نگاهی به نقش رسانه و مردم در جهت‌دهی افکار عمومی در حوادث غزه
رضا شکری، دبیر رسانه انجمن اسلامی امیرکبیر، در گفت‌وگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشگاه درباره نقش رسانه در جنگ غزه گفت: از ابتدای 7 اکتبر و شروع جنگ رژیم صهیونیستی و غزه، چندین ماه می‌گذرد. این جنگ در مجامع مختلف و از ابعاد متفاوت به اشکال گوناگونی بررسی شده است. از اثرگذاری فرهنگی طوفان الاقصی تا تغییرات سیاسی ناشی از آن. اما میزان اثرگذاری رسانه‌ها و مردم در فضای مجازی، تا حدودی...
رضا شکری، دبیر رسانه انجمن اسلامی امیرکبیر، در گفت‌وگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشگاه درباره نقش رسانه در جنگ غزه گفت