محمدعلی فارسی: بودجه سینمای مستند حتی کفاف تحقیق آن را هم نمی‌دهد / "بی‌قرار" چگونه ساخته شد؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، فیلم مستند "بی‌قرار" به کارگردانی محمدعلی فارسی یکی از فیلم‌های حاضر در هفدهمین جشنواره سینما حقیقت بود که در بخش بلند ملی و شهید آوینی به نمایش درآمد. این فیلم مستند تندیس برنزی شهید آوینی و جایزه سرباز وطن (یادبود سردار شهید حاج قاسم سلیمانی) را از آن خود کرد.

فیلم مستند "بی قرار" نگاهی متفاوت به زندگی شهید محمدحسین یوسف الهی و نزدیکی او به شهید حاج قاسم سلیمانی دارد. حاج قاسم در وصیت نامه کتبی و در جمع همراهانش خواسته بود تا در کنار شهید یوسف الهی دفن شود. به همین دلیل ساخت این مستند از روز تشییع شهید سیلمانی و خاکسپاری او آغاز شده است.

فارسی در مقدمه سخنان خود درباره فیلم مستند خود گفت: «بی قرار» تصویری تازه از یک شهید ارائه می‌دهد. با فاصله از نگاه‌های مرسوم به شهدا، قرار است در این مستند به زندگی شهیدی از بچه‌های لشکر ثارالله بپردازیم که شمایلی متفاوت از قرائت رسمی از بسیجی‌های دوران جنگ دارد.

او درباره وصیت شهید سلیمانی و ارتباط نزدیک او با شهید یوسف الهی گفت: جالب است بدانید که در کنار مزار شهید یوسف الهی، اصلا قبر خالی وجود نداشت و این امکان برای پیکر حاج قاسم به سختی فراهم شد، تازه با آن وصیت، گویی به ذهنم رسید الان وقت ساخت مستندی درباره این شهید است بنابراین از زمان تشییع حاج قاسم فعالیت برای تولید این مستند شروع شد. ما یک لیست 80 نفره تشکیل دادیم و توانستیم 30 نفر را برای این پروژه همراه کنیم که در نهایت حدود 20 نفر را در قاب دوربین می‌بینید.

این مستندساز درباره لزوم پرداختن به چهره‌های مؤثر و کمتر شناخته شده در سینمای مستند و معرفی آنها به نسل جوان گفت: همیشه به چنین موضوعاتی علاقه داشته و پرتره‌های زیادی تهیه کرده‌ام که از شخصیت‌های علمی، هنری و فرهنگی کشور بوده‌اند و جزو افتخارات من است که این کارها را انجام داده‌ام. اما متأسفانه رویکرد کلان و خصوصاً در صداوسیما جذب مخاطب است و به این منظور سراغ سلبریتی‌ها می‌روند که در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کنند و به نوعی تمام توجه خود را به این مقوله معطوف کرده‌اند. درصورتی که متاسفانه برخی از این افراد سلبریتی سواد کافی و درست برای ارائه به مخاطب جوان ندارند.

فارسی درباره اکران مستند «بی قرار» و واکنش‌های مخاطبان گفت: این مستند هنوز نمایش عمومی داده نشده است تا نظر مخاطب عمومی را به دست بیاوریم. نمایش‌های ویژه محدود در حد چند سانس در جشنواره و یا رونمایی در کرمان را داشته‌ایم که با استقبال خوب مخاطبان هم همراه بود.

وی افزود: البته فیلم مستند تا زمانی که از تلویزیون پخش نشود دقیقاً نمی‌توان گفت که نمایش داده شده است، چرا که اساساً جایگاه آن در تلویزیون است. بارها تاکید کرده‌ام که جایگاه مستند در تلویزیون است؛ حتی همین تلویزیونی که جایگاه خود را تا حدودی در بین مخاطبان از دست داده و به این صورت است که می‌توان فیلم را محک زد که آیا می‌تواند مخاطب را جذب کند و می‌تواند با آن ارتباط بگیرد یا نه؟

فارسی ضمن گلایه از بودجه‌های پایین در سینمای مستند گفت: متأسفانه سینمای مستند حال و روز خوبی ندارد و هر روز شرایط بدتر می‌شود. بودجه‌ها بسیار اندک و هزینه کرد بسیار سنگین است. زیرا رکن کار مستند تحقیق است و بودجه‌هایی که پرداخت می‌شود حتی کفاف مقوله تحقیق مستند را هم نمی‌دهد.

وی تأکید کرد: در کشورهای جهان اول، بهترین مدیوم و واسط بین مردم و حاکمیت ساخت مستند است و آن‌ها از مستند به خوبی استفاده می‌کنند. برای شناخت، آگاهی بخشی و حتی جهت دهی نسل جوان خود از این بستر استفاده می‌کنند که این خلاء در ایران احساس می‌شود. متأسفانه برخی از مدیران فرهنگی کشور به خوبی این عرصه را نشناختند. این واقعیت تلخ وجود دارد که حتی اگر از برخی از این افراد بخواهید تنها اسم 5 مستندساز را بیان کنند هم بعید می‌دانم بتوانند از عهده آن بربیایند.

براساس این گزارش، عوامل تولید مستند "بی قرار" عبارتند از: نویسنده و کارگردان: محمدعلی فارسی، تهیه‌کننده: مهدی فارسی، مجری طرح: محسن فارسی، ناظر کیفی: سیدمحمد مهدی طباطبایی، تدوین: محمدعلی فارسی، موسیقی متن: محمدرضا علیقلی، گوینده متن: فرهاد قائمیان، مدیر تصویربرداری: حسن سیدی پریشان، جلوه‌های ویژه بصری: عرفان ذاکر، صداگذاری و ترکیب صدا: آرش قاسمی، پژوهش: مهدی فارسی، انسیه جهانشاهلو، مدیر تولید استان تهران و کرمان: علی اصغر رضایی و مدیر تولید استان خورستان: عبدالحسین اسکندری.