محوطه تاریخی قلعه اولتان پارس‌آباد باستان‌سنجی می‌شود
اردبیل - ایرنا - مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل از بررسی باستان‌سنجی یا آرکئوژئوفیزیک محوطه باستانی قلعه اولتان پارس‌آباد مغان در قرارداد با دانشگاه شهید بهشتی خبر داد.
به گزارش ایرنا از میراث فرهنگی اردبیل، نادر فلاحی روز پنجشنبه گفت: بررسی باستان‌سنجی در این محوطه از هفته آینده آغاز می‌شود و طی آن اطلاعات دقیق‌تری از معماری، بناهای احتمالی موجود و آثار به دست آمده از این محوطه استخراج می‌شود.
او هدف اصلی از بررسی آرکئوژئوفیزیک این محوطه را تهیه مستندات کامل و جامع برای ارائه در وزارتخانه به منظور تاسیس پایگاه ملی قلعه اولتان (اولتان قالاسی) دانست که یکی از مطالبه‌های اصلی مردم منطقه است.
فلاحی با اشاره به اهمیت تاسیس پایگاه ملی در قلعه اولتان بیان کرد: با تاسیس پایگاه ملی اولتان قالاسی در کنار سایر موزه‌ها، پایگاه‌ها و محوطه‌های تاریخی فعال در سراسر استان حوزه میراث فرهنگی نیز می‌تواند در جذب گردشگر از جنوب تا شمال استان موثر باشد.
قلعه اولتان شهری باستانی متعلق به دوران ساسانی است. این محوطه در روستای بزرگی در 15 کیلومتری جنوب غرب پارس‌آباد مغان قرار دارد و ارگ اولتان در 500 متری این روستا و در کنار رود ارس واقع شده است.
قلعه اولتان در دوره اشکانی ساخته شده و بانیان نخستین آن اشکانیان بوده‌اند اما شکوفایی آن در دوران ساسانی و اوایل دوران اسلامی بوده و به واسطه استحکام و موقعیت مناسبی که داشته تا قرن دوازدهم هجری از آن استفاده شده است.
این دژ در مساحت 320 هزار متر مربع بنا شده و با ترکیب بجا مانده از آن یک دژ نظامی را تداعی می‌کند و با توجه به اظهارات کارشناسان هنوز قسمت اعظم ساختمان‌های قلعه در زیر خاک مدفون است.
قلعه باستانی اولتان از نظر ظاهری شبیه به ساختمان یک قلعه نظامی است اما بخشی از آن در سالیان گذشته بر اثر پیشروی رود ارس تخریب شده و بازسازی و نوسازی آن تاکنون به صورت مطلوب انجام نگرفته است.
کاوش در این قلعه در چند مرحله صورت گرفته و باستان‌شناسان در کاوش این قلعه با مجموعه منسجم معماری متعلق به دوره‌های مختلف اشکانی تا اسلامی مواجه شده‌اند، بیشتر آثار یافت شده در این اثر باستانی به دوره قرن سوم و چهارم هجری و ادامه معماری دوره ساسانی تعلق دارد، آثار متعددی از قبیل تنور، اطاق‌های متعدد، بخاری و چهار طبقه طاقچه که با استفاده از اندود گچ تزیین شده در فضاهای معماری قلعه کشف شده است.
سفال‌های بی‌نظیر و متنوع دوره‌های مختلف اسلامی قلعه اولتان درخور توجه و شایان اهمیت است، در درون محوطه قلعه نیز تپه‌هایی وجود دارد که واحدهای کوچک ساختمانی بوده و ساختمان‌های عمده و اصلی در ضلع شرقی قرار داشته که به علت تغییر مسیر رودخانه ارس قسمتی از آن از بین رفته است.
اولتان قالاسی باتوجه به وسعت 50 هکتاری خود یک قلعه شهر به شمار می‌رود که فضاهای مسکونی داخل قلعه و فضاهای صنعتی از قبیل کارگاه‌های مختلف فلزگری، شیشه‌گری و سفال‌گری دربیرون از قلعه بوده است.
دور تا دور شهر خندقی 15 متری ساخته شده بود تا قلعه را از گزنددشمنان در امان نگه‌دارد، این خندق به وسیله 2 کانال آبی که از رود ارس کنده شده بود پر از آب می‌ماند.