فرار متهم از چنگ دو سرباز خاطی
عبدالصمد خرمشاهی، حقوقدان گفت: مجازات ماموران یا ماموری که کمک کرده تا متهم فرار کند 3 الی 10 سال حبس است، اما اگر مجازات متهم فراری بالای 10 سال حبس باشد، مجازات مامورانی که باعث شدند، متهم فرار کند از یک الی 5 سال حبس است. در غیر این صورت ماموران یا مامور خاطی یا شخصی که قصور کرده به یک سال حبس محکوم میشود.
اوایل سال جاری دو سرباز حین انتقال متهم به دادسرا از وظیفه خود سرپیچی کرده و باعث متواری شدن متهم شدهاند.
به گزارش اعتماد، طبق مستنداتی که در خردادماه جاری علیه متهم و شاکی در دادسرا گزارش شده به موضوع پرداختهایم. بر اساس موارد قید شده در گزارش پرونده؛ متهم حسب دستور دادیار شعبه یکم اجرای احکام کیفری دادسرای ناحیه [..] تهران، جهت اجرای حکم توسط شعبه مربوطه جلب متهمان فراری پلیس پیشگیری فاتب، جلب و برای ادامه روند رسیدگی قضایی به کلانتری [..] تحویل داده میشود.
پس از این مراحل متهم توسط دو نفر از عوامل وظیفه کلانتری مربوطه جهت سیر مراحل قانونی به دادسرای ناحیه [..] اعزام میشوند که با توجه به «نبود خودروی انتقال متهم» با خودروی «شخصی» فردی که خود را همسر متهم معرفی کرده بود از کلانتری خارج و ساعت 8 شب عوامل وظیفه طی تماسی با کلانتری اعلام میکنند که متهم از دست آنها فرار کرده است. سپس این دو سرباز بازداشت میشوند...
فصل اول: اعترافات متهمان
سرباز اول به عنوان متهم در دفاع از خود گفته است: «در داخل کلانتری بودم که مرا از خواب بیدار کردند و گفتند باید با متهم به دادسرا بروید. همسر متهم ماشینش را جلوی در کلانتری آورد و ما سوار شدیم. در مسیر همسر متهم به من گفت؛ در تهرانپارس کافه دارد و به آنجا برویم. من گفتم؛ با لباس نظام هستم و چنین کاری نمیکنم. همسر متهم گفت؛ پس به خانه ما برویم و غذا بخوریم. بعد گفت؛ پابند شوهرش را باز کنیم، چون اگر کسی همسرش را با دستبند و پابند ببیند آبرویشان میرود. داخل پارکینگ خانهشان شدیم و روی دستبند متهم را پوشاندیم.
او مرا پسرخاله صدا میزد که کسی شک نکند. در طبقه پنجم وارد خانه شدیم. همسر متهم غذا سفارش داد و به من گفت؛ برایتان قلیان میگذارم که بکشید و من گفتم؛ قلیان نمیکشم. سپس بساط مشروبات الکی را فراهم کرد تا مصرف کنیم. وقتی مشروبات الکی خوردیم، من حالم بد شد و به دستشویی رفتم.
از دستشویی که بیرون آمدم در تراس نشستم که ناگهان سرباز وظیفهای که همراه من بود و 300 هزار تومان از متهم گرفته بود، آمد و گفت؛ متهم نیست. او گفت؛ فکر میکنم متهم فرار کرده است. ضمنا در کلانتری به من اعلام کرده بودند؛ دیرتر به دادسرا مراجعه کنیم تا متهم بتواند فردا رضایت شاکی را اخذ کند.»
سرباز وظیفه دوم نیز که مورد اتهام است در اعترافات خود بیان کرده است: «در حال رفتن به سمت آسایشگاه بودم که به من گفتند؛ باید به عنوان کمکی همراه متهم به دادسرا بروید. بعد از چند دقیقه با سرباز وظیفه دیگر به متهم دستبند و پابند زدیم. راهی دادسرا بودیم که دیدم مسیر عوض شد. بعد سرباز وظیفه دیگر که همراهش بودم پای متهم را باز کرد و آنها ما را به خانه خودشان بردند.
