چهارشنبه 7 آذر 1403

نحوه حمایت از پایان‌نامه محصول محور در گروه علوم پزشکی مشخص شد

خبرگزاری مهر مشاهده در مرجع
نحوه حمایت از پایان‌نامه محصول محور در گروه علوم پزشکی مشخص شد

شیوه نامه حمایتی پایان‌نامه‌های محصول محور برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (PhD) در دانشگاه های علوم پزشکی ابلاغ شد.

شیوه نامه حمایتی پایان‌نامه‌های محصول محور برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (PhD) در دانشگاه های علوم پزشکی ابلاغ شد.

به گزارش خبرنگار مهر، دستورالعمل عملیاتی برای اجرای پایان‌نامه محصول محور از سوی دفتر توسعه فناوری سلامت معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت تهیه و به دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ شد.

ذی نفعان این شیوه نامه دانشگاه های علوم پزشکی کشور، اعضای هیئت علمی و دانشجویان، صنایع و ادارات مرتبط هستند و بازنگری آن هر دو سال یکبار انجام می گیرد.

این شیوه نامه به منظور بهره مندی از ظرفیت و قابلیت اساتید و فناوران دانشگاه و به کارگیری توان و انگیزه های علمی دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری)، ارائه پایان نامه هایی با رویکرد محصول محور و فناورانه مورد نیاز است.

هدف کلیدی این شیوه نامه، حمایت و تشویق دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی در مسیر توسعه پایان نامه های محصول محور و همچنین یکپارچه سازی رویکردها، برنامه های حمایتی و اقدامات معاونت های تحقیقات و فناوری در جهت ارزشگذاری محصولات و دستاوردهای منتج از پایان نامه های محصول محور است.

بر اساس تعاریف این شیوه نامه، پایان نامه محصول محور به پایان نامه ای گفته می شود که با استفاده از دانش و مهارت های سازمان یافته، منجر به ایجاد قابلیت های فناورانه برای ساخت و توسعه یک محصول (دستگاه، تجهیزات، نرم افزار، دارو، مواد اولیه، زیست مواد، کیت های تشخیصی، ارگان های مصنوعی، ابداع یا توسعه یک روش جدید در تهیه و ساخت محصولات یا ارائه پروتکل تشخیصی و درمانی جدید و ثبت اختراع بین المللی) به منظور رفع یک نیاز یا حل مشکل سلامت و بهبود کیفیت زندگی قابل انجام باشد.

کمیته ملی حمایت از پایان نامه های محصول محور متشکل از رؤسای کمیته های تخصصی دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت در حوزه های مختلف (واکسن و فرآورده های بیولوژیک، غذا و مکمل های خوراکی، ملزومات و تجهیزات توانبخشی و...) با هدف حمایت از پایان نامه محصول محور تشکیل می شود.

مصادیق نتایج پایان نامه محصول محور

- ثبت اختراع محصول، فرایند و... منتج از پایان نامه در اداره ثبت اختراعات قوه قضائیه

- ثبت اختراع محصول، فرایند و... منتج از پایان نامه در دفاتر ثبت اختراعات بین المللی از قبیل دفتر ثبت اختراعات آمریکا (USPTO)، دفتر ثبت اختراعات اروپا (EPO)، دفتر ثبت اختراعات ژاپن (JPO) و یا سایر دفاتر ثبت اختراع همتراز

- ساخت و تولید نمونه اولیه (prototype) از محصول فناورانه منتج از پایان نامه (دارو، تجهیزات و ملزومات پزشکی، نرم افزار کاربردی و.).. به همراه ارایه business plan و feasibility study مورد تأیید برای تولید

- محصول منتج از پایان نامه که مجوز تولید آن از سازمان غذا و دارو و اداره کل تجهیزات پزشکی کسب شده باشد

- تأسیس شرکت فناور مبتنی بر محصول فناورانه منتج از پایان نامه و استقرار در مراکز رشد و شتابدهنده ها

- تأسیس شرکت فناور مبتنی بر محصول فناورانه منتج از پایان نامه و اخذ مجوز دانش بنیان

- فروش دانش فنی محصول فناورانه منتج از پایان نامه در داخل کشور و ارایه مستندات تراکنش مالی

- فروش دانش فنی محصول فناورانه منتج از پایان نامه به خارج کشور و ارایه مستندات تراکنش مالی

- ثبت ژن (منتج از پایان نامه) در دیتا بانک های معتبر بین المللی مربوط به ژن

- ثبت یک سندرم (منتج از پایان نامه) در دیتابانک های معتبر بین المللی مربوط به بیماری ها

- تدوین کوریکولوم یک رشته جدید به عنوان مسئول تدوین، به تایید شوراهای آموزشی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

- تدوین درسنامه برای دروس مصوب وزارت بهداشت به تایید شوراهای آموزشی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

- طراحی و ساخت یک برنامه درسی آنلاین برای اولین بار به تایید دبیرخانه شورای عالی مجازی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

- طراحی و ساخت یک برنامه درسی آنلاین برای اولین بار به تایید دبیرخانه شورای عالی مجازی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

- طراحی و ساخت یک وسیله کمک آموزشی (مولاژ،).... به تایید مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

- بومی سازی «پروتکل های درمانی» به تایید معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

- تدوین محتوای آموزش به بیمار به تایید معاونت آموزشی دانشگاه

- تدوین «راهنمای عملکرد بالینی» به عنوان مسئول تدوین به تایید معاونت درمان

- طراحی، اجرا و ارزشیابی خدمت موثر درمانی، بهداشتی، آموزشی یا مدیریتی مبتنی بر دانش فنی یا تخصصی در حوزه سلامت (از جمله طراحی و استقرار سیستم های مدیریتی یا آموزشی جدید) به تایید معاونت مربوطه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

محاسبه شاخص ارزشگذاری در دانشگاه

نحوه محاسبه امتیاز شاخص های اصلی پایان نامه های محصول محور در دانشگاه به شرح زیر خواهد بود:

1. امتیاز دهی پایان نامه های محصول محور براساس آیتم های جدول شماره یک و در 5 محور (الف - سطح آمادگی فناوری، ب - تجاری سازی و بازار، ج - هم راستایی با اولویت های نظام سلامت در جهت مرتفع کردن نیازهای اولویت دار، د - فنی ه - سایر امتیازات) صورت خواهد پذیرفت و جمع بندی و امتیاز نهایی براساس جدول جمع بندی امتیازات مشخص می شود.

تبصره: امتیاز توسط کمیته / شورای فناوری و یا کمیته / شورای ارتباط با صنعت و یا شورای متناظر مورد تایید دانشگاه مصوب خواهد شد.

2. پایان نامه های محصول محور در صورت کسب حداقل 60 درصد از امتیاز کل جدول ارزشگذاری محصولات و دستاوردهای منتج از پایان نامه محصول محور واجد شرایط دریافت حمایت شناخته خواهد شد و امتیاز پایین تر مشمول حمایتی نخواهد شد.

جدول شماره یک ارزشگذاری محصولات و دستاوردهای منتج از پایان نامه های محصول محور

معیار مورد ارزیابی سقف امتیاز سطح آمادگی فناوری حداکثر امتیازات: 15 امتیاز سطح آمادگی فناوری منتج از پایان نامه براساس سطح بلوغ فناوری (TRL): اصول بنیادی 3-0. توسعه مفهوم 3-4. اثبات تجربی مفهوم 4-5. فناوری اثبات شده در سطح آزمایشگاه 5-6. فناوری اثبات شده در محیط واقعی 6-7. پایلوت فناوری در محیط واقعی 7-8. عرضه نمونه اولیه در محیط عملیاتی 8-9. تکمیل سیستم و امکان عرضه گسترده 9-12. اثبات عملکرد سیستم در محیط واقعی 12-15 15 امتیاز مجموع امتیازات سطح آمادگی فناوری وضعیت بازار و جایگاه اقتصادی جمع کل امتیازات: 25

سطح بازار فروش و صادرات (ارزآوری) درسنامه، محصول، پروتکل، دانش فنی، خدمت، فرآیند جدید و یا تاسیس شرکت دانش بنیان منتج از پایان نامه الف: براساس نیاز داخلی (1-0 امتیاز) ب: براساس اولویت های حاکمیتی کشور (3-1 امتیاز) ج: براساس اولویت های حاکمیتی کشور و نیاز داخلی (4-3 امتیاز) د: براساس نیاز داخلی، اولویت های حاکمیتی و بازار بین الملل (5-4 امتیاز)

