فصل کشت گندم در بوشهر، دغدغه‌های کشاورزان و وعده‌های مسئولان
بوشهر - ایرنا - سال زراعی جدید در استان بوشهر در حالی آغاز می‌شود که کشاورزان گندم‌کار این استان به دلیل وجود برخی مشکلات دچار دو دلی و اما و اگرهایی هستند و مسئولان نیز برخی برنامه‌های تشویقی را به اجرا گذاشته‌اند و وعده‌های نوید بخشی را برای حمایت از آنان اعلام می‌کنند.
به گزارش ایرنا، بوشهر از جمله استان‌های گرمسیری است که پس از گوجه فرنگی خارج فصل و خرما، گندم سومین محصول کشاورزی این استان از لحاظ میزان تولید است و در 2 سال اخیر به واسطه بارش و پراکنش مناسب باران بین 140 تا 160 هزار تن از این محصول استراتژیک در استان بوشهر تولید شده‌است طوریکه این استان در زمینه تامین گندم خود به خودکفایی رسیده‌است.
کشت گندم در استان بوشهر هر سال از آبان ماه آغاز و برداشت آن نیز از اواخر فروردین انجام می‌شود اما امسال پیش بینی هواشناسی مبنی بر کاهش میزان و تاخیر بارندگی پاییزی در این استان عاملی شده تا کشاورزان برای آغاز بموقع کشت دچار تردید شوند.
اما دغدغه اصلی گندمکاران بوشهری افزایش چند برابری قیمت نهاده‌های کشاورزی و هزینه‌های کاشت است که آنان را برای فراهم کردن مقدمات عملیات کشت دو دل کرده‌است و خواهان توجه دولت هستند.
هرچند دولت نرخ خرید تضمینی گندم از 22 هزار ریال برای هرکیلوگرم در سال زراعی 1398 - 1399 به 40 هزار ریال در سال زراعی 1399- 1400 افرایش داده‌است اما کشاورزان معتقدند این اقدام مشوقی برای گندمکاران است اما کافی نیست و در این شرایط تورمی به حمایت‌های بیشتری از این بخش نیاز است.
در این ارتباط مسئولان بخش کشاورزی استان بوشهر راهکارهایی از جمله ضرورت تغییر روش کشت سنتی گندم به مکانیزه را به کشاورزان پیشنهاد و وعده تامین بذر و کود مورد نیاز آنان را اعلام می‌کنند.
پیش‌بینی کاهش بارش پاییزی در استان بوشهر
براساس اعلام مدیرکل هواشناسی استان بوشهر، بیشتر مدل‌های اقلیمی نشان می‌دهد بارش‌های این استان در فصل پاییز امسال به طور چشمگیری کمتر از میانگین بلندمدت خواهد بود.
به گفته فرج الله شکوهی پور، مراکز اقلیمی خارجی نیز در مجموع بارش سه ماهه (از 11 مهر تا 11 دی) را در بیشتر نقاط استان بوشهر 45 تا 50 درصد کمتر از میانگین پیش‌بینی کرده‌اند.
وی یادآورشد: میانگین بارش استان بوشهر در فصل پاییز 103 و میانگین بارش در این استان در ماه مهر 1.7 میلیمتر است که بر اساس نقشه‌های پیش بینی ماهانه انتظار می‌رود بارش در این ماه در حد میانگین یا اندکی کمتر از میانگین باشد.
شکوهی پور ادامه داد: میانگین بارش استان بوشهر در آبان ماه 37.5 میلیمتر است و پیش بینی می‌شود آبان سال جاری در بیشتر نقاط این استان 5 تا 10 میلیمتر کمتر از میانگین باران ببارد.
وی میانگین بارش استان بوشهر در آذر ماه را 63.4 میلیمتر اعلام کرد و اظهارداشت: امسال میزان بارش آذرماه در شهرستان‌های دیلم و گناوه و بخش‌هایی از شمال و شرق دشتستان 20 تا 40 میلیمتر کمتر از میانگین، در سایر نقاط 10 تا 20 میلیمتر و در بخش‌هایی از سواحل تنگستان، شهرستان‌های جم و عسلویه 5 تا 10 میلیمتر کمتر از میانگین پیش بینی شده‌است.
