میراث ناملموس؛ معرف فرهنگ و هنر ایران

آتوسا مومنی، سرپرست مرکز مطالعات میراث ناملموس تهران در مورد میراث ملموس و ناملموس و جایگاه تنوع فرهنگی در تمدن ایرانی اسلامی بیان کرد: در میراث ملموس و ناملموس، تقسیم بندی‌هایی به عنوان ابزار‌های ارزشمند در نمود دادن تنوع فرهنگی و هویت سرزمینی و ملی ما وجود دارد.

مومنی گفت: میراث فرهنگی ملموس، آن دسته از آثاری هستند که قابلیت ایستایی و لمس دارند و نحوه مواجهه با آن‌ها حفاظت‌های فیزیکی است مثل آثار ارزشمندی چون؛ بنا‌ها و آثار موزه‌ای و... که باید توجه کرد در میراث ملموس، دو دسته آثار منقول (اشیاء و آثار موزه ای) و آثار غیرمنقول (ایستا و پایدار) وجود دارند.

سرپرست مرکز مطالعات میراث ناملموس تهران تصریح کرد: میراث فرهنگی ناملموس آن دسته از آثار، نمود‌ها و مظاهری هستند که در تجلیاتی پنج گانه مبین فرهنگ، دانش، زبان و ادبیات و هنر و دانش‌های مرتبط با کیهان و طبیعت اند.

مومنی ادامه داد: اگر بخواهیم در یک کلام به میراث ناملموس اشاره کنیم همان چیزی است که در دل و سینه خود داریم و آن را به صورت شفاهی منتقل می‌کنیم و کنوانسیون حافظت از میراث ناملموس در مصوبه 2003 به میدان آمده است تا بار دیگر به میراث‌های ناملموس مثل آیین‌ها و سنت ها، دانش‌ها و مهارت ها، زبان و تجلیات صنایع دستی و هنر‌های سنتی توجه کنیم و آن‌ها را مستند کرده و از آن‌ها محافظت و برای ارتباط بین نسلی استفاده کنیم.

او با اشاره به اقدامات انجام شده برای معرفی بهتر میراث ناملموس به ویژه در استان تهران گفت: به دلیل این که میراث ناملموس، معرف فرهنگ و هنر ماست از سال 86 از سوی جمهوری اسلامی ایران به این کنوانسیون پیوستیم و تعهدی کردیم و به عنوان قوانین الزام آور، آن‌ها را پذیرفتیم که درمورد این تجلیات پنج گانه اقدامات پاسدارانه‌ای انجام دهیم و این کنوانسیون را اجرا کنیم.

مومنی ادامه داد: این کنوانسیون به ما می‌گوید مردم باید بتوانند به حقوق بشر پایبند باشند و در پیشرفت پایدار کمک کنند یعنی بتوانند زیست پذیری را تضمین کنند و فراگیر باشند و باعث صلح شوند. چون این ها ارزش‌هایی هستند که قابلیت ثبت‌های ملی و جهانی دارند و اولین اثر ثبتی ما در فهرست میراث ناملموس، نوروز بزرگ ایرانی است و سند صلح آور محسوب می‌شود.

او افزود: یلدا، عود، کمانچه، آیین‌های تعزیه و نقالی و... جزء تجلیات میراث ناملموس هستند که میراث فرهنگی به آن توجه ویژه‌ای کرده است.