5 امتیاز

توجیه پذیری تجاری (میزان آمادگی بازار در پذیرش موضوع پایان نامه و ظرفیت جذب مشتریان به عنوان درسنامه، محصول، پروتکل، دانش فنی، خدمت، فرآیند جدید و یا تاسیس شرکت دانش بنیان منتج از پایان نامه) الف: نیاز به بازاریابی دارد. (1-0 امتیاز) ب: قابلیت جذب مشتری دارد (بازار مشخصی برای ارائه دارد) (3-1 امتیاز) ج: به صورت بالفعل مشتری دارد (4-3 امتیاز)

4 امتیاز

جایگاه عرضه (نقش و جایگاه دستاورد منتج از پایان نامه در بازار فناوری های مشابه و مکمل) الف: محصول مکمل (1-0 امتیاز) ب: زنجیره تامین (2-1 امتیاز) ج: محصول اصلی (3-2 امتیاز)

3 امتیاز

سطح کاربرد (میزان و نوع تغییرات ایجاد شده در یک درسنامه، محصول، پروتکل، دانش فنی، خدمت، فرآیند جدید و یا تاسیس شرکت دانش بنیان منتج از پایان نامه در قیاس با موارد مشابه) الف: بازار محدود به یک استفاده و کاربرد دارد. (3-1 امتیاز) ب: کاربردهای مختلفی در یک صنعت و یا یک کاربرد در صنایع مختلف دارد. (3-1 امتیاز) ج: کاربردهای مختلفی در صنایع مختلف دارد. (5-3امتیاز)

5 امتیاز

اخذ مجوزهای مرتبط با درسنامه، محصول، پروتکل، دانش فنی، خدمت، فرآیند جدید و یا تاسیس شرکت دانش بنیان منتج از پایان نامه الف: مجوز بهره برداری و تاییدیه های لازم از مراجع قانونی را ندارد. (1-0 امتیاز) ب: الزامی به اخذ مجوزهای قانونی ندارد. (2-1 امتیاز) ج: مجوز بهره برداری و تاییدیه لازم از مراجع قانونی را دریافت کرده است. (3-2 امتیاز)

3 امتیاز

چرخه عمر الف: بازار به سرعت در حال تغییر است و هر روز محصولات جدید می پذیرد (1-0 امتیاز) ب: محصول از عمر حضور متناسبی در حوزه خود برخوردار است. (3-1 امتیاز) ج: عمر حضور محصول در بازار طولانی است. (5-3 امتیاز)

5 امتیاز مجموع امتیازات وضعیت بازار و جایگاه اقتصادی هم راستایی با اولویت های نظام سلامت در جهت مرتفع کردن نیازهای اولویت دار حداکثر امتیاز قابل کسب 20 است. مدل سازی تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی / تولید دارو، واکسن و سرم و /... طراحی سیستم، روش یا محصول قابل استفاده در سطح ملی در جهت کمک به خودکفایی 3 امتیاز طراحی سیستم، روش و خدمات نوین آموزشی، پژوهشی، بهداشتی و درمانی در جهت رفع معضلات حوزه سلامت در سطح ملی 3 امتیاز تهیه «پروتکل های درمانی» و یا تدوین «راهنمای عملکرد بالینی» جهت تهیه برنامه کشوری 3 امتیاز تهیه دانش فنی 3 امتیاز تاسیس شرکت دانش بنیان منتج از پایان نامه 4 امتیاز مشارکت فناورانه با شرکت دانش بنیان یا شرکت های مستقر در مرکز رشد و پارک علم و فناوری (براساس درصد مشارکت)، یا هر نهاد بیرونی دانشگاه (اعم از بخش خصوصی و دولتی) در صورت مشارکت 85 درصدی 10 امتیاز تعلق گیرد و به همین نسبت سایر امتیازات تعیین شود. 10 امتیاز مجموع امتیازات هم راستایی با اولویت های نظام سلامت در جهت مرتفع کردن نیازهای اولویت دار سطح فنی مجموع امتیاز قابل کسب 30 است.

میزان توان رقابت درسنامه، محصول، پروتکل، دانش فنی، خدمت، فرآیند جدید با موارد مرتبط موجود الف: برتری رقابتی و کاربردی چندان زیادی وجود نخواهد داشت. (1-0 امتیاز) ب: مزایای قابل توجهی دارد و انتظار استفاده گسترده تر می رود. (3-1 امتیاز) ج: ظرفیت جایگزین شدن به دلیل مزایای بسیار زیاد وجود خواهد داشت. (4-3 امتیاز)

4 امتیاز

میزان تفاوت از نظر ماهیت وجودی نسبت به فناوری های قبلی (خاص و منحصر به فرد بودن) الف) نسبت به فناوری های موجود، بهبود و پیشرفت جزئی خواهد داشت (1-0 امتیاز) ب) نسبت به فناوری های موجود، بهبود و پیشرفت قابل توجهی خواهد داشت (2-1 امتیاز) ج) می تواند تغییر اساسی در صنعت و بازار ایجاد کند و جایگزین فناوری موجود شود (3-2 امتیاز)

3 امتیاز

میزان قابلیت کپی برداری دانش فنی الف: به آسانی می تواند توسط رقبا کپی شود و امر سخت و زمانبری نیست. (1-0 امتیاز) ب - می تواند در صورت دستیابی رقیب به دانش فنی کپی شود ولی شرایط برای این دستیابی مهیا نیست. (3-1 امتیاز) ج - دارای پیچیدگی فنی و کپی برداری تقریبا ناممکن خواهد بود. (5-3 امتیاز)

5 امتیاز سوابق و تجارب تخصصی مجری در فناوری و تجاری سازی (طرح فناورانه - طرح ارتباط با صنعت - پتنت - مقالات - کارآفرینی - محصول) 10 امتیاز

نیاز به زیرساخت تولیدی جدید (عملیاتی بودن و امکان تولید) الف: به زیرساخت تولیدی جدیدی نیاز دارد که این امر زمان بر خواهد بود. (1-0 امتیاز) ب - برای تولید نیازمند تغییرات جزئی در زیرساخت های تولیدی موجود خواهد داشت. (3-1 امتیاز) ج - در زیرساخت های فعلی، بدون هیچ منعی قابلیت تولید خواهد داشت. (5-3 امتیاز)

5 امتیاز

وضعیت ثبت دستاورد الف: ثبت در بانک های اطلاعاتی معتبر ایران مانند ثبت پتنت (با گواهی ثبتی) (1-0 امتیاز) ب: ثبت در بانک های اطلاعاتی معتبر خارج از ایران مانند ثبت پتنت (با گواهی ثبتی) (3-1امتیاز)

3 امتیاز مجموع امتیازات فنی سایر امتیازات نکته 1: کسب این امتیازات تنها منوط به آن است که مستندات مورد ارائه با موضوع درخواست حاضر، مرتبط باشد. نکته 2: حداکثر امتیاز قابل کسب 10 است (حاصل ضرب تعداد موارد در امتیازات) مقالات چاپ شده در مجلات در نمایه های Medline/Pub med وISI- Expanded List 2.5 امتیاز مقالات چاپ شده در مجلات در نمایه های Scopus و Chemical Abstract 0.85 امتیاز مقالات چاپ شده در مجلات نمایه شده در سایر نمایه های تخصصی 0.85 امتیاز مقالات چاپ شده در مجلات علمی پزوهشی داخلی مصوب کمیسیون نشریات وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم تحقیقات و فناوری (نمایه نشده) 0.1 امتیاز تالیف کتاب علمی مرتبط با رشته 0.03 امتیاز کسب عنوان برتر از جشنواره های معتبر داخلی 0.1 امتیاز کسب عنوان برتر از جشنواره های معتبر خارجی 3 امتیاز

جمع بندی امتیازات در جدول زیر مشخص شده است:

جدول شماره دو جمع بندی امتیازات شاخص ها برای محصولات و دستاوردهای منتج از پایان نامه های محصول محور

شاخص محاسبه امتیاز امتیاز سطح آمادگی فناوری 15 امتیاز امتیاز تجاری سازی و بازار 25 امتیاز امتیاز هم راستایی با اولویت های نظام سلامت در جهت مرتفع کردن نیازهای اولویت دار 20 امتیاز امتیاز فنی 30 امتیاز سایر امتیازات 10 امتیاز جمع کل امتیازات 100 امتیاز

شاخص ارزشگذاری و حمایت مالی کمیته حمایت از پایان نامه های محصول محور

تأیید و ارائه حمایت برای پایان نامه ها منوط به بررسی و امتیازدهی توسط کمیته ملی حمایت از پایان نامه محصول محور دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت است.