به گفته شکوهی پور این درحالی است که دمای هوا نیز در سه ماهه پاییز (مهر، آبان و آذر) پنج دهم تا یک درجه بیش از میانگین دمای هوا در فصل پاییز در استان بوشهر و 24.3 درجه سانتیگراد خواهد بود.
وی یادآورشد: مجموع بارش استان در سال زراعی گذشته (98-99)، 388.2 میلیمتر بود که نسبت به میانگین بلند مدت استان 44.8 درصد (120.1میلیمتر) و نسبت به سال زراعی 98-97 در حدود 7 درصد افزایش داشت.
قیمت تضمینی دلگرم کننده اما ناکافی
کشاورزان استان بوشهر که این روزها چشم به آسمان در تکاپو برای فراهم کردن مقدمات شخم زدن و پراکندن بذرهای خود در دل زمین هستند برخی مشکلات از جمله افزایش قیمت نهاده‌ها و هزینه‌های کشاورزی را عامل تردید و نگرانی خود در این زمینه عنوان می‌کنند.
مرتضی شنبدی کشاورز دشتستانی که بیشترین میزان تولید این محصول در استان بوشهر مربوط به این شهرستان است می‌گوید: امسال با وجود اینکه سال جهش تولید نام‌گذاری شده اما هزینه کشت از جمله تراکتور، کمباین و بذر گندم نسبت به سال گذشته افزایش چند برابری یافته‌است.
وی بیان کرد: بیشتر کشت در استان بوشهر به صورت دیم انجام می‌شود و پیش بینی دقیق هواشناسی می‌تواند از هدر رفت منابع جلوگیری کند و کشاورزان نیز باید بموقع از موقعیت‌های بارش پیش بینی شده بهره لازم را ببرند.
حسین احمدی دشتی کشاورز شهرستان دشتی که دیگر قطب تولید گندم استان بوشهر به شمار می‌رود افزایش چند برابری قیمت کود را از مشکلات عمده کشاورزان عنوان کرد و ادامه داد: امسال قیمت دولتی کیسه 50 کیلویی کود پتاسه از 85 هزار و 800 تومان به هر کیسه 430 هزار تومان و یک کیسه 50 کیلویی کود سولفات پتاسیم نیز از 117هزار تومان به حدود 550 هزار تومان تغییر یافته است.
وی اضافه کرد: این در حالی است که تقلبی بودن کودهای شیمیایی از دیگر مشکلات کشاورزان به شمار می‌رود که مسئولان باید به این مساله رسیدگی کنند.
دشتی ادامه داد: در شرایطی که کشاورزان به علت کمبود و یا تاخیر در تامین کود مورد نیاز از طریق کارگزاری‌های شرکت خدمات حمایتی کشاورزی، با هزار مشکل و قرض هر کیسه کود را 500 تا 600 هزار تومان از بازار آزاد تهیه می‌کنند، در زمان مصرف متوجه می‌شوند که این میزان پول را بابت خاک گرانول پرداخت کرده‌اند.
وی یادآور شد: در زمان حاضر سهمیه کود در واحد هکتار کم است و کشاورزان قبل از کشت گندم نیاز به تامین کود دارند اما این نهاده در دی ماه تامین و در بین کشاورزان توزیع و همین امر باعث می‌شود کشاورزان به ناچار به سراغ بازار سیاه بروند و سودجویان نیز این‌گونه با کلاهبرداری آنان را متحمل خسارت کنند.
این کشاورزان، نبود کلاس‌های توجهیی کافی برای کشاورزان در زمینه نوع کشت، نحوه استفاده از کودها برای بالا بردن عملکرد محصول، انجام نشدن آزمایش خاک برای جلوگیری از هدر رفت نهاده‌های کشاورزی به دلیل خصوصی بودن آزمایشگاه‌های خاک و بالا بودن هزینه‌های آزمایش را از دیگر مشکلات خود عنوان کردند.
آنان افزودند: هرچند افزایش قیمت خرید تضمینی گندم برای کشاورزان دلگرم و امیدوار کننده‌است تا اقدام به کشت کنند اما حمایت کافی نیست و دولت باید در زمینه تامین نهاده‌هایی نظیر کود و بذر با قیمت مناسب، کاهش هزینه‌های کاشت، داشت و برداشت و انجام مکانیزاسیون عملیات کشاورزی به گندمکاران برای تحقق جهش تولید و پایداری خودکفایی در این محصول کمک کند.
