مهره جوانی برگ برنده فدراسیون شطرنج
تهران - ایرنا - روند توسعه شطرنج ایران از سال 2015 شروع و تاکنون بدون وقفه در سطح جهان و آسیا ادامه دارد. روندی که در نهایت شطرنج ایران را با مهره‌های جوانش به مدعی در سطح جهان تبدیل کرد.
در گذشته شطرنج ایران بر محور نام‌های تکراری مانند «احسان قائم‌مقامی»، «شادی پریدر» و «مرتضی محجوب» در جریان بود و اخبار رسانه‌ها از موفقیت‌های نسبی این شطرنج‌بازان خبر می‌داد اما این روند از سال 2015 میلادی شکل متفاوتی به خود گرفت؛ به‌گونه‌ای که این چهره‌های شناخته‌شده شطرنج ایران در برخی از مواقع مغلوب نوجوانانی شدند که سن آنان هنوز از 15 سال رد نشده بود. از دل آن نوجوانان، نسلی پا به میدان مسابقه گذاشت که در نهایت نامش با موفقیت گره خورد است.
نسل نوجوان شطرنج ایران با گذر از مرزهای ملی و منطقه‌ای پا را از استادی فراتر گذاشته و به مراتب استاد بزرگی و سوپر استادی رسیدند. عناوینی که با وجود سن کم آنان یک رکورد در سطح جهان به شمار می‌رود. آنان در نخستین تجربه جهانی عنوان نایب‌قهرمانی المپیاد زیر 16 سال جهان را کسب کردند، عنوانی که شاید برخی آن را اتفاقی می‌دانستند اما این نوجوانان سقف آرزوی خود را در نایب‌قهرمانی نمی‌دیدند بلکه با 2 عنوان قهرمانی در المپیاد زیر 16 سال تاریخ‌سازی کردند.
سبک برگزاری مسابقات شطرنج و نبود شرایط سنی خاص موجب شد تا این نوجوانان زودتر از حد تصور گام در مسابقات جهانی بگذارند و در سال 1395 ایران با قهرمانی در دسته B المپیاد جهانی شطرنج در باکو جواز حضور در بین برترین‌های جهان را کسب کنند؛ عنوانی که موجب شد ایران در بین مدعیان قرار گیرد.
در تابستان سال 2018 یک اتفاق بزرگ در شطرنج ایران رخ داد. در این سال «پرهام مقصودلو» یکی از جوانان ملی‌پوش ایران در مسابقات جهانی این رده سنی به عنوان قهرمانی رسید و در سال 2019 نیز «مبینا علی‌نسب» در بخش زنان نایب قهرمان شد. عنوانی که نشان داد توسعه شطرنج ایران تنها در بخش زنان نیست بلکه در بخش بانوان نیز این توسعه متوازن است.
البته درخشش مقصودلو از مسابقات شطرنج شارجه بود که فروردین 1397 برگزار و موجب حیرت بسیاری از کارشناسان مطرح این رشته شد. وی در شارجه در حضور هفت سوپر استاد بزرگ (ریتینگ بالای 2700) با اقتدار قهرمان شد و ریتینگ خود را به 2636 افزایش داد. اوج درخشش این ملی‌پوش ایرانی جایی بود که در برابر «گاوین جونز» نویسنده کتاب «چگونه بر دفاع سیسیلی غلبه کنیم» قرار گرفت و توانست با همان دفاع سیسیلی شطرنج‌باز نامدار انگلیسی که دارای ریتینگ 2675 بود را مغلوب کند.
پایان سال 2018 برای ایران یک اتفاق تاریخی رقم زد. «سارا خادم‌الشریعه» که نفر نخست ریتینگ زنان ایران به شمار می‌رود در مسابقات جهانی روسیه در 2 بخش سریع و برق‌آسا نایب‌قهرمان شد و در مجموع مدال نقره کسب کرد. مدالی که تحسین بزرگان این رشته را برانگیخت. در آن سال «علیرضا فیروزجا» ششم شده بود. فیروزجا سال 2019 و در این مسابقات در بخش سریع عنوان نایب‌قهرمانی را به خود اختصاص داد.
همچنین ایران در چند سال گذشته 2 تورنمنت مهم شطرنج قهرمانی زنان جهان و مسابقات قهرمانی آسیا را میزبانی کرده است. میزبانی که بازتاب زیادی داشت. ایران در مسابقات قهرمانی آسیا برای نخستین بار در سه بخش استاندارد، سریع و برق‌آسا به‌عنوان قهرمانی رسید. همچنین در سال 2019 مدال نقره انفرادی مسابقات قهرمانی آسیا، توسط «محمدامین طباطبایی» کسب شد. در آن مسابقات «علیرضا فیروزجا» مدال طلای بخش برق‌آسا را از آن خود کرد.
کسب مدال طلای میز یک مسابقات المپیاد شطرنج زیر 16 سال و میز 6 مسابقات قهرمانی جهان توسط «علیرضا فیروزجا» از دیگر افتخارات انفرادی بود که برای نخستین بار توسط این نوجوان به دست آمد.
ایران در سال 2015 در رده 55 دنیا قرار داشت که با توسعه این رشته در چند سال گذشته جهشی چشمگیر را تجربه و به رتبه 20 رسید. در این جهش «پرهام مقصودلو» و «علیرضا فیروزجا» در بین 100 شطرنج‌باز برتر جهان قرار گرفتند؛ اما اتفاق تاریخی دیگر رسیدن یکی از نوجوانان شطرنج به درجه سوپر استادی بود. فیروزجا دومین شطرنج‌باز جهان به شمار می‌رود که در سن 16 سالگی به درجه سوپر استادی رسیده است. «وی یی» از چین تنها شطرنج‌بازی است که با سن کمتر از ملی‌پوش ایرانی به این جایگاه رسیده بود.
همچنین در این دوره «مهرداد پهلوان‌زاده»، «شادی پریدر»، «محمدجعفر کامبوزیا» و «سید مصطفی هاشمی طبا» در بخش‌های مهم فدراسیون جهانی شطرنج دارای کرسی شدند.
با این شرایط باید گفت که شطرنج ایران از سال 2015 دچار یک انقلاب عظیم شد. در این دگردیسی سرمایه‌گذاری بر روی تیم پایه، یکی از راهبردهای فدراسیون بود که با هماهنگی وزارت ورزش و جوانان در دستور کار قرار گرفت. راهبردی که نتیجه آن 2 عنوان قهرمانی المپیاد شطرنج زیر 16 سال، یک نایب‌قهرمانی و یک عنوان سوم حاصل آن بود و در کوتاه‌مدت نسل طلایی شطرنج ایران ظهور کرد.
*س_برچسب‌ها_س* *س_پرونده خبری_س*