امتیازدهی شاخص ها در کمیته حمایت از پایان نامه های محصول محور براساس جدول شماره یک صورت می پذیرد و جمع بندی نهایی براساس امتیازات ارسالی دانشگاه و امتیاز نهایی جدول شماره سه جمع بندی امتیازات کمیته حمایت از پایان نامه های محصول محور مشخص خواهد شد.

بر مبنای امتیاز کسب شده از جدول ارزشگذاری محصولات و دستاوردهای منتج از پایان نامه محصول محور (امتیاز بالای 60) میزان حمایت کمیته به ازای هر امتیاز معادل یک میلیون تومان خواهد بود.

جدول شماره سه جمع بندی امتیازات کمیته حمایت از پایان نامه های محصول محور

شاخص ضریب پیشنهادی امتیاز سطح آمادگی فناوری ضریب تا 1 به تشخیص کمیته ملی حمایت از پایان نامه های محصول محور دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت امتیاز تجاری سازی و بازار امتیاز هم راستایی با اولویت های نظام سلامت در جهت مرتفع کردن نیازهای اولویت دار امتیاز فنی سایر امتیازات امتیاز نهایی

مراحل درخواست استفاده از حمایت پایان نامه محصول محور

1. بررسی درخواست در دانشگاه:

ارسال نامه درخواست دریافت حمایت پایان نامه محصول محور به همراه فرم تکمیل شده مشخصات پایان نامه به مدیریت توسعه فناوری و ارتباط با صنعت و یا مدیریت های متناظر دانشگاه.

بررسی و ارزیابی فرم تکمیل شده مشخصات پایان نامه و مستندات متقاضی دریافت حمایت توسط کارشناسان مدیریت.

محاسبه امتیاز بر اساس شیوه نامه.

ارسال درخواست دریافت حمایت پایان نامه محصول محور به همراه فرم مستندات (جدول شماره چهار)

تبصره: نامه تایید طرح می تواند مصوب کمیته / شورای فناوری و یا کمیته / شورای ارتباط با صنعت و یا شورای متناظر مورد تایید دانشگاه باشد.

2. بررسی درخواست در دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت:

ارسال نامه درخواست دریافت حمایت پایان نامه محصول محور به همراه جدول تکمیل شده (جدول شماره چهار لیست مستندات ارسالی) به دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت.

بررسی درخواست دانشگاه در دفتر توسعه فناوری سلامت و ارسال موارد تکمیل شده به کمیته ملی حمایت از پایان نامه های محصول محور.

بررسی موضوع درخواست براساس ماده نحوه ارزشگذاری) و تعیین امتیاز و حمایت نهایی.

تبصره: تعیین سقف امتیاز و میزان حمایت منوط به ارزشگذاری کمیته است.

تبصره: حمایت براساس امتیاز کسب شده تعیین می شود و به معنای پوشش تمام هزینه های پایان نامه نیست.

تبصره: حمایت از دانشگاه دارای پایان نامه محصول محور صورت می پذیرد و چگونگی هزینه کرد آن توسط دانشگاه مذکور تعیین می شود.

پایان نامه های محصول محور که تاییدیه لازم را دریافت کرده باشند به دانشگاه اعلام و دانشگاه حمایت لازم را دریافت خواهد کرد.

جدول شماره چهار لیست مستندات ارسالی

ردیف لیست مستندات ارسالی 1 مستنداتی مبنی بر وجود متقاضی و شریک برای دستاورد منتج از پایان نامه 2 تعهدات اعلام شده در پایان نامه 3 پروفایل فناورانه استاد راهنما بر اساس فرمت 4 تأییدیه کمیته یا شورای فناوری و یا کمیته یا شورای ارتباط با صنعت و یا شورای متناظر مورد تایید دانشگاه 5 نامه درخواست دانشگاه به همراه جدول تکمیل شده شماره یک

این شیوه نامه در شورای مدیران معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در سال 1401 به تصویب رسیده است و مفاد مندرج در آن از تاریخ تصویب قابل اجرا است.