فاجعه شدت گرفت؛ سقوط ذخایر آبی بحران آفرید
کشور بر لبه پرتگاه آبی ایستاده است. کاهش 38 درصدی ورودی آب به سدها و پرشدگی تنها 32 درصدی، یک هشدار ملی است. در پایتخت، بارندگیها نزدیک به صفر بوده و برخی استانها هنوز طعم قطرهای از رحمت الهی را نچشیدهاند. این فقط یک آمار خشک نیست؛ این روایت خاموشی شیرینترین سدهای کشور است.
- فهرست محتوا
- کاهش ورودی آب به سدها
- وضعیت پرشدگی سدها
- وضعیت سدهای تهران و البرز
- وضعیت بارندگی
- استانهای بدون بارندگی
بحران آب در کشور یکی از چالشهای جدی و پیچیدهای است که در سالهای اخیر با شدت بیشتری خود را نشان داده است. این بحران ناشی از عوامل مختلفی است که شامل تغییرات اقلیمی، مدیریت نادرست منابع آب، افزایش جمعیت، و الگوهای مصرف ناپایدار میشود.
تا تاریخ 8 آذر ماه سال جاری، وضعیت منابع آبی و بارندگی در کشور با کاهش قابل توجهی مواجه شده است. این گزارش نشاندهنده کاهش چشمگیر در ورودی آب به سدها، کاهش ذخایر آبی و همچنین کاهش شدید بارندگی در مقایسه با سالهای گذشته است.
کاهش ورودی آب به سدها
تا 8 آذر 1404، تنها 2 میلیارد و 330 میلیون متر مکعب آب وارد مخازن سدهای کشور شده است. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته که 4 میلیارد و 780 میلیون متر مکعب بود، کاهشی 38 درصدی را نشان میدهد.
خروجی آب نیز 24 درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته بوده است.
وضعیت پرشدگی سدها
در حال حاضر، مجموع سدهای کشور تنها 32 درصد پرشدگی دارند که این رقم نشاندهنده وضعیت بحرانی ذخایر آبی کشور است.
وضعیت سدهای تهران و البرز
سد امیرکبیر با 9 میلیون متر مکعب موجودی و 5 درصد پرشدگی، کاهشی 87 درصدی نسبت به سال گذشته را تجربه میکند.
سد لار با 10 میلیون متر مکعب ذخیره آبی و تنها 1 درصد پرشدگی، کاهشی 58 درصدی در موجودی آب را نشان میدهد.
سد طلقان با 131 میلیون متر مکعب آب و 31 درصد پرشدگی، کاهشی 43 درصدی نسبت به سال گذشته دارد.
سد لتیان - ماملو با 23 میلیون متر مکعب موجودی مخزن و 7 درصد پرشدگی، کاهشی 62 درصدی در ذخیره آبی را گزارش میکند.
در مجموع 22 سد مهم کشور در وضعیت قرمز و بحران آبی قرار دارند.
وضعیت بارندگی
ارتفاع کل ریزشهای جوی کشور معادل 5.6 میلیمتر است. این مقدار در مقایسه با دورههای مشابه درازمدت (34.6 میلیمتر) و سال آبی گذشته (33 میلیمتر) کاهش چشمگیری را نشان میدهد.
میزان بارندگی در پایتخت تنها 0.04 میلیمتر بوده است. این رقم در مقایسه با مدت مشابه درازمدت (49.7 میلیمتر) کاهشی 99 درصدی و نسبت به سال گذشته (48 میلیمتر) نیز کاهشی 99 درصدی را نشان میدهد.
استانهای بدون بارندگی
میزان بارندگی در 9 استان از جمله فارس، کرمان، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، یزد، هرمزگان، قم و خراسان جنوبی همچنان صفر است.
این گزارش حاکی از وضعیت بحرانی منابع آبی و بارندگی در کشور علیرغم سپری شدن بیش از دو ماه از سال آبی جاری است که تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی و افزایش دما در سالهای اخیر منجر به خشکسالیهای طولانیمدت شده است. این تغییرات باعث کاهش ذخایر آبهای سطحی و زیرزمینی شدهاند. مدیریت نادرست منابع آب، استفاده بیش از حد از منابع آب زیرزمینی، حفر چاههای غیرمجاز و عدم برنامهریزی مناسب برای توزیع آب از جمله مشکلات مدیریتی هستند. همچنین رشد جمعیت و گسترش شهرها نیاز به آب را افزایش داده است، در حالی که منابع آب محدود هستند. علاوه بر اینها الگوهای مصرف ناپایدار مانند کشاورزی ناکارآمد و مصرف بیرویه آب در بخشهای مختلف را نیز نباید نادیده گرفت.