در خانه، متهم با سرباز وظیفه مشروبات الکلی خوردند. بعد از چند دقیقه متهم به من گفت؛ پول نقد داری؟ گفتم بله و 500 هزار تومان از من دستی گرفت و همسر متهم گفت؛ من پول را به کارت شما واریز میکنم و واریز هم کرد. در این میان یک دفعه حال سرباز وظیفهای که با من بود خراب شد و به سمت دستشویی رفت و سپس به داخل تراس رفت تا دراز بکشد.
متهم به من گفت؛ حال او هم بد شده و باید به دستشویی برود تا دستبند را از دستش باز کردم متهم از در فرار و در را از پشت قفل کرد. به همسرش گفتم؛ به متهم زنگ بزنید و بگویید کار را سخت نکند. همسر متهم به او زنگ زد و با ایشان صحبت کرد و متهم کلید را نزد سرایدار گذاشت و زن متهم با سرایدار تماس گرفت تا در را باز کند.»
خانمی که خود را به عنوان همسر متهم معرفی کرده بود نیز در دفاع از خود گفته است: «حدود ساعت 4 بعد از ظهر از کلانتری به همراه دو سرباز خارج شدیم. یکی از سربازان داخل ماشین پابند را باز کرد و از من خواستند جلوتر از کلانتری بایستم. یک آقای جوان با کیسهای مشکی به سمت ما آمد و کیسه را به یکی از سربازها داد. به خواست این دو سرباز به خانه ما رفتیم. بعد از من خواستند تا برایشان نوشیدنی بگیرم تا مشروبات الکلی بخورند.
مبلغ پانصد هزار تومان نقدی به یکی از سربازها دادم و برای سرباز دیگر مبلغی را واریز کردم. یک ساعت بعد وقتی در آشپزخانه مشغول جمع کردن وسایل بودم یکی از سربازها داد زد متهم نیست و متواری شده. به همراه یکی از آنها چند ساعتی خیابانها را گشتیم و سپس به کلانتری برگشتیم.
متهم مبلغ پانصد هزار تومان به یکی از سربازها داد و مبلغ پانصد هزار تومان نیز به حساب سرباز دیگر واریز کرد و مبلغ دویست هزار تومان هم به صورت نقد به یکی از آنها داد. در کلانتری که بودیم متهم از برادرش مبلغ یک میلیون تومان نقدی گرفت و گفت که میخواهد به ماموران شیرینی بدهد تا اجازه بدهند داخل حیاط برود و سیگار بکشد. قبل از خروج از کلانتری ماموران وقت تلف کردند.»
فصل دوم: اظهارات شاکی
«ب. ق» شاکی پرونده در مورد جزییات بیشتر میگوید: «حدود سه، چهار سال پیش در یک کافی شاپ کار میکردم. وقتی آنجا را ترک کردم بنا به مسائلی که پیش آمده بود، شکایت کردم. کارفرما باید در مدتی که آنجا کار میکردم مرا بیمه میکرد، اما این کار را نکرده بود و حاضر هم نمیشد حق و حقوقم را بدهد. این مساله باعث اختلاف میان ما شد. وقتی هم در این خصوص در دادگاه پرونده تشکیل شد، رای به نفع من صادر شد و کارفرما به خاطرعدم رعایت قوانین، محکوم به پرداخت مبلغی به سازمان بیمه شد.
همچنین کارفرما باید مبلغی را که از سوی دادگاه تعیین شده بود به من پرداخت میکرد، اما این کار را نکرد و این روند ادامه پیدا کرد تا در نهایت دادگاه حکم جلب و 5 ماه حبس برای کارفرما صادر کرد. به همین خاطر پلیس پیشگیری فاتب متهم را دستگیر کرد و تحویل کلانتری [...] داد، اما روزی که قرار بود دادگاه تشکیل و متهم از کلانتری به دادسرا منتقل شود، دو سرباز وظیفه حین انتقال متهم به دادسرا شرایطی را فراهم میکنند تا متهم فرار کند.»
