لزوم انجام زمان‌بندی برای مقابله با پدیده گرد و غبار در سطح کشور
علی سلاجقه در جلسه کارگروه سیاست‌گذاری و هماهنگی مدیریت مقابله با پدیده گرد و غبار با تاکید بر پیگیری جدی موضوع گرد و غبار توسط رئیس‌جمهور شهید گفت: از همان وقتی که شهید جمهور در هیات دولت به بنده تذکر داد که لازم است برای حل این معضل با کشور‌های همسایه و همجوار مذاکره کنیم، رایزنی‌های خود را آغاز کردیم که این رایزنی‌ها به برگزاری دو اجلاس منطقه‌ای و بین‌المللی در داخل کشور و تشکیل چندین نشست کارشناسی، تخصصی و مدیریتی با اغلب کشور‌های همسایه و همجوار در موضوع گرد و غبار منجر شد.
وی افزود: در همین راستا جا دارد از همه دوستان وزارت امور خارجه دولت سیزدهم تشکر کنم و به ویژه از شهید امیرعبداللهیان عزیز یاد کنم که دوست صمیمی بنده بود. ایشان روز یکشنبه 30 اردیبهشت به شهادت رسید، در حالی که قرار بود روز 31 اردیبهشت به همراه یکدیگر به قزاقستان برویم و در اجلاس وزرای سازمان همکاری شانگهای شرکت کنیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: آقای امیرعبداللهیان نماد ادب، شأن و منزلت دولت بود و مانند خود شهید بزرگوار آیت‌الله دکتر رئیسی شخصیتی اخلاق‌مدار بود. با پیگیری‌های جدی این دو عزیز و تلاش‌هایی که سایر عزیزان در دولت سیزدهم انجام دادند، دیپلماسی محیط زیست به‌ویژه در موضوع گرد و غبار در دولت مردمی فعال شد و دستاورد‌های مهمی در این زمینه داشت که جای افتخار دارد. دکتر امیرعبداللهیان هر زمان مرا می‌دید، از من می‌خواست که اگر موضوع محیط زیستی خاصی در خارج از کشور وجود دارد که نیاز به پیگیری آن توسط وزارت خارجه وجود دارد، آن را با ایشان مطرح کنم.
معاون رئیس‌جمهور با تاکید بر این که در دولت سیزدهم، پیکره قوه مجریه یک پیکره واحد و متحد بود، اظهارکرد: در میان مدیران دولت مردمی این اعتقاد وجود داشته و دارد که برای حل مشکلات مختلف کشور از جمله معضل گرد و غبار باید هم‌افزایی داشته باشیم. در هر دو اجلاس منطقه‌ای و بین‌المللی گرد و غبار که در سال‌های 1401 و 1402 در کشورمان برگزار شد، هم دستگاه‌های مرتبط از جمله وزارت امور خارجه کمک ویژه‌ای به برگزاری نشست‌ها کرد و هم رئیس‌جمهور شهید شخصا شرکت کردند. ایشان بعد از این همایش‌ها و سایر نشست‌هایی که در حوزه گرد و غبار میان ما و مقامات سایر کشور‌ها برگزار می‌شد نیز موضوعات را به صورت ویژه پیگیری می‌کردند.
وی همچنین تاکید کرد: یکی از میثاق‌هایی که شهید رئیسی با اعضای دولت خود بستند، این بود که مشکل مردم باید در سریع‌ترین زمان ممکن حل شود. به همین دلیل اگر یک مشکل محیط زیستی را با ایشان مطرح می‌کردیم که گره آن به دست یک دستگاه اجرایی دیگر باز می‌شد، به‌سرعت به عالی‌ترین مقام دستگاه مربوطه دستور می‌داد که با ما جلسه بگذارد و پاسخ بدهد که آن مشکل، چه زمانی و به چه شکلی برطرف خواهد شد. دستاورد‌های بزرگی هم که در حوزه دیپلماسی محیط زیست به‌ویژه در موضوع گرد و غبار در دولت سیزدهم به دست آمد، به خاطر همین رویکرد پیگیرانه شهید جمهور بود البته تلاش و همراهی همه اعضای دولت با یکدیگر نیز نقش مهمی در کسب این موفقیت‌ها داشت.
