«نورالینک» چیست و چطور کار میکند؟
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو، ما در دوره مهمی از تاریخ تمدن بشری و تاریخ زمین زندگی میکنیم دوره هیجان انگیزی است و البته کمی هم ترسناک و مبهم.
میزان پیشرفت بشر در سی سال گذشته به قدری زیاد و چشمگیر بوده که ناچارا باعث نگرانی نیز میشود هرروزه سوالات زیادی از بی جواب ماندن نجات پیدا میکنند و البته با مشکلات بزرگتری هم دست و پنجه نرم میکنیم.
چند سال پیش زمانی که در مورد نورالینک شنیدم تصور میکردم با نام ستارهای درخشان در آسمان مواجه شدم، اما پس از کمی تحقیق متوجه شدم که نورالینک مسئله و مقوله جدیدی است که بسیار مطمئن و پیشرفته است که سرمایه گذاری عظیمی بر روی آن انجام میشود نورالینک اسم یک شرکت برای ایلان ماسک است این شرکت هم مثل بقیه شرکتهای او به دنبال نوآوریهای جدید است در این شرکت تحقیقات زیادی دارد صورت میگیرد تا تراشهای بسازند و بتوانند آن را در مغز انسان قرار دهند این شرکت برای ساختن این تراشه از حیوانات مختلف از جمله میمون استفاده میکند، اما این کار به جایی که رسیده که میخواهند این تراشه را روی انسان آزمایش کنند این شرکت اولین شرکتی خواهد بود که همچین چیزی میسازد هرچند که سازمان دارپا که تخصص اش تولید محصولات نظامی دفاعی پیشرفته در آمریکاست پروژهای مثل نورالینک را آزمایش کرده نور الینک وسیلهای است که در مغز انسان فرو میرود تا قبل از این هر دستگاهی که در رابطه با مغز ساخته شده بیرون از بدن قرار میگرفت مثلا برای قلب یا دیگر اعضای بدن وسایلی ساخته شده که داخل آن قرار میگیرد.
باید بدانیم که مغزما با سیگنالهایی که به بدن میفرستد بدن را کنترل میکند مثلا یک حرکت بدن مانند تکان دادن دست این دستور توسط مغز صادر شده به رگها یا همان سیگنالهای عصبی داخل بدن.
مغزما توسط رگها سیم کشی شده به ماهیچه هایمان اگر هر نقطهای از بدن ارتباط قطع شود آن نقطه ازکار میافتد مثلا انسانی که قطع نخاع شده یعنی ارتباط مغزش با خیلی از نقاط بدن از بین رفته یک انسان قطع نخاع شده سیگنالها در مغزش تولید میشود، اما چون رگها آسیب دیده اند سیگنالهای حسی نمیرسند به ماهیچههای پا که بتواند پاهایش را تکان بدهد هدف نورالینک این است که این رگها را ترمیم کند.
تراشه مغزی نورالینک در واقع رابط بین مغز و تکنولوژی است. این چیپ مغزی که به اندازه یک سکه است، توسط جراح یا ربات نورالینک به مغز انسان متصل میشود.
این تراشه مغزی سیگنالهای عصبی را پردازش و به یک دستگاه خارجی مثل گوشی یا کامپیوتر منتقل میکند. نورالینک امیدوار است افراد ناتوان یا حتی سالم در صورت تمایل بتوانند تنها با سیگنالهای مغزی یک ماوس، کیبورد یا کامپیوتر را از طریق فکر خود کنترل کنند.
ماسک در آوریل 2021 در این باره گفت: اولین محصول نورالینک به فردی که دچار ناتوانی حرکتی است اجازه میدهد گوشی هوشمند را حتی سریعتر از انسان عادی کنترل کند تراشه نورالینک با اندازه 5×4 میلی متر دارای سخت افزار داخلی برای پردازش سیگنالهای مغزی است، این تراشه میتواند بیست هزار نمونه مغزی را در هر ثانیه آنالیز کند؛ این سیستم نه تنها میتواند دادههای مغزی را آنالیز کند بلکه میتواند دستورالعملهایی را برای مغز انسان بنویسد.
جذب دادهها و ورود آنها به مغز قبلا هم برای مواردی مانند پارکینسون و صرع استفاده شده، اما برنامههای امروزی میتوانند مواردی مانند افسردگی و درد مزمن که در میان انسانها رایج ترند را شامل شود.
در سطحی پیشرفتهتر قادر خواهیم بود تا قدرت عملکرد شناختی و حافظه را نیز افزایش بدهیم؛ سیگنالها از طریق بلوتوث به دستگاه پشت گوش ارسال میشوند و به علاوه توسط تلفن همراه نیز قابل کنترل هستند؛ اولین هدف نورالینک این است که بیماران بتوانند تلفن همراه یا موس و کیبوردشان را بدون دخالت مستقیم کنترل کنند.
تصور کنید که تنها با نگاه کردن و فکر کردن قادر به کنترل وسایل خود باشید این واقعا خارق العاده خواهد بود، زیرا زمانی که نگاهی به پیشرفت امروزه بشر میندازیم ناخودآگاه سیری از تکامل در طی میلیونها سال در پیش چشمان ظاهر میشود؛ از زمانی که متوجه شدیم با سنگی برنده چقد کارها راحت میشوند تا امروز که دانشمندان قصد دارند هرگونه واسطهای برای پیشبرد زندگی و حتی کارهای روزمره را از میان بردارند تا جای که با کمک هوش مصنوعی بتوانیم از طریق ذهن خیلی از کارهای فیزیکی را انجام دهیم.
