میزان حقوق کارمندان در دنیای عرب | عربستان رکوردشکنی کرد
منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا به دلیل افزایش نرخ بهره جهانی و کاهش ارزش پول با پیامدهای وسیعی روبهرو شده است. این وضعیت با ادامه روند بهبودی ناشی از کرونا، جنگ روسیه علیه اوکراین و جنگ اسرائیل علیه غزه، فشارهای تورمی را به وجود آورده که زندگی مردم این منطقه را تحت تأثیر قرار داده است. این عوامل به کاهش رشد اقتصادی در دو سال گذشته منجر شدهاند، به طوری که بانک جهانی اعلام کرده است این...
بلوک حقوق و دستمزد، بخش بزرگی از بودجه کشورهای عربی را تشکیل میدهد. این رقم در عربستان سعودی 43.6 درصد از هزینهها به ارزش 561 میلیارد ریال سعودی (حدود 149.6 میلیارد دلار) و در الجزایر به 5843 میلیارد دینار جزایری (حدود 43 میلیارد دلار) میرسد که 34.79 درصد از کل بودجه را تشکیل میدهد. در این گزارش به بررسی میزان حقوق و دستمزد در بخش دولتی در تعدادی از کشورهای عربی در سال 2025 و درصد تاثیر آنها بر بودجه عمومی و توسعه اقتصادی را مورد بررسی قرار میدهیم. پیش از آن وضعیت اقتصادی در منطقه عربی در سال 2025 را مورد بررسی قرار میدهیم.
وضعیت اقصادی منطقه عربی در سال 2025
شوک های منطقهای و جهانی که طی سالهای گذشته به منطقه وارد شده است، تعداد بیکاران در کشورهای عربی را به بیش از 5 میلیون نفر افزایش داده است. به گفته انجمن تحقیقات اقتصادی، این میزان از بیکاری حتی از سطح بیکاری پیش از دوران همه گیری کرونا نیز بیشتر است.
بانک جهانی و صندوق بین المللی پول انتظار دارند که با وجود بحرانهای مکرر در منطقه، اغلب اقتصادهای خاورمیانه و شمال آفریقا رشد اقتصادی خود را در طول سال 2025 افزایش دهند. با این حال چالشهای ساختاری، بی ثباتی سیاسی و تنشهای ژئوپلیتیکی موانع اصلی دستیابی به توسعه پایدار باقی خواهد ماند.
افزایش بیکاری و دستمزد پایین
بانک جهانی انتظار دارد رشد کلی اقتصادی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در سال 2025 به 3.8 درصد در مقایسه با 2.2 درصد در سال 2024 افزایش یابد. با این حال، این میزان رشد اقتصادی در ایجاد مشاغل کافی یا افزایش دستمزدها منعکس نشده است و انتظار میرود نرخ بیکاری بالای 24 درصد باقی بماند که تهدیدی برای ثبات اجتماعی محسوب میشود.
ضعف بودجه عمومی و تورم بالا
الجزیره در ادامه مینویسد: بودجه عمومی منطقه تحت فشار مداوم قرار دارد، زیرا کاهش درآمدهای نفتی در سال 2024 مازادهای موجود در اقتصادهای شورای همکاری خلیج فارس را کاهش میدهد. همچنین بر اساس گزارش بانک جهانی، انتظار میرود کشورهای در حال توسعه صادرکننده نفت با کسری مالی 5.5 درصدی تولید ناخالص داخلی در سال 2025 مواجه شوند، در حالی که کشورهای واردکننده نفت همچنان با کسری مالی و حساب جاری مواجه هستند و بدهی عمومی نیز در این کشورها افزایش مییابد.
انتظار میرود تورم در سال 2025 اندکی افزایش یابد و به 2.7 درصد برسد. این تورم قدرت خرید خانوادهها را از بین میبرد و شکافهای اجتماعی و اقتصادی در منطقه را عمیقتر میکند.
میزان دستمزد و حقوق در بودجه کشورهای عربی در سال 2025 چقدر است؟
الجزیره در ادامه به ارائه جزئیات حقوق و دستمزد در بخشی از کشورهای پرداخته و مینویسد: همانطور که گفته شد لایحه حقوق و دستمزد درصد زیادی از بودجه بیشتر کشورهای عربی برای سال 2025 را تشکیل میدهد. در ادامه لیستی از 9 کشور برجسته عربی از نظر میزان حقوقی که در بودجه 2025 به کارمندان خود ارائه میدهند آورده شده است:
1- مصر
بودجه عمومی 2024-2025: 6.4 تریلیون پوند (135.4 میلیارد دلار).
