مهاجرت؛ چاقو دو لبه ی فرصت و تهدید / شهرهای مهاجرپذیر در آستانه انفجار بافت فرهنگی و قومیتی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از یزدرسا، مهاجرت و مهاجرت پذیری از مقوله های اجتماعی هر جامعه به حساب می آید که در کنار آن محاسن و معایبی بسیار زیادی قابل بحث است.

در گذشته مهاجرت برای پیدا کردن غذای بیشتر و محیط بهتر برای زندگی بود و گاها مردم جوامع به دلیل قحطی و یا جنگ به اجبار و از روی ناچاری تن به مهاجرت می دادند اما زمان سپری شد و دلایل مهاجرت تغییر کرد و مسائل چون ادامه تحصیل، وضعیت شغلی، کسب درآمد ارزی و سرمایه گذاری زمینه را برای مهاجرت فراهم کرد.

ایران بنا به شرایط بسیار خوبی که در همه زمینه ها اعم از امنیت، اشتغال، سکونت و مهاجرت آسان دارد برای مردمان کشورهای همسایه گزینه مناسبی برای مهاجرت است به ویژه برای مردم کشور افغانستان که طی سالیان گذشته به دلایل جنگ، عدم امنیت و تزلزل سیاسی فرار را بر قرار در سرزمین شان علیرغم همه سختی ها ترجیح دادند.

در سال های اخیر با توجه به برخی پیوندهای زبانی و نوع دوستی مردم ایران و سیاست های کلان کشور در مرزهای کشورهای بر روی ورود اتباع خارجی به ویژه افاغنه باز بوده و بعد از روی کارآمد نظام سیاسی جدید در افغانستان سیل عظیمی از مهاجرت‌ها به سمت ایران سرازیر شد که آثار مخرب آن سال هاست گریبان کشور را گرفته است.

ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در سفر اخیر خود به استان یزد به مسئله مهاجرت اشاره کرد و گفت: «مسئله مهاجران نیز که در یزد آمار بالایی دارند، مسئله ساز شده و آمارها نیز قابل توجه است، وزیر کشور سازمان مهاجران تشکیل دهد و در این سازمان مسائل حقوقی، فرهنگی و مسائل مختلف مهاجران طرح و بررسی شود زیرا مسئله مهاجرت به یک مسئله ملی تبدیل شده و می طلبد که یک سازمان و ساز و کاری وجود داشته باشد که همه مسائل مهاجران را بررسی کند و با همسو با سیاست های کشور پیش ببرد.»

از همین گفته رئیس جمهور می توان دریافت که یکی از مسائل مهم استان یزد طی دو دهه اخیر، پدیده مهاجرت اتباع خارجی به این استان است، موضوعی که به ویژه در سال‌های اخیر شدت گرفته و به دغدغه مسئولین و مردم یزد تبدیل شده است هر چند که می توان از این مقوله به عنوان فرصت استفاده نمود.

ورود اتباع بیگانه به یزد از نگاه آمار

بر اساس سرشماری سال 1395، حدود یک میلیون و 760 هزار مهاجر خارجی وارد ایران شده‌اند که این تعداد مهاجر 2.2 جمعیت شمارش شده کشور را به خود اختصاص داده است.

از این تعداد بیش از یک میلیون 580 هزار نفر آن‌ها یعنی 90 درصد از کل مهاجران خارجی وارد شده به ایران، مهاجران کشور افغانستان بوده‌اند و از این تعداد بیش از 52 هزار نفر آن‌ها یعنی معادل 3.26 درصد از کل مهاجران افغانستانی وارد شده به ایران، وارد استان یزد شده‌اند.

طبق سرشماری سال 1395، تعداد مهاجران عراقی وارد شده به استان یزد 1712 نفر بوده است و 94 نفر نیز از دیگر کشورها به یزد مهاجرت کرده‌اند که مطمئنا این امر در سال های اخیر با توجه به حجم مهاجرت بسیار بیشتر شده است. حضور مهاجران خارجی در استان یزد چالش‌هایی را به دنبال دارد، که از جمله می‌توان به تقابل فرهنگی - اجتماعی بین ساکنان بومی و اتباع خارجی، ورود اتباع افغانستانی غیرمجاز به کشور و عدم امکان شمارش و دسترسی به اطلاعات آن‌ها، افزایش تدریجی مطالبات بویژه مطالبات فرهنگی، شهروندی و تحصیلی مهاجرین، نبود و یا کمبود اطلاعات دقیقی از وضعیت خانوار و بافت جمعیتی اتباع خارجی اشاره کرد.

مهاجرت پذیری؛ بافت فرهنگی و قومیتی یزد تغییر داده است

متاسفانه در سال های اخیر علیرغم همه هشدارهایی که از سمت رسانه ها داده شد هیچ اقدام شایسته و بایسته ای صورت نگرفت و اسیب های فراوانی را دامن گیر شهر جهانی یزد کرده است.

متاسفانه به دلیل مهاجر پذیری یزد در سال‌های اخیر بافت فرهنگی و قومیتی یزد در حال تغییر است چرا که اقدامات فرهنگی که باید در محلات حاشیه‌ای و مهاجرنشین شهر انجام شود بی‌توجهی شده است که اگر همین منوا پیش برود در آینده ای نزدیک یزد مشهور به دارالعباده با چالش‌های جرمی متعددی مواجه خواهد شد همان گونه که نشانه‌هایی از آن هم اکنون دیده می‌شود!

مهاجرپذیری، از عوامل رشد قیمت مسکن در یزد

مرتضی شایق رئیس کمیسیون عمران شورای شهر یزد در گفتگو با خبرنگار یزدرسا اظهار کرد: شهر یزد، شهر مهاجرپذیر شده است و به واسطه وجود کارخانه‌های صنعتی و شرکت‌های خدماتی، اغلب از شهرها و استان‌های دیگر برای کار به یزد می‌آیند و همه این نیروهای کار، یا باید خانه اجاره کنند یا خانه بسازند و وقتی به این صورت تقاضای مسکن در شهر یزد بالا رود و عرضه کم باشد قیمت‌ها رشد پیدا می‌کند.

وی عنوان کرد: از طرفی شهر یزد، طرح تفضیلی دارد که حد و حدود شهر و محدوده خارج از شهر در آن مشخص است متأسفانه مالکان به طرق مختلف زمین‌های خارج از محدوده شهری را به قطعات کوچکی تفکیک می‌کنند و بدون در نظر گرفتن ضوابط به اتباع بیگانه. مهاجرین به فروش می‌رسانند و هیچ نظارتی نیز در این زمینه وجود ندارد.

شایق با اشاره به سکونتگاه های غیر رسمی در یزد گفت: بالا رفتن قیمت زمین، کوچک شدن واحدهای مسکونی و زندگی در خانه‌های کوچک و زیرزمینی عواقب خوبی به دنبال ندارد و امیدواریم در کنترل و نظارت بر قیمت مسکن در یزد اقدام اساسی صورت گیرد.

مهاجر پذیری و افزایش کودک‌آزاری در یزد

محمدعلی عطابخش در گفتگو با خبرنگار یزدرسا، با اشاره به دلایل افزایش کودک‌آزاری در استان یزد، گفت: بیشترین دلایل کودک‌آزاری در استان به خاطر والد یا والدین معتادی است که به طرق مختلف توصیه یا اجبار دارند که فرزندشان به اعتیاد روی آورد و یا اینکه برای آنها مواد مخدر فراهم کنند.

مدیرکل بهزیستی استان یزد افزود: بیش از 60 درصد کسانی که بابت کودک‌آزاری تماس می‌گیرند از مهاجرین و غیربومی‌های ساکن در استان یزد هستند،

وی با بیان اینکه استان یزد سومین استان مهاجرپذیر کشور است گفت: علاوه بر تبعات اقتصادی این مهاجرت‌ها، آسیب‌های ناشی از مهاجرت در پرونده‌های قضایی استان دیده می‌شود و راهبرد مشخصی در خصوص مهاجرت در کشور نداریم و برنامه‌ای نیز برای هدفمند کردن مهاجرت‌ها وجود ندارد.

عطابخش خاطرنشان کرد: در حوزه قاچاق اتباع بیگانه یکی از معضلات استان یزد است و قضات دادگستری با خلأهای قانونی روبرو هستند و در بحث به کارگیری اتباع بیگانه قوانین موجود بازدارنده نیست.

فرصت های شغلی در اختیار زنان مهاجر

علوی راد عضو انجمن اقتصاددانان ایران در گفتگو با خبرنگار یزدرسا اظهار کرد: بر اساس بررسی ویژگی های مهاجران در دوره زمانی 95-1390 به تفکیک استان ها مرکز امار ایران، یزد بهشت مهاجران برای پیدا کردن شغل و کسب درآمد از محل کار است به طوری که فقط 3/1 درصد از جمعیت غیر فعال مهاجران به استان یزد دارای درآمد بدون کار هستند.

علوی راد افزود: همچنین نرخ بیکاری مهاجران به استان یزد طی دوره 95-1390 برابر با 11/4 درصد بوده و این نرخ برای غیر مهاجران (یزدی های اصیل) 12/2 درصد بوده است.

وی اظهار داشت: بر اساس داده های منتشره از سوی مرکز آمار، فقط 38/1 درصد از جمعیت غیر فعال مهاجران به استان یزد خانه دار هستند و این سهم در کل مهاجران کشور 46/4 درصد است. علاوه بر این، سهم افراد خانه دار از کل جمعیت غیر فعال یزدی های اصیل 49/9 درصد بوده است.

وی با اشاره به موفقیت نسبی زنان مهاجر عنوان کرد: در واقع زنان مهاجران به استان به طور قابل ملاحظه ای توانسته اند فرصت های شغلی بیشتری را در استان تصاحب و کسب درآمد از محل کار داشته باشند.

با وجود همه مشکلات و آسیب هایی که امروز به دلیل مهاجرت گریباگیر استان یزد شده است، راه‌هایی برای فائق آمدن بر چالش‌ها و ساماندهی مسئله مهاجرین وجود دارد که می تواند در مواردی حتی این چالش ها را به فرصت تبدیل کند.

ساماندهی و آموزش مهاجران خارجی وارد شده به استان و همچنین استفاده از ظرفیت‌های علمی و کاری مهاجرین تحصیل کرده، تلاش برای شناسایی و ثبت مشخصات و ایجاد بانک اطلاعاتی از اتباع خارجی، ارائه آموزش‌های فرهنگی و مهارت‌آموزی متناسب با نیازهای استان به مهاجرین، پذیرش تدریجی اتباع و اعطای حق شهروندی به آن‌ها پس از طی فرایند آموزش و مهارت‌آموزی، تأکید بر برخورد انسان دوستانه‌تر با اتباع و ارائه خدمات بیشتری به آن‌ها از جمله اقداماتی است که می‌توان در زمینه مسئله اتباع خارجی در یزد انجام داد.

هر چند نباید تاکید رئیس جمهور را به ایجاد سازمان مهاجران کشور نادیده گرفت چرا که همه مواردی که در این گزارش به آن اشاره شد می تواند در قالب یک سازمان تشکیلاتی مرتفع کرد.

انتهای پیام /