لزوم تقویت کشور در مباحث علمی مربوط به گرد و غبار برای ارائه مقالات در همایش‌های بین‌المللی
سلاجقه با بیان این که دستاورد‌های ناشی از دیپلماسی فعال دولت در بخش با گرد و غبار و تفاهم‌های انجام شده با کشور‌های مختلف در این زمینه باید به‌سرعت پیگیری شود، اظهارکرد: ما در عین تدبیر، تعقل و متانتی که در مباحث بین‌المللی باید از خودمان نشان دهیم، باید به صورت شتاب‌زده از کشور‌هایی که قرار است در موضوع مقابله با گرد و غبار با آنها همکاری انجام دهیم، پیگیری کنیم تا هرچه زودتر اقدامات عملیاتی لازم را شروع کنیم همچنین باید دستاورد‌های علمی خودمان در این زمینه را به شکلی گسترده‌تر به جهان عرضه کنیم و به کشور‌های همسایه و همجوار و سایر کشور‌های دنیا اعلام کنیم که ایران دارای پشتوانه سال‌ها کار پژوهشی و میدانی در زمینه مقابله با گرد و غبار است و آماده‌ایم که با سایر کشور‌ها در این زمینه همکاری کنیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به این نکته که متاسفانه وجود برخی مشکلات مالی باعث می‌شود که دانشمندان و متخصصان کشورمان نتوانند به اندازه کافی در همایش‌های بین‌المللی شرکت کنند، گفت: وجود این مشکلات باعث می‌شود که با وجود همه دستاوردها، تجارب و اندوخته‌های علمی کشورمان، نتوانیم مرجعیت علمی ایران را در حوزه گرد و غبار اثبات کنیم این در حالیست که برخی کشور‌های همسایه ما، مقالات متعددی را در ژورنال‌ها و نشست‌های بین‌المللی در این حوزه منتشر کرده‌اند و به گونه‌ای رفتار می‌کنند که گویی در حوزه گرد و غبار، دست بالاتر را از نظر علمی نسبت به ما دارند. به همین دلیل است که باید موضوعات علمی و بین‌المللی را در این بخش با کمک وزارت علوم و وزارت امور خارجه تقویت کنیم.
با همت ایران، نوعی ادبیات واحد در حوزه گرد و غبار در تمام دنیا ایجاد شد
معاون رئیس‌جمهور با بیان اینکه دولت سیزدهم با وجود همه تحریم‌های ظالمانه توانست اجلاس جهانی گرد و غبار را با حضور بیش از 50 کشور و 15 نهاد بین‌المللی در تهران برگزار کند، گفت: با وجود این که اصل مشکل ما در بخش گرد و غبار مربوط به منطقه است و خیزش ریزگرد‌ها از کشور‌های همسایه و همجوار، شهر‌های ایران را با مشکل مواجه می‌کند ولی علاوه بر رایزنی با کشور‌های منطقه و برگزاری اجلاس منطقه‌ای در سال 1401، در سال 1402 نیز یک اجلاس بین‌المللی را در کشورمان برگزار کردیم که آن اجلاس به همراه پیگیری‌هایی که وزارت امور خارجه برای به ثمر نشستن دستاورد‌های آن در سازمان ملل انجام داد، باعث شد که با همت جمهوری اسلامی ایران، نوعی ادبیات واحد و کلیدواژه‌های مربوط به پدیده‌های نوظهور در حوزه گرد و غبار در تمام دنیا ایجاد شود.