حقوق و دستمزد: 575 میلیارد پوند (12 میلیارد دلار).
سهم حقوق از بودجه: 8.86 درصد.
میانگین حقوق ماهانه: 13,244 EGP (428.59 دلار)
تولید ناخالص داخلی سرانه: 21.61 هزار دلار در سال.
2- عربستان سعودی
بودجه عمومی 2025: 1285 میلیارد ریال سعودی (342.6 میلیارد دلار).
ارزش حقوق و دستمزد: 561 میلیارد ریال سعودی (149.4 میلیارد دلار).
سهم حقوق از بودجه: 43.6 درصد.
میانگین حقوق ماهانه: 10000 ریال (2666 دلار).
تولید ناخالص داخلی سرانه: 65.88 هزار دلار در سال.
3- مراکش
بودجه عمومی 2025: 721 میلیارد درهم (72.1 میلیارد دلار).
ارزش حقوق و دستمزد: 180 میلیارد درهم (18 میلیارد دلار).
سهم حقوق از بودجه: 25 درصد.
میانگین حقوق ماهانه: 5000-10000 درهم (500-1000 دلار).
تولید ناخالص داخلی سرانه: 11.1 هزار دلار در سال.
4- الجزایر
بودجه عمومی 2025: 16.7 میلیارد دینار (128 میلیارد دلار).
ارزش حقوق و دستمزد: 5.843 میلیارد دینار (43 میلیارد دلار).
سهم حقوق از بودجه: 34.79 درصد.
میانگین حقوق ماهانه: 30000 - 60000 دینار (220-440 دلار).
تولید ناخالص داخلی سرانه: 18.34 هزار دلار در سال.
5- قطر
بودجه عمومی 2025: 210.2 میلیارد QAR (57.6 میلیارد دلار).
ارزش حقوق و دستمزد: 67.5 میلیارد ریال (18.5 میلیارد دلار).
سهم حقوق از بودجه: 32.1 درصد.
میانگین حقوق ماهیانه: 15800 ریال (4340 دلار).
تولید ناخالص داخلی سرانه: 118.76 هزار دلار در سال.
توجه: حقوق و دستمزدها بین بخشها بسیار متفاوت است، با مزایای اضافی مانند کمک هزینه مسکن و حمل و نقل.
6- کویت
بودجه عمومی 2024/2025: 24.5 میلیارد دینار کویت (79.4 میلیارد دلار).
ارزش حقوق و دستمزد: 9.89 میلیارد دینار (32 میلیارد دلار).
سهم حقوق از بودجه: 40.2 درصد.
میانگین حقوق ماهانه: 1000-3000 دینار (3243-9730 دلار).
تولید ناخالص داخلی سرانه: 51.29 هزار دلار در سال.
7- عمان
بودجه عمومی 2025: 11.8 میلیارد ریال عمانی (30.6 میلیارد دلار).
سهم حقوق از بودجه: 42 درصد از هزینههای اجتماعی.
میانگین حقوق ماهانه: 450-2200 ریال (5718-1169 دلار).
تولید ناخالص داخلی سرانه: 42.36 هزار دلار در سال.
8- امارات
بودجه عمومی 2025: 71.5 میلیارد درهم (19.5 میلیارد دلار).
حقوق و دستمزد: 26 درصد از کل هزینهها در برخی از امارات (مانند دبی).
میانگین حقوق ماهانه: 12000-20000 درهم (3267-5445 دلار).
تولید ناخالص داخلی سرانه: 82000 دلار در سال.
توجه: حقوقها در بخشهای مختلف متفاوت است و دبی و ابوظبی دارای استانداردهای بالای زندگی و محیطهای کاری رقابتی هستند.
9- اردن
بودجه عمومی 2025: 12.51 میلیارد دینار (17.62 میلیارد دلار).
حقوق و دستمزد: 6.63 میلیارد دینار (9.3 میلیارد دلار).
سهم حقوق از بودجه: 60 درصد هزینههای جاری.
میانگین حقوق ماهانه: 600-800 دینار (850-1130 دلار).
تولید ناخالص داخلی سرانه: 11.38 هزار دلار در سال.
نکته: حقوق بخش عمدهای از هزینه های جاری را تشکیل میدهد و شامل مزایای بازنشستگی کشوری و لشکری است.