مدیریت بحران: ریزش ناگهانی زمین در نسیم شهر فرونشست نبوده است

درپی انتشار ویدیویی در فضای مجازی که از آن به عنوان فرونشست زمین در یکی از محلات نسیم‌شهر یاد شده بود، مدیرکل مدیریت بحران استان تهران اعلام کرد که این حادثه فرونشست نبوده است.

به گزارش ایسنا، روز پنجشنبه بود که ویدیویی تحت عنوان فرونشست زمین در نسیم شهر استان تهران منتشر شد. ویدیویی که خیلی زود اصل آن مورد تایید قرار گرفته و مشخص شد که مربوط به حادثه‌ای است که به گفته فرماندار نسیم شهر حوالی ساعت سه بامداد روز پنجشنبه در یکی از کوچه‌های محله‌ای در نشیم شهر رخ داده و در پی آن بخشی از سطح زمین به طول 15 و عمق دو متر ریزش کرده است.

اما عنوانی که برای این حادثه انتخاب شد، عنوان درستی نبود چرا که اساسا فرونشستی در این محدوده رخ نداده و آنچه که رخ داده بود نیز شباهتی به پدیده فرونشست نداشت. منصور درجاتی، مدیرکل بحران استان تهران نیز در گفت‌وگو با ایسنا همین موضوع را تایید کرده و گفت: حادثه‌ای که در نسیم شهر رخ داد، فرونشست نبود. منشا این حادثه انسان‌ساز بود و اصلا یک حادثه یا پدیده طبیعی نبود.

وی با بیان اینکه در پی این حادثه و حفره ایجاد شده در بخش‌هایی از خیابان و حیاط یک منزل مسکونی، آپارتمانی چهار واحدی به طور موقت تخلیه شد، اظهارکرد: این اقدام برای بررسی بیشتر و دقیق‌تر حادثه انجام شده است. در بررسی‌های اولیه نیز این موضوع محرز شد که فرونشستی رخ نداده و مداخلات انسانی دلیل آن بوده که حالا احتمالا یا لوله‌آب دچار شکستگی شده یا مواردی دیگر که در نهایت منجر به ریزش سطح زمین شده است.

مدیرکل بحران استان تهران با اشاره به اقدامات انجام شده برای ایمن سازی در این محل نیز اظهارکرد: با پیگیری شهرداری از امروز اقدامات برای تقویت پی و ستون‌های ساختمان مجاور این محل انجام شده است و ان‌شاءالله از فردا یا نهایتا پسفردا این افراد می‌توانند به خانه‌های خود بازگردند.

وی در مورد دلیل وقوع این حادثه نیز اظهارکرد:‌دلیل قطعی حادثه در حال بررسی است. آنچه مشخص است این است که فرونشستی نبوده و علل وقوع آن مداخلات انسانی بوده است، حالا اینکه ترکیدگی لوله باعث آن شده یا حفر قنات و... باید از سوی کارشناسان بررسی شود.

درجاتی از برخی خبرها در این خصوص نیز انتقاد کرد و گفت:‌متاسفانه گاهی خبرها را طوری نقل می‌کنند که گویا یک بحران عظیم رخ داده و بعضا اسامی برای آن انتخاب می‌کنند که کارشناسان بحران و مخاطرات طبیعی نیز از آن بی‌خبرند. این اقدامات آسیب زیادی به روان شهروندان وارد کرده و آنان را تحت فشارها و انواع استرس قرار می‌دهد. از این رو نیاید چنین اقدامی انجام شود و لازم است رسانه‌ها نیز موضوع را از مقامات و مسئولان مرتبط پیگیری کنند.

آنچه از تصاویر منتشر شده پیداست، این حادثه بیشتر شبیه به فروریزش زمین بوده است. پیش از این ایسنا در مردادماه سالجاری در گفت‌وگو با رضا کرمی محمدی، رییس وقت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و از متخصصان عمران و زلزله شناسی تفاوت فرونشست و فروریزش را پیگیری کرده بود. کرمی محمدی در این خصوص گفته بود: «نباید پدیده فرونشست زمین را با فروریزش اشتباه بگیریم. تصور برخی از افراد از فرونشست زمین آن چیزی است که به دلیل فروریزش رخ می‌دهد، در حالی که فروریزش ناشی از ریزش ناگهانی زمین و ایجاد حفره‌های بزرگ در دل زمین است که به مرور زمان در عمق زمین ایجاد شده و ناگهان با ریزش سطح نمایان می‌شود. مانند آنچه که چندین سال قبل در محله شهران تهران رخ داد. اما فرونشست نشست تدریجی در سطح زمین است که در مواردی نظیر خشکسالی و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و... رخ می‌دهد.»

کرمی محمدی با تاکید بر اینکه شهروندان نباید بابت فرونشست زمین ترس داشته یا دچار وحشت شوند، گفته بود: خطر فرونشست برای سازه‌های معمولی مانند ساختمان‌های مسکونی و... بسیار کم است. این موضوع می‌تواند برای ساخت و سازهای بزرگ، پل‌ها، لوله‌های انتقال آب و... مشکلاتی را ایجاد کند.»

علی بیت‌الهی، دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی نیز پیش از این در گفت‌وگویی با ایسنا درباره اینکه فرونشست و فروریزش زمین با یکدیگر چه تفاوت‌هایی دارند گفته بود: «ما در کشور با دو پدیده مخاطرات زمین شناسی روبرو هستیم که به شدت ایمنی شهری ما را تحت تاثیر قرار داده‌اند. یک پدیده فرونشست و دیگری فروریزش است که باید میان آن‌ها تفاوت قائل شویم. در تهران فروریزش زمین بیشتر مشاهده می شود که از جمله موارد فروریزش زمین می توان به فروریزش میدان شهران که با آتش سوزی لوله گاز همراه بود، فروریزش خیابان پیامبر، چند فرو ریزش در خیابان مولوی و.. اشاره کرد. طی وقوع این مخاطره چاله هایی به قطر 10 تا 20 متر در سطح زمین ایجاد می‌شود که از خصوصیات آن‌هم می‌توان به ناگهانی بودن آن که منجر به ریزش ساختمان‌ها، سقوط خودروها درون چاله، آسیب دیدن خط لوله ها و... می شود، اشاره کرد.»

دبیر کارگروه ملی مخاطرات با بیان اینکه این فرو ریزش به وفور در تهران مشاهده می شود، گفته بود: این پدیده در دشت‌های فامنین وکبودراهنگ همدان و دیگر مناطق کشور به صورت فروچاله های عمیق تر هم دیده می شود؛ این مخاطره با فرونشست زمین تفاوت بسیاری دارد»

گرچه به نظر می‌رسد آنچه که بامداد پنجشنبه در نسیم شهر رخ داده، بیشتر شبیه به فروریزش بوده است، اما آنچه اهمیت بیشتری دارد، ایمنی و امنیت شهروندانی است که در معرض این پدیده‌ها قرار گرفته‌اند و لازم است که مدیران مسئول راهکاری جدی برای مقابله با آن را بیابند و صدالبته که این راهکار را اجرایی کنند.