نگاهی به مستند "بیست سال"| گزارش کمیته تحقیق 11 سپتامبر از نفوذ شبکه مخفی سعودی در امریکا

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، افغانستان کشوری در ظاهر فقیر اما دارای سرمایه‌های عظیمی است که سال‌های طولانی عرصه تاخت و تاز سیاست‌های کشورهای سودجو قرار گرفته و زندگی مردمانش همواره تحت تأثیر ضعف دولت مردان و تصمیمات فرصت طلبانه بیگانگان بوده است.

"بیست سال" عنوان مستندی با موضوع افغانستان است که با حمایت سازمان رسانه‌ای اوج و به کارگردانی و تهیه‌کنندگی وحید فراهانی این روزها از شبکه‌های سیما در حال پخش است. در این مستند به تحولات بیست ساله اخیر کشور افغانستان از زمان حمله و اشغال آمریکایی‌ها پرداخته شده و اهداف سیاسی ایالات متحده و هم‌پیمانانش از این واکنش نظامی مورد بررسی قرار گرفته است.

حملات یازده سپتامبر نقطه شروع تغییرات

پس از حملات یازده سپتامبر سال 2001 که از آن به بزرگترین حادثه تروریستی آمریکا یاد می‌شود، چندین اقدام تروریستی در یک روز توسط گروه تروریستی القاعده و به رهبری اسامه بن لادن در خاک ایالات متحده انجام شد که در آن برج‌های دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک و پنتاگون در ویرجینیا منفجر شده و بیش از دو هزار و 992 نفر کشته شدند.

آمریکا نیز در واکنش به این حملات یک ائتلاف بین‌المللی را برای جنگ با افغانستان ایجاد کرد. این اقدام آغاز تحولاتی بود که بیست سال افغانستان را تحت الشعاع مسایل مربوط به آن قرار داد. آمریکا در پاسخ به این اقدام در 7 اکتبر 2001 حملات گسترده هوایی را در افغانستان آغاز کرد و به دنبال آن با تأسیس پایگاه‌های نظامی تا سال 2021 حضور بیست ساله خود را در این کشور رقم زد.

وجود یک شبکه پنهانی در پس بزرگترین واقعه تروریستی آمریکا

بنابر گزارش مستند "بیست سال"، آبراهام سناتور سابق ایالت فلوریدا به عنوان رئیس کمیته تحقیق درباره یازده سپتامبر منصوب شد و تا سال 2003 گزارش جامع خود را تهیه کرد که به سند 28 صفحه‌ای شهرت پیدا کرد.

نقش عربستان سعودی و دولت بوش در حادثه یازده سپتامبر واقعیتی بود که گروه تحقیقاتی آبراهام به آن رسیدند. این واقعیت از وجود یک شبکه مخفی خبر می‌داد که از ریاض تا کاخ سفید گسترده شده بود و در رأس آن بندر بن سلطان قرار داشت.

وی از سال 1983 تا 2005 سفیر عربستان در آمریکا و مدتی هم رئیس شورای امنیت ملی و بین سال‌های 2012 تا 2014 رئیس استخبارات عربستان بود.

در بخشی از مستند "بیست سال" عکسی نشان داده می‌شود که در آن بن سلطان در بالکن کاخ سفید به همراه جرج بوش رئیس جمهور آمریکا دیده می‌شود و نشان می‌دهد پشت تمام وقایع حملات یازده سپتامبر، عربستان وجود داشته است.

افغانستان؛ عرصه رقابت میان آمریکا و شوروی

ورود آمریکایی‌ها به افغانستان قبل از سال 2001 و مربوط به دهه 80 میلادی است. اهمیت منابع نفت و گاز افغانستان و پیوند با مراکز آسیای میانه موجب شد تا این کشور عرصه رقابت دو ابر قدرت شوروی و ایالات متحده شود.

بعد از اشغال افغانستان توسط شوروی در سال 1979 بلافاصله کارتر سازمان سیا را ملزم به مقابله در برابر شوروی می‌کند.

در این خصوص براساس طرح برژینسکی مشاور امنیت ملیِ کارتر، گروه‌های افراطی تحت عنوان جنگجویان عرب به افغانستان وارد شدند و از طرف دیگر گروهای داخلی با نام مجاهدین افغان سازماندهی شده و سلاح در اختیارشان قرار گرفت. عربستان نیز با حمایت آمریکا تفکرات وهابی را از طریق جنگجویان عرب وارد افغانستان کرد.

در مستند ساخته وحید فراهانی به وضوح این موضوع در گفته‌های هیلاری کلینتون وزیر امورخارجه پیشین ایالات متحده نشان داده می‌شود.

کلینتون در سخنانی اظهار داشت: «زمانی که شوروی به افغانستان حمله کرد ما این ایده را مطرح کردیم که به پاکستان برویم و یک گروه از نظامیان را تشکیل بدهیم. ما آنها را با سلاح و موشک تجهیز کردیم و موفق شدیم تا شوروی از افغانستان برود. ما نیروهای افراطی آموزش دیده را در افغانستان و پاکستان به همراه سلاح تنها گذاشتیم!»

پرورش و رشد گروه‌های تروریستی نتیجه سیاست‌های آمریکا

هرچند اقدام آمریکا باعث خروج شوروی از افغانستان شد، اما نیروهای افراطی پاکستان و افغانستان به همراه سلاح‌ها و پول‌هایی که در اختیارشان قرار گرفته بود خود تبدیل به مشکلی بزرگ در افغانستان شدند که بعدها تحت عنوان گروه تروریستی القاعده با حمایت عربستان سعودی حملات تروریستی یازده سپتامبر را علیه آمریکا طرح‌ریزی کردند.