کشت سنتی هزینه‌ها را بالا برده‌است
با وجود مزایای زیاد دستگاه‌های کارنده که موجب کاهش هدر رفت بذر، کود و سم و افزایش عملکرد در واحد سطح می‌شود اما کشاورزان بوشهری به دلیل طولانی شدن روند کاشت و از طرفی قیمت بالای کارنده‌ها تمایلی به استفاده از این ابزار ندارند.
خداکرم آذرباد مدیربنیاد ملی گندمکاران و از کشاورزان منطقه بنداروز شهرستان دشتستان گفت: بذر از جمله نهاده‌های مهم مورد نیاز کشاورزان است که با کاهش یارانه آن قیمت این نهاده از هر کیلوگرم 2هزار و 500 تومان بذر آبی و 2هزار و 245 تومان دیم در سال گذشته، امسال به ترتیب به 3هزار و 900 تومان و 3هزار و 700 تومان افزایش یافته است.
وی بیان کرد: همچنین تجهیزات از جمله نوار تیپ برای کشت گندم آبی از 130 تا 140 هزار تومان سال گذشته امسال به 280 هزار تومان افزایش یافته است.
آذرباد یادآور شد: هرچند دولت امسال قیمت خرید تضمینی گندم را چهار هزار تومان تعیین کرده‌است اما هزینه‌های جانبی کشت به اندازه‌ای بالا رفته که با این افزایش قیمت خرید تضمینی هم تناسب ندارد و امروز کشاورزی مقرون به صرفه نیست.
وی ادامه داد: کشاورزان برای شخم زدن زمین کشاورزی خود برای هر ساعت باید 150 هزار تومان به تراکتورداران پرداخت کنند که این میزان نسبت به قیمت سال گذشته افزایش یافته است.
این کشاورز کمبود سوخت را از دیگر مشکلات عنوان کرد و گفت: در شرایطی که کشاورزان برای شخم زدن زمین و حرکت تراکتور خود به سوخت نیاز دارند اما امروز سهمیه یکهزار لیتری گازوئیل پاسخگو نیست.
آذرباد گفت: با توجه به اینکه امکان ذخیره سوخت در روزهایی که کار کمتر است وجود ندارد و سهمیه کشاورزان درآن روزها حذف می‌شود انتظار می‌رود مسئولان در این زمینه چاره‌اندیشی کنند.
به گفته آذر باد، کمبود دستگاه کارنده در استان بوشهر از دیگر مشکلات کشاورزان این استان که در صورت انجام کارهای ترویجی و افزایش آگاهی کشاورزان در زمینه اهمیت استفاده از دستگاه کارنده مقدار بذر مصرفی و هدررفت کمتر و عملکرد بالاتر می‌رفت اما امروز بیشتر کشاورزان به دنبال کشاورزی سنتی هستند و همین امر هزینه آنها را چند برابر کرده‌است.
ضرورت مکانیزه کردن کشت گندم در استان بوشهر
رئیس اداره امور فناوری‌های مکانیزه سازمان جهاد کشاوزری استان بوشهر گفت: امروز بیشتر کشت در استان بوشهر به صورت سنتی و به وسیله کودپاش‌های سانترفیوژ انجام می‌شود.
علیرضا پدیسار افزود: با دستگاه‌های کودپاش‌های سانترفیوژ برای اراضی دیم 140 تا 160 کیلو بذر و در زمین‌های آبی 400 کیلوگرم باید بذر ریخته شود که در این شیوه به دلیل اینکه بذر روی خاک قرار می‌گیرد 30 تا 40 درصد از بذر از بیان می‌رود و بخشی نیزبه وسیله پرندگان خورده می‌شود.
وی اضافه کرد: همچنین در زمان برداشت نیز محصول با ارتفاع نامناسب و وضعیت ناهمگون رشد و عملکرد کاهش می‌یابد این درحالی است که اگر کشت به وسیله دستگاه‌های کارنده انجام شود بذرها در یک ردیف و فاصله معین و مشخصی و عمق ثابتی کاشته می‌شوند در نتیجه محصول با کمترین ضایعات برداشت می‌شود.
وی یادآور شد: با استفاده از کارنده‌ها مصرف بذر در زمین‌های آبی 200 تا 220 کیلو و در زمین‌های دیم 80 تا 100 کیلو در هکتار مصرف می‌شود که به این وسیله ضمن صرفه جویی در مصرف بذر سبب کاهش مصرف کود، سم و آب و در نیتجه عملکرد و برداشت بیشتر را به دنبال دارد.
پدیسار گفت: با وجود مزایای کشت مکانیزه اما با توجه به طولانی بودن عملیات کاشت به وسیله کارنده‌ها و قیمت بالای آنها، در زمان حاضر 70 درصد زمین‌های کشاورزی در استان بوشهر به صورت سنتی و تنها 30 درصد به صورت مکانیزه کشت می‌شود.
وی با اشاره به اهمیت انجام کارهای ترویجی در زمینه استفاده از کارنده‌ها اضافه کرد: در سه سال گذشته 20 دستگاه کارنده به استان اضافه شده و در زمان حاضر شمار دستگاه‌های آماده کار 150 تا 170 دستگاه است.
بذر گندم مورد نیاز کشاورزان تامین شده‌است
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: امسال کشت گندم با شروع نخستین بارندگی در آبان ماه در سطح 97هزار و 500 هکتار شامل 15هزار و 500 هکتار آبی و 82 هزار هکتار دیم انجام می‌شود.
خسرو عمرانی افزود: 10هزار و 600 تن بذر اصلاحی، بوجاری، ضدعفونی، کیسه گیری، اتیکت خورده و تائید شده با قیمت مصوب برای کشت گندم در مزرعه‌های آبی و دیم در استان بوشهر تامین است.
کشاورزان از تهیه بذرهای بی نام و نشان بپرهیزند
وی خطاب به کشاورزان گفت: از تهیه بذرهای خود مصرفی و بدون نام و نشان از بازار خودداری شود زیرا این نوع بذرها اصلاح نشده و آلوده به علف‌های هرز و بیماری هستند و عملکرد آنها پائین و ممکن است با اقلیم گرم و خشک استان سازگار نباشند.
عمرانی تاکید کرد: این درحالی است که بذرهای بوجاری شده ناخالصی، علف هرز و بیماری ندارند و متناسب با اقلیم گرم و خشک استان بوشهر تهیه شده‌است به همین دلیل کشاورزان از مراکز مورد تائید جهاد کشاورزی اقدام به تهیه بذرهای معتبر کنند.
عمرانی یادآور شد: به طور تقریبی متناسب با نیاز کشاورزان استان بذر تامین شده‌است و در صورت وجود اقلیم مناسب و بارندگی خوب اگر کمبودی در زمینه تامین بذر وجود داشته باشد امکان تامین این نهاده از استان‌های همجوار وجود دارد.
اختصاص خط اعتباری برای مکانیزاسیون کشاورزی بوشهر
وی تاکید کرد: کشاورزان به اندازه توصیه شده از بذرها استفاده کنند زیرا مصرف بیش از اندازه بذر باعث کاهش عملکرد می‌شود و برای داشتن عملکرد مناسب و کیفیت بهتر محصول از دستگاه کارنده و با عملیات مکانیزه اقدام به کشت کنند.
عمرانی گفت: با توجه به تخصیص خط اعتباری مکانیزاسیون برای متقاضیان در صورت نیاز امکان پرداخت تسهیلات برای خرید ادوات کشاورزی فراهم است و هماهنگی لازم با بانک کشاورزی در زمینه ارائه تسهیلات سرمایه در گردش محصولات زراعی بویژه گندم و کلزا انجام شده‌است.
کشاورزان نگران تامین کود نباشند
مدیرشرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان بوشهر گفت: در راستای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و سال جهش تولید پی‌گیری لازم با پتروشیمی‌ها برای تامین کود اوره انجام شده‌است.
شاپور رضایی افزود: برای سال جاری بیش از سه میلیون تن کود مورد نیاز کشور است که 80 درصد این میزان معادل 2میلیون و 400 هزار تن کود اوره و مابقی کود فسفاته و پتاسه است.
وی بیان کرد: تعهد شرکت خدمات حمایتی کشاورزی در زمینه تامین کود شیمیایی اوره برای کشاورزان کشور از تولیدات پتروشیمی عسلویه به میزان بیش از یک میلیون تن است که تاکنون معادل 449 هزار تن آن حمل شده که نسبت به مدت مشابه بیش از 50 درصد افزایش یافته‌است.
رضایی گفت: سهم مورد نیاز استان بوشهر 34هزار و 156 تن شامل (اوره، پتاس و فسفات) است که از این میزان 13هزار و 400 تن اوره (ازته)، 11هزار و 500 تن فسفات و 9هزار و 240 تن پتاس است.
وی یادآور شد: تاکنون چهار هزار تن اوره از سهمیه ابلاغی حمل و برای توزیع بین کشاورزان تحویل کارگزاران و حدود یکهزار تن نیز ذخیره سازی شده‌است که در زمان پیک مصرف در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد.
رضایی بیان کرد: همچنین 650 تن کود فسفات و 970 تن کود پتاسه در انبارهای سازمانی ذخیره سازی و آماده تحویل به کشاورزان است و با توجه به آغاز کشت پاییزه، کشاورزان هیچ نگرانی برای تامین بموقع و کافی کودهای شیمیایی مورد نیاز نداشته باشند.
80 درصد کود مورد نیاز کشاورزی کشور افزایش قیمت نداشته است
مدیرشرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان بوشهر گفت: 80 درصد کود مورد نیاز کشاورزان کشور اوره (ازته) است و با توجه به اینکه این نوع کود از محل تولیدات پتروشیمی‌های داخل کشور تامین می‌شود هیچ‌گونه افزایش قیمتی نداشته‌است.
رضایی ادامه داد: 20 درصد مابقی کودهای فسفاته و پتاسه است که به دلیل وارداتی بودن آنها نیاز به تامین و تخصیص ارز است که با توجه به تحریم‌های ظالمانه و شرایط خاص کشور و به استناد مصوبه دولت، مشمول تخصیص ارز رسمی (چهار هزار و 200 تومان) نشده و ارز نیمایی به آن اختصاص یافته‌است.
به گفته رضایی، همین موضوع باعث افزایش قیمت کودهای فسفاته و پتاسه شده‌است اما با این وجود نسبت به ارز آزاد بخشی از آن مشمول یارانه است.
ابلاغ طرح خودکفایی کشور در تولید کودهای فسفاته و پتاسه
رضایی یادآور شد: با توجه به وجود 2 کارخانه بزرگ تولید کود فسفاته در استان بوشهر 40 هزار تن خاک فسفات از طریق بندر بوشهر وارد و در انبار این شرکت‌ها ذخیره شده‌است.
وی با بیان اینکه 500 هزار تن انعقاد قرار داد واردات خاک فسفات به کشور انجام شده‌است، گفت: سهم استان بوشهر از این میزان 50 هزار تن است که در حال برگزاری مناقصه برای تخلیه و بارگیری است.
وی اضافه کرد: در راستای اجرای اقتصاد مقاومتی و جلوگیری از خروج ارز از کشور وزیر جهاد کشاورزی طرح "خودکفایی کودهای فسفاته و پتاسه" به شرکت خدمات حمایتی ابلاغ و با پی گیری‌های لازم و حمایت از کارخانه‌های داخل کشور و تامین مواد اولیه اقدام‌های موثری انجام شده‌است.
مدیرشرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان بوشهر اظهارداشت: با توجه به افزایش قیمت کودهای وارداتی (فسفاته و پتاسه) انتظار می‌رود کشاورزان کود مورد نیاز خود را از کارگزاران شرکت خدمات حمایتی کشاورزی تامین کنند زیرا در این شرایط کودهای تقلبی در بازار وجود دارد.
وی تاکید کرد: با توجه به گرانی نهاده‌های کشاورزی، کشاورزان بعد از آزمون آب و خاک از نهاده‌های کشاورزی استفاده کنند.
*س_برچسب‌ها_س* *س_پرونده خبری_س*
