شمال غربی عربستان سعودی واقع شده است و مساحتی در حدود 26 هزار و 500 کیلومتر مربع را در بر می‌گیرد. این منطقه که از جنوب به دریای سرخ و از غرب به خلیج عقبه محدود شده است، در امتداد سواحل شامل 500 کیلومتر خط ساحلی و 41 جزیره و تپه‌های بیابانی و کوه‌های پوشیده از برف گسترش می‌یابد.

زمانی که ابرپروژه نئوم به طور کامل تحقق یابد، این شهر میزبان 10 منطقه مختلف خواهد بود. تاکنون تنها چهار مورد از این مناطق به صورت رسمی اعلام شده است.

«سنداله»، نخستین مقصدی خواهد بود که در این کلان‌شهر به روی گردشگران باز می‌شود. این مقصد جزیره‌ای لوکس با مساحتی بالغ بر 840 هزار متر مربع در دریای سرخ، تمرکز زیادی بر حفظ زیبایی‌های طبیعی اطراف خود خواهد داشت که بیشتر آن‌ها دست‌نخورده و بکر هستند.

منطقه بعدی «تروجنا» نام دارد که در کوه‌های نئوم، بخشی از مرتفع‌ترین رشته کوه‌های عربستان سعودی قرار دارد. این نخستین مقصد مهم اسکی در فضای باز در میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس خواهد بود.

این مقصد گردشگری کوهستانی که به شش منطقه مختلف تقسیم شده است، دارای امکاناتی برای اسکی‌بازان حرفه‌ای و آماتور خواهد بود که مسیرهایی با دشواری‌های متفاوت در سراسر قله‌های آن، که ارتفاع برخی از آن‌ها تا 2600 متر از سطح دریا می‌رسد، خواهد داشت.

اگزاگون (8 ضلعی) جنبه جدی کلان‌شهر نئوم است که در واقع بزرگترین مجتمع صنعتی شناور جهان را در خود جای می‌دهد و در گوشه جنوب غربی این مقصد در دریای سرخ و نزدیک به کانال سوئز واقع شده است که آن را به موقعیتی فوق‌العاده برای تجارت تبدیل می‌کند.

در نهایت، منطقه «لاین» قرار دارد که شاید بیشترین بحث‌ها درباره منطقه نئوم را به خود اختصاص می‌دهد. این شهرِ بدون خودرو 170 کیلومتر در میان صحرا امتداد دارد، اما عرض آن تنها 200 متر است. لاین که در یک نمای آینه‌ای طراحی شده برای انعکاس محیط بکر محصور شده است.

گردشگری در واقع ستون «چشم‌انداز 2030» عربستان است که طرحی بلندپروازانه برای مدرن کردن و تنوع بخشیدن به اقتصاد عربستان و کاهش وابستگی آن به نفت است که توسط محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در سال 2016 از آن رونمایی شد.

بر اساس اعلام سازمان جهانی گردشگری، عربستان سعودی در سال 2023 در مجموع میزبان حدود 27 میلیون گردشگر خارجی بوده و از حیث رشد گردشگری در مقایسه با سال 2019 (پیش از همه‌گیری کرونا) در رتبه نخست جهان قرار دارد.

--> اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.