گروه‌های افراطی در افغانستان تنها محدود به القاعده نبود بلکه گروه تروریستی داعش نیز در سال های گذشته با حمایت آمریکا و عربستان به وجود آمد که نتیجه آن صدها کشته و زخمی در افغانستان بود.

کسب سود از جنگ افغانستان

آمریکا با اینکه از سال 2001 تا 2021 بیش از 2 تریلیارد دلار در افغانستان هزینه کرد، اما نتوانست حداقل امنیت را در افغانستان به وجود بیاورد. موضوعی که ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا به آن معترف شد و به طور رسمی نیز با بیان بیش از 24 هزار کشته و صرف میلیون‌ها دلار هزینه، شکست آمریکا در افغانستان را اعلام کرد.

به دنبال اعلام شکست آمریکا، ترامپ که به دنبال کسب سود از افغانستان بود، توسط اریک پرنس مشاور غیر رسمی‌اش، طرح خصوصی سازی جنگ در افغانستان را مطرح کرد.

سرمایه‌های معدنی؛ منبع بازپرداخت هزینه‌های آمریکا 

در طرح جایگزین اریک پرنس برای باز پرداخت هزینه‌های جنگ آمریکا از منابع افغانستان، سازمان زمین شناسی آمریکا به همراه پنتاگون ارزیابی‌های مفصلی را در معادن افغانستان انجام دادند و تخمین‌های متفاوتی از 3 تریلیارد دلار تا 30 تریلیارد دلار از ارزیابی معادن افغانستان به عمل آمد.

در مستند "بیست سال" اشاره می‌شود که رویای آمریکا احداث خط لوله نفت و گاز در افغانستان و رساندن آن به پاکستان و هند و بعد از آن انتقال نفت و گاز آسیای میانه به آب‌های آزاد بود اما با بررسی‌های بیشتر معلوم شد افغانستان علاوه بر داشتن جغرافیای ویژه برای انتقال منابع نفتی دارای منابع معدنی عظیمی است که ارزش آن حتی بیشتر از نفت و گاز آسیای مرکزی است.

 وجود منابع عظیم سنگ‌های معدنی در افغانستان

وجود سنگ‌های معدنی قیمتی از جمله منابع بزرگی از سنگ راهبردی اورانیوم و بعد از آن مس که بزرگترین ذخایر آن در افغانستان دیده می‌شود و همچنین سنگ‌های لاجورد، ترمالین، زمرد، طلا و یاقوت باعث شد تا آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها پایگاه‌ها و تجهیزات خود را در این کشور مستقر کنند.

بنا بر این مستند، 100 درصد ماده معدنی تالک که در صنایع مختلف بهداشتی و آرایشی استفاده می‌شود توسط گروهک‌های تروریستی استخراج شده و تمامی آن به کشورهای اروپایی و آمریکایی صادر می‌شود که سالانه سودی معادل 20 تا 30 میلیون دلار برای آن‌ها در بردارد. تأثربرانگیزتر اینکه رئیس‌جمهور افغانستان همانطور که در این مستند نیز نشان داده می‌شود با اشتیاق فراوان از شهرت افغانستان به عنوان پایتخت لیتیومی جهان خبر می‌دهد، در حالی که بهره مردمانش از این همه سرمایه های عظیم چیزی جز فقر نیست.

فسخ بزرگترین قرارداد غربی‌ها با افغانستان

ترامپ در راستای استراتژی بازگشت هزینه جنگ آمریکا، یکی از بزرگترین سرمایه‌گذاران معدنی دنیا را ملزم به ورود به افغانستان می‌کند. جی پی مورگان که لقب پادشاه معادن را دارد سرمایه‌گذار انگلیسی است که در سال 2011 شرکت‌های زنجیره‌ای درباره معادن افغانستان احداث می‌کند که بیشتر جنبه تحقیقاتی و آزمایشگاهی داشته است. چند سال بعد یعنی در سال 2018 بزرگترین قرارداد غربی میان افغانستان و آمریکا با چشم‌انداز 13 هزار شغل به صورت پنهانی و نامتعارف در محل سفارت این کشور در افغانستان امضا شده و یک سال بعد به دلایل حضور مافیای سیاسی و اشخاص نظامی فسخ می‌شود.

سیاست‌های نامشخص رئیس‌جمهور فعلی آمریکا

هرچند جو بایدن پس از رسیدن به ریاست جمهوری ایالات متحده در حرکت نمادین اعلام کرده بود که آمریکا در دولت وی خروج نهایی از افغانستان خواهد داشت، اما باید منتظر ماند و دید که آیا او نیز مانند رئیس‌جمهورهای قبلی اراده متفاوتی را در رابطه با افغانستان در دستور کار خواهد داشت یا خیر؟

تصاویر و اسنادی که از وضعیت افغانستان در بیست سال اخیر در مستند "بیست سال" به تصویر کشیده شده گویای ضعف حاکمان و تبدیل شدن دولت‌ها در دوره‌های مختلف به عنوان وسیله‌ای برای پیاده‌سازی سیاست‌های سودجویانه غربی‌ها و غارت منابع عظیم کشوری است که مردمانش از آن بهره‌ای ندارند و همواره این مردمان افغانستان هستند که هزینه‌های جنگ و سوء مدیریت را تحمل می‌کنند.