معضل کودکان کار؛ کلافی سردرگم و معمایی حل ناشدنی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ از شبکه خبری تهران‌نیوز، «کودکان کار»، شنیدن این واژه قلب هر شهروندی را به درد می‌آورد و هر کس تقریباً به صورت روزمره در تهران رفت و آمد داشته باشد این قبیل کودکان را سرچهارراه‌ها، ایستگاه‌های مترو، مناطق حاشیه شهر و اطراف سطل زباله‌ها می‌بیند که تا کمر خم شده و دنبال ضایعاتی برای فروش یا یافتن غذای مانده برای خوردن می‌گردند. شهروندانی که همه‌روزه با مترو رفت و آمد می‌کنند کودکان و نوجوانانی در فاصله سنی 5 تا 15 ساله را می‌بینند که در حال فروختن آدامس، شکلات، فال، دسته‌های گل و حتی گدایی است، در اغلب موارد مادرانی (اگر مادر واقعی باشد) کودکانشان را وادار به گدایی می‌کنند. گاهی مشاهده می‌کنیم که کودکان کمتر از 5 ساله برای فروش محصولاتشان که به 10 عدد هم نمی‌رسد به التماس می‌افتند و برخی افراد از سر دلسوزی از این کودکان کار خرید می‌کنند و برخی نیز بی‌تفاوت از کنارشان می‌گذرند، برخی کودکان از صبح علی‌الطلوع تا شب هنگام در متروها، سرچهارراه‌ها، اتوبوس‌ها و... مشغول فروختن محصولاتشان هستند تا مبادا با خشم و نفرت افراد باند قرار گیرند. چهره‌های معصوم و رنگ‌های پریده این کودکان نشان‌دهنده اوج خستگی آنان است، چرا که باید همه‌روزه مهمان متروها و سرچهارراه‌ها باشند و اگر موفق به فروش محصولاتشان نشوند احتمالاً با تنبیه بدنی باند و مافیا مواجه می‌شوند. بیشتر کودکان کار در حاشیه شهرهایی زندگی می‌کنند که خطرات بسیاری در کمین‌شان است، چراکه بسیاری از معتادان، قاچاقچیان، دزدها و مافیاهای هدایت این کودکان انتظارشان را می‌کشند تا با سوءاستفاده از آنان سود خود را ببرند، در این راستا دختران در مقایسه با پسران آسیب‌پذیرتر بوده و در معرض بیماری‌های مختلف قرار دارند. حال این سوال به ذهن متبادر می‌شود که آیا کودکان کار خانواده ندارند؟ ایرانی هستند یا تبعه کشورهای خارجی؟ در پاسخ باید گفت که بسیاری از این کودکان دارای والدینی هستند که هر دو معتادند یا یکی از والدین اعتیاد دارد، بنابراین مرد یا زن خانواده قادر به تأمین معیشت زندگی نیست و کودک خود را وادار به کار یا گدایی می‌کند، در حقیقت این کودکان قربانی سوءاستفاده والدینشان قرار می‌گیرند. برخی کودکان نیز به واسطه فوت والدین، سرپرستی ندارند و در حاشیه شهر دست مافیا یا باند افتاده‌اند و این مافیا از آنان کار می‌کشند تا تکه نانی به این کودکان بدهند. سازمان ملل به تازگی اعلام کرده که بیش از 170 میلیون کودک کار در جهان وجود دارد که شنیدن چنین آماری انسان را بهت‌زده می‌کند، علاوه بر این بسیاری از کودکان کار اصلاً تحصیل نمی‌کنند و صبح تا شب مشغول گدایی یا فروش آدامس، گل، فال و... هستند. البته تمامی کودکان کار در مترو و خیابان مشغول فعالیت نیستند و بسیاری از آنان در تعمیرگاه‌ها، کارگاه‌ها، مزارع کشاورزی و واحدهای دامداری مشغول هستند و درآمد خود را نیز یا به والدثینشان می‌دهند یا به باندهایی که این قشر از جامعه را استثمار کرده‌اند. واقعاً مسئولان برای حل این معضل فکر اساسی نمی‌کنند، آیا نمی‌دانند کودکان کار در معرض اعتیاد، دزدی، آسیب‌های اجتماعی و هزار و یک مشکل دیگر قرار دارند؟ به خصوص کودکانی که در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند و آینده‌ای هم برای خود متصور نیستند و ناامیدانه به دنبال مردم می‌دوند و با التماس از آنان می‌خواهند فال یا آدامس خرید کنند. ساختار کشور برای ساماندهی کودکان کار ضعیف است خبرنگار «تهران‌نیوز» با این مقدمه غم‌انگیز و عبارات دردآور به سراغ محمد نجفی، عضو شورای اسلامی شهر پاکدشت و احسان درویشی، شهردار فرون‌آباد رفته تا به صورت کارشناسی موضوع کودکان کار را مورد بررسی و کنکاش قرار دهد که آیا راهی برای خلاص شدن از این معضل وجود دارد؟ نجفی با بیان اینکه این موضوع باید از سوی دستگاه‌های متولی دنبال و کودکان کار ساماندهی شوند، گفت: معضل کودکان کار تنها مختص ایران و شهرستان‌های استان تهران نیست، بلکه در تمامی کشورها این معضل دیده می‌شود. وی با تأکید بر اینکه در راستای ساماندهی کودکان کار در ساختار مشکل داریم، اضافه کرد: سازمان بهزیستی متولی اصلی ساماندهی کودکان کار است و البته باید ساختار آن اصلاح شود، با همکاری شهرداری و بهزیستی می‌توان اقدامات موثری در این باره انجام داد، اما متأسفانه گام جدی در این راستا برداشته نشده است. عضو شورای اسلامی شهر پاکدشت عنوان کرد: برای ساماندهی کودکان کار نیازمند اساسنامه هستیم تا دستگاه‌های متولی را ملزم به این کار کند، در جلسات این شورا اعضا دیدگاه‌های خود را مطرح کرده‌اند و متولیان را ملزم کرده‌ایم پای کار باشند و به معضل کودکان کار پایان دهند و برای این کار باید فضا مهیا شود. نجفی تبیین کرد: اینگونه نباشد که با ساماندهی کودکان کار چند ماه بعد این کودکان دوباره به سطح شهرها بازگردند، بلکه باید اقدامات تربیتی لازم روی کودکان صورت بگیرد. وی درباره آمار کودکان کار در شهرستان پاکدشت، گفت: آمار دقیقی وجود ندارد، اما هستند کودکانی که سرچهارراه‌ها، اتوبوس‌ها و متروها اقدام به فروش آدامس، فال، گل و... می‌کنند و برخی نیز درخواست پول می‌کنند، در حالی که این موضوع زیبنده شهرستان پاکدشت نیست. عضو شورای اسلامی شهر پاکدشت در ادامه توضیح داد: البته تعداد کودکان کار در شهرستان پاکدشت زیاد نیست، اما همان تعداد را هم باید ساماندهی و تربیت کرد. نجفی افزود: برخی کودکان کار اواخر شب به خیابان‌ها سرازیر می‌شوند و تا صبح اقدام به جمع‌آوری ضایعات می‌کنند، در حالی که شهرداری پاکدشت و بهزیستی این شهرستان موظف به جمع‌آوری این قبیل کودکان هستند. وی در پاسخ به این سوال که آیا لایحه یا طرحی برای ساماندهی کودکان کار در شورای اسلامی شهر پاکدشت وجود دارد؟ خاطرنشان کرد: در این راستا با شهرداری جلسات متعدد داشتیم که به معضل کودکان کار پایان داده شود، اما به طرح و لایحه نرسیده است. عضو شورای اسلامی شهر پاکدشت متذکر شد: باید بودجه لازم برای ساماندهی کودکان کار اختصاص داده شود و ردیف بودجه جدیدی به این موضوع تخصیص یابد و دستگاه‌ها همه دغدغه کودکان کار را داشته باشند. باید معضل کودکان کار علت‌یابی شود شهردار فرون‌آباد هم با بیان اینکه کودکان کار در کلانشهرها (به‌خصوص حاشیه شهر) حضور جدی و جمعیت زیادی دارند، گفت: کودکان کار کلانشهرها را مأمن خوبی برای فروش محصولاتشان می‌دانند و در حاشیه شهر سکنی گزیده و در شهر اقدام به فروش و حتی گدایی می‌کنند. درویشی تصریح کرد: زمانی به کودکان کار اجازه حضور در شهرها و کسب درآمد می‌دهیم که با نگرش سوءاستفاده همراه باشد که متأسفانه این موضوع وجود دارد و کودکان از سوی مافیا و باند و در مواردی به دلیل بی‌سرپرستی یا بدسرپرستی استثمار می‌شوند. وی تأکید کرد: کودکان کار در راستای ترغیب احساسات مردمی به سطح شهر می‌آیند تا با مظلوم‌نمایی اقدام به کسب درآمد کنند، در حالی که مسئولان در این زمینه مسئول هستند و صاحب کودکان بدون قانون کار، بدون پرداخت حق بیمه، بدون رعایت ساعت کار و... از این موضوع استفاده کرده و آنان را استثمار می‌کند و همه‌روزه پول به جیب می‌زند. شهردار فرون‌آباد اضافه کرد: گشت‌های شبکه بهداشت و درمان، بازرسان اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و... باید معضل کودکان کار را گزارش کنند تا با صاحبان این کودکان برخورد لازم صورت بگیرد، چراکه این فرد با کمترین هزینه بیشتری بهره‌وری را با استثمار کودکان دارد. درویشی تشریح کرد: علاوه بر این، شناسایی کودکان کار و کار این قشر در جامعه علت‌یابی شود و حتی می‌توان کارهای پژوهشی و مطالعاتی در این زمینه انجام داد با این سوال که کودکان چگونه و چرا به سمت محصول‌فروشی و گدایی سوق داده شده‌اند؟ وی ادامه داد: در این زمینه باید مطالعات میدانی صورت بگیرد و کودکان کار را به مراکز آموزشی و تربیتی معرفی کنند، اما تا زمانی که دستگاه‌های مسئول عزم جدی برای مقابله با معضل کودکان کار نداشته باشند وضعیت بدتر خواهد شد، در حالی که باید برای توانمندسازی کودکان کار اقدام عاجل صورت گیرد. شهردار فرون‌آباد عنوان کرد: باید عامل یا عاملانی که کودکان را مجبور به کارهای طاقت‌فرسا در کلانشهرها می‌کنند، شناسایی و مجازات شوند، همچنین سازمان بهزیستی در خصوص کودکان بدسرپرست یا بی‌سرپرست رود کرده و آن‌ها را نجات دهد. درویشی تشریح کرد: تمامی موارد مربوط به کودکان کار در قوانین کشور دیده شده و تنها نیاز به مجری دلسوز و مشرف به قانون می‌خواهد تا معضل کودکان کار را رفع کند، اما تا زمانی که مدیریت واحد و دبیرخانه ملی در این زمینه شکل نگیرد، شاید برون‌رفت از چنین شرایطی امکان‌پذیر نباشد. گزارش از حسین بوذری

انتهای پیام /*