سایر امکانات ارائه شده توسط نورالینک شامل انواع جدیدی از ارتباطات مانند تله پاتی، یادگیری زبان جدید تنها در چند ثانیه و عکس برداری از محیط از طریق چشمانمان خواهد بود حتی میتوانیم اطلاعات یک شهر را از مغز دوستمان بارگیری کنیم طوری که وقتی وارد آن شهر شدیم خیلی چیزها برایمان آشنا باشد گویی قبلا در آن شهر برای سالها زندگی کرده ایم.
دامنه امکاناتی که نورالینک میتواند در اختیارمان بگذارد بی نهایت است چرا که با سرزمین پهناوری به نام مغز سروکار دارد اگرچه مشابه این امکانات دههها در زمینه پزشکی انجام شده، اما آنچه نورالینک پیشنهاد میکند جهشی غول آسا بیش از همه اینهاست و راه رسیدن به آن نقطه، کمی طولانی خواهد بود.
این شرکت هنوز هم نیاز به پیشرفتهای عمده علمی وپزشکی دارد هنوز خیلی چیزها در مورد ذهن وجود دارند که علم پزشکی قادر به درک آن نیست.
انتشارگزارشهای آماری سالها درگیری داخلی در این شرکت در مورد نحوه کار را نشان میدهد؛ مهندسین مکانیک گاهی اوقات با دانشمندان علوم اعصاب در مورد استراتژی این شرکت اختلاف داشته اند.
نورالینک یک شرکت سریع الرشد با تکنولوژی پیشرفته است که با این پتانسیل بالا متاسفانه باید با کند بودن ماهیت اکتشافات پزشکی سازگار باشد البته جای تعجب هم ندارد که این باعث اصطکاک شود ایجاد تعادل بین سرعت زیاد توسعه فناوری و طبیعت آهسته و محتاطانه علم پزشکی کار واقعا دشواری است.
طبق گفته ایلانماسک افق شرکت نورالینک دسترسی به امکاناتی مانند تله پاتی، افزایش حافظه، دید فوق بشری و البته رابطه کامل مغز با هوش مصنوعی را دربرمیگیرد.
اما آنچه که مهم است ابهامات و سوالات پیرامون این فناوری است که ذهن هر انسانی را به خود مشغول میکند؛ سوالاتی که ریشه در ترس از کنترل شدن توسط کمپانیها یا دولتها دارند.
اما نورالینک یا این ماشین مغز چطور کار میکند؟
مغز ما متشکل از تعدادی بی نهایت سلول عصبی است که در پاسخ به سیگنالهای ارسال شده هنگام مشاهده، شنیدن، حرکت و یا تفکر بطور تمام مدت درحال شلیک اطلاعات و دستورالعملها هستند؛ در جایی که سیگنال الکتریکی از یک نورون شلیک میشود یک میدان الکترومغناطیسی کوچک وجود دارد نورالینک به این میدانهای کوچک مغناطیسی که در محل اتصال سینوسها در مغز تولید میشوند ضربه میزند و سیگنالهای دریافت شده آنالوگ را به ترکیبی از صفرها و یکها تبدیل میکند تا در دنیای دیجیتال قابل استفاده باشند نورالینک این پالس هارا از طریق 96 رشته نازک تقریبا به قدرت یک دهم موی سر تشخیص میدهد این رشتهها جمعا حاوی سه هزار و هفتاد و دو الکترون هستند هر کدام از این رشتهها توسط یک ربات که مانند چرخ خیاطی کار میکند در بخش نرم مغز کار گذاشته میشود.
تاکنون در آزمایش این تکنولوژی بر روی حیوانات هیچ گونه خونریزی یا آسیب مغزی گزارش نشده است بنابراین این رباتها مویرگها را پاره نمیکنند و آسیبی به مغز نمیرسانند.
هزینه تولید اولین ربات کاشت این تراشه در سرمایه گذاری اولیه ده تا بیست میلیون دلار در نظر گرفته شده بود، اما هزینه ساخت رباتهای بعدی به پانصد هزار دلار کاهش یافت؛ قطر سوزنهایی که این رشتهها را جایگذاری میکنند بیست و چهار میکرون یا بیست و چهار هزارم میلی متر است یعنی بسیار نازکتر از اندازهای است که بتواند پوست جمجمه را تحریک کند.
پردازندهای که تمام این کارها را انجام میدهد تراشهای است بنام N1
تراشههای N1 سیگنالهای مغزی آنالوگ را آنالیز میکند و آنهارا تقویت، دیجیتالیک و پردازش میکند و سپس آنها را به دستگاه یا ماژولی در پشت گوش میفرستد؛ این ماژول را میتوانیم همچون تلفن همراه چند وقت یکبار بروز کنیم در حالیکه تراشه در سرمان به همان شکل باقی میمانند؛ در صورتی که دستگاه N1 را از پشت گوشمان برداریم هرچیز مرتبط با نورالینک خاموش میشود.
*محمدحسین واحدی* *آرین رضایی خانقاهی*