وی با تاکید بر این که ایران با دیپلماسی محیط‌زیستی فعال دولت سیزدهم توانست دنیا را در مقابله با گرد و غبار بسیج کند، خاطرنشان کرد: با پیگیری‌های جمهوری اسلامی ایران، قطعنامه‌ای مرتبط با گرد و غبار در ششمین مجمع محیط‌زیست سازمان ملل متحد به تصویب رسید و «روز جهانی مقابله با توفان‌های ماسه و گرد و غبار» نیز در این سازمان تصویب شد. اکنون نیز باید کارگروهی را در داخل کشورمان با حضور همه دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط تشکیل دهیم و براساس یک برنامه زمان‌بندی‌شده، دستگاه‌های مختلف را مکلف کنیم که صحبت‌هایی را که لازم است جمهوری اسلامی ایران در مجامع بین‌المللی سازمان ملل و دیگر نهاد‌های جهانی در موضوع گرد و غبار مطرح کند، تهیه و تدوین کنند تا دست ما برای استدلال کردن در اجلاس‌های جهانی باز باشد، چون اگر ما این کار را انجام ندهیم، خیلی زود یک کشور دیگر ممکن است جای ما را بگیرد و مدیریت موضوع گرد و غبار را در جهان به عهده بگیرد.
سازمان برنامه و بودجه باید در تامین اعتبارات لازم در بخش گرد و غبار بیشتر همراهی کند
سلاجقه با بیان این که سازمان برنامه و بودجه کشور باید در تامین اعتبارات مورد نیاز برای انجام اقدامات مربوط به مقابله با گرد و غبار در داخل کشور، همراهی بیشتری کند، تاکید کرد: قطعا منشأ برخی توفان‌های ماسه و گرد و غبار در کشورمان داخلی است و فارغ از همه تلاش‌هایی که باید در عرصه بین‌المللی انجام دهیم، حتما باید اقدامات لازم را نیز در داخل کشور انجام دهیم تا بتوانیم موفقیت بیشتری در کنترل پدیده ریزگرد‌ها به دست آوریم، یعنی نباید شرایط به‌گونه‌ای باشد که در موضوع گرد و غبار، همه تمرکز خودمان را روی مسائل بین‌المللی بگذاریم و انجام وظایف مربوطه در داخل کشورمان را فراموش کنیم. خوشبختانه در دولت سیزدهم توانسته‌ایم دستاورد‌های خوبی را در بخش بین‌المللی برای حل این معضل داشته باشیم، اما حتما به انجام اقدامات بیشتری در داخل کشور هم نیاز داریم.
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست یادآور شد: در ابتدای دولت وقتی می‌خواستیم برای اقدامات مرتبط با حل معضل گرد و غبار بودجه بگیریم، این پاسخ را می‌شنیدیم که پدیده ریزگرد‌ها در قانون مدیریت بحران کشور تعریف نشده است ولی با وزیر کشور رایزنی کردیم و ایشان هم پذیرفتند که قطعا گرد و غبار یک موضوع مرتبط با مدیریت بحران است و باید از اعتبارات مربوطه، به این بخش نیز اختصاص پیدا کند. خوشبختانه سازمان برنامه و بودجه هم پذیرفت که باید به موضوع گرد و غبار بیشتر کمک کند، ولی مساله ما مساله زمان است یعنی نیاز داریم که یک برنامه زمان‌بندی مشخص برای انجام اقدامات لازم به‌منظور مقابله با پدیده گرد و غبار در سطح کشور تهیه و هم جلسات کارگروه‌های ملی و استانی براساس این برنامه زمانی تشکیل شود و هم بودجه‌های مورد نیاز طبق همین زمان‌بندی به دستگاه‌های مربوطه تزریق شود.
وی در پایان تصریح کرد: سازمان حفاظت محیط زیست براساس دستاورد‌های حاصل شده از دو اجلاس منطقه‌ای و بین‌المللی مقابله با گرد و غبار و نشست‌های دوجانبه و چندجانبه مرتبط با آن، همچنان موضوع تشکیل مرکز منطقه‌ای محیط‌زیست و صندوق منطقه‌ای مقابله با گرد و غبار در ایران را دنبال می‌کند، زیرا معتقدیم هاب منطقه‌ای مقابله با گرد و غبار باید در کشورمان که متولی برگزاری نشست‌های اخیر در این حوزه در سطح منطقه بوده است، تشکیل و دبیرخانه مربوط به آن نیز باید هرچه زودتر راه‌اندازی شود. در این زمینه نیاز به پیگیری‌های سریع‌تر طبق برنامه‌های زمان‌بندی مشخص‌شده و تعیین تکالیف مشخص برای دستگاه‌های ذی‌ربط باشیم.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری