فعالیت هزار شرکت فناورانه در زنجیره ارزش صنعت گیاهان دارویی

به گزارش روز شنبه وزارت جهاد کشاورزی، «محمد حسن عصاره» افزود: در حال حاضر تعداد 44 شرکت نیز به عنوان شرکت خلاق در حوزه صنعت گیاهان دارویی مطرح هستند که تعدادی از این شرکت ها در حال تبدیل شدن به شرکت های دانش بنیان می باشند.

وی اظهارداشت: ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی موظف است آن دسته از شرکت هایی که پتانسیل علمی و نبوغ در کالاها و محصولات خود دارند و دارای توانایی بالاتر از شرکت های معمولی هستند و در عین حال هنوز به عنوان شرکت دانش بنیان تلقی نمی شوند را به لحاظ توانمندی تقویت کند و ظرفیت تجاری سازی شان را توسعه دهد.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تصریح کرد: شرکت های یادشده با تلاش این ستاد و همکاری همه بخش ها و ارگان های مرتبط با حوزه گیاهان دارویی و طب سنتی و همراهی بدنه تحقیقاتی کشور، در فناوری های تولید محصولات از سمت خام فروشی به فرآوری و تولید محصولات فناورانه و دارای ارزش افزوده از جمله داروهای گیاهی، فرآورده های عصاره و اسانس، داروهای دامی گیاهی، بذور گیاهان دارویی، محصولات آرایشی طبیعی، غذا داروها، نهاده های کشاورزی و فرآورده های طب سنتی به موفقیت های زیادی دستیابی پیدا کرده اند.

عصاره گفت: در حال حاضر صدور مجوز تولید داروها و فرآورده های گیاهی از سوی سازمان غذا و دارو به بیش از 20 درصد کل مجوز تولید داروها و فرآورده های کشور رسیده است.

وی با بیان این که در حال حاضر بیش از 5000 دارو و فرآورده گیاهی و سنتی از سازمان غذا و دارو مجوز تولید گرفته اند، اذعان داشت: این در حالی است که در سال 1387 تنها حدود 400 محصول در این حوزه دارای مجوز از سازمان غذا و دارو بود.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درباره چگونگی حمایت از شرکت های دانش بنیان در حوزه صنعت گیاهان دارویی توضیح داد: به طور کلی شرکت های دانش بنیان از بیش از 110 برنامه حمایتی بهره مند می شوند که فهرست و شرح کامل خدمات از آدرس پرتال کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها و موسسات دانش بنیان و نظارت بر اجرا به آدرس (https://reg.daneshbonyan.ir) قابل استحصال است ضمن آن که بیش از 48 خدمت نیز توسط دبیرخانه برنامه توسعه زیست بوم شرکت های خلاق به شرکت های خلاق ارایه می شود.

عصاره، از تمام صنعتگران با شخصیت حقوقی دعوت کرد طرح های فناورانه خود را با اولویت در حوزه های تخصصی صنعت گیاهان دارویی و طب سنتی و مشروط بر دارا بودن مجوزهای لازم از سازمان های ذی صلاح، به ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اعلام کنند تا این ستاد پس از بررسی طرح ها در کارگروه های تخصصی، حمایت های مادی و معنوی خود را برای تجاری سازی ارایه دهد.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، حمایت های معنوی مانند ارایه مشاوره های تخصصی تولید، راهنمایی برای کاهش بروکراسی اداری، تسهیل دستیابی به دستاوردهای فناورانه بخش تحقیقاتی کشور مانند دانشگاه ها و پژوهشگاه ها و معرفی ایده های دارای بلوغ تکنولوژی به صنعت و نیز شتابدهنده های تخصصی را از دیگر حمایت های تاثیرگذار این ستاد بر صنعت گیاهان دارویی عنوان کرد.

وی گفت: با توجه به ماموریت های این ستاد و همچنین راهبردهای سند ملی گیاهان دارویی، در یک سال اخیر حمایت هایی از تجاری سازی طرح هایی همچون تولید داروهای گیاهی مورد استفاده در دام و طیور، داروهای گیاهی و فرآورده های طبیعی شامل 8 پروژه تولید دارو و پماد، تجاری سازی خطوط تولید عصاره و اسانس های استاندارد دارای ارزش بالای اقتصادی، برنامه های تولید و توسعه زالوی استریل بهداشتی، محصولات جانبی زالو و آنزیم های بسیار مفید، بهینه سازی خط تولید زرشک و عناب از طریق استقرار سیستم های خشک کن مدرن و تولید زرشک سالم با کیفیت بالا و یکدست و ساخت ستون های کروماتوگرافی و تست آن برای استخراج و خالص سازی کروسین زعفران صورت گرفته و برخی از این طرح ها نیز به بهره برداری رسیده اند.

عصاره ادامه داد: در حوزه راهبرد ایجاد زیست بوم نوآوری در بخش های علمی کشور نیز حمایت هایی از توسعه برنامه هایی همچون توسعه شتابدهنده حوزه داروها و فرآورده های گیاهی انسانی و دامی در 4 شتابدهنده تخصصی کشور، برگزاری رویدادهای استارت آپی و شتابدهنده های توسعه فناوری، توسعه فعالیت های باشگاه دانش آموزی گیاهان دارویی و طب ایرانی، برگزاری مسابقه داستان نویسی بر اساس آموزه های طب بومی و گیاهان دارویی محلی دانش آموزی و طراحی دوره ها در باشگاه دانش آموزی، تکمیل نقشه راه استانی اجرایی سازی سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی در تعدادی از استان های کشور و تعیین سهم استان ها از اهداف عملیاتی تعیین شده در نقشه راه کلان و دستیابی به شناخت دقیق و درستی از توانمندی ها و مزیت های های هر استان صورت گرفته است.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اظهارداشت: این ستاد در چارچوب وظایف خود با همکاری دفتر طرح ملی گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی برنامه ها و اقداماتی همچون اجرایی شدن طرح ملی تولید گیاهان دارویی مبتنی بر قرارداد و اولویت بندی کشت گیاهان دارویی در کشور، طرح توسعه گیاهان دارویی حوضه دریاچه ارومیه، کشت و توسعه گیاهان دارویی در 3000 هکتار در دشت سیستان به منظور افزایش بهره وری و استفاده بهینه از آب موجود در منطقه سیستان، حمایت از بیمه پذیری گیاهان دارویی زعفران، زیره سبز و گل محمدی، تقویت و توسعه بانک ژن انواع گونه‌های گیاهان دارویی انحصاری یا در حال انقراض، نهایی سازی 20 طرح توسعه مکانیزاسیون گیاهان دارویی، ادامه توسعه و احیا باغ‌های گیاه‌شناسی به عنوان مکان‌هایی جهت حفظ و نگداری ژرم پلاسم‌هایی با ارزش در 21 استان کشور، توسعه کشت گیاهان دارویی با تغییر الگوی کشت با تاکید بر گیاهان دارویی کم آبخواه را در یک سال گذشته در دستور کار خود قرار داده است.

به گزارش ایرنا، اکنون میزان تجارت جهانی گیاهان دارویی بیش از 107 میلیارد دلار است که طبق پیش بینیهای انجام شده توسعه تجارت گیاهان دارویی، این رقم تا سال 2025 به بیش از450 میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.

در واقع از هشت هزار گونه گیاهی شناخته شده، یک هزار 728 گونه گیاهی بومی ایران و از این تعداد 40 تا 50 گیاه دارویی پر مصرف در داخل کشور وجود دارد و 220 گونه گیاهی در عطاری ها و طب سنتی استفاده می شود.

از این تعداد 190 گونه نیز در داخل کشور و مراتع طبیعی به صورت وحشی تولید می شود که تولید برخی از این نوع گیاهان که فاقد مزیت نسبی است، به شکل گلخانه ای موافقت می شود.

برآوردها نشان می دهد 85 درصد گیاهان دارویی که در کشور مصرف می شود، قابلیت کشت، تولید و توسعه را در داخل دارد و بر این مبنا برنامه ریزی شده که سال آینده 75 درصد از این میزان را از طریق تولید داخلی کشور تامین شود.

سطح زیر کشت گیاهان دارویی در کشور براساس سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی تا سال 1404 باید به 500 هزار هکتار برسد.

• وزارت جهاد کشاورزی
• گیاهان دارویی
• کاظم خاوازی