فصل سوم: قرار نهایی
دادگاه در خصوص اتهام دو سرباز وظیفه دایر بر فرار محکوم علیه در اثر مسامحه (اهمال منجر به فرار متهم) با عنایت به شکایت شاکی و اقاریر متهمان، بزه انتسابی را محرز و مسلم دانست.
اتهام سرباز وظیفه اول دایر بر تحصیل مال نامشروع به مبلغ سیصدهزارتومان و اتهام دیگر او دایر بر شرب خمر نیز با عنایت به اقرار متهم و نتیجه تست الکل و اظهارات سایر متهمان محرز است، اتهام خانمی که خود را همسر متهم معرفی کرده دایر بر معاونت در شرب خمر توسط متهم، یکی از سربازها از طریق تسهیل ارتکاب جرم که موجب فرار محکوم شده است باعنایت به شکایت شاکی، گزارش واصله، اظهارات سایر متهمان، تصاویر اخذ شده از سربازان وظیفه و سایر قرائن و امارات موجود در پرونده نیز محرز و مسلم است؛ بنابراین به استناد مواد (126) بند پ (127) بند پ (134) بند ب (264.164 و265 قانون مجازات اسلامی و مواد 548 و551) بند اول و ماده 2 تشدید مجازات مرتکبان ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری و ماده 265 قانون آیین دادرسی کیفری قرار جلب به دادرسی متهمان صادر و اعلام میشود.
همچنین در خصوص اتهام سرباز وظیفه دوم دایر بر مفقودی دستبند به جهت پیدا شدن آن وعدم وقوع بزه و اتهام تحصیل مال از طریق نامشروع به مبلغ 500 هزار تومان به جهت فقدان ادله کافی مستندات به ماده 265 قانون آیین دادرسی کیفری قرار منع تعقیب متهم صادر و اعلام میشود، اما درخصوص اتهام خانمی که همراه محکوم علیه بوده دایر بر فراهم کردن فرار محکوم علیه از طریق معرفی خود به عنوان همسر محکوم علیه و انتقال محکوم و ماموران بدرقه به خانه شخصی خود و اجازه شرب خمر توسط یکی از سربازها و محکوم علیه در آن خانه و اتهام نگهداری مشروبات الکی برای ادامه روند رسیدگی به دادسرای عمومی تهران اعلام میشود.
مجازات ماموران خاطی و متهم فراری
«عبدالصمد خرمشاهی» حقوقدان در مورد مجازات متهمان این پرونده توضیح میدهد: «در این مورد به خصوص باید توجه داشت که ماموران وظیفه موظف بودند که از متهم مراقبت کنند، ولی نوع جرم متهم نیز مهم است. مطابق ماده 123 قانون مجازات اسلامی اگر مجازات متهم فراری اعدام یا قصاص باشد، مجازات ماموران یا ماموری که کمک کرده تا متهم فرار کند 3 الی 10 سال حبس است، اما اگر مجازات متهم فراری بالای 10 سال حبس باشد، مجازات مامورانی که باعث شدند، متهم فرار کند از یک الی 5 سال حبس است. در غیر این صورت ماموران یا مامور خاطی یا شخصی که قصور کرده به یک سال حبس محکوم میشود.
البته باید توجه کرد که به سربازان آموزشهای لازم جهت مراقبت از متهم داده میشود، اما با توجه به مشکلات معیشتی که سربازان دارند، گاهی از سوی بعضی متهمان وسوسههایی برای آنان ایجاد میشود و برخی از آنها هم از این وسوسهها در امان نمیمانند و گرفتار میشود. اما در مورد وضعیت متهمی که یا با کمک مامور یا با اغفال مامور فرار میکند جدا از پروندهای که داشته، مجازات دیگری برایش در نظر گرفته میشود و امکان دارد به یک سال حبس محکوم شود.»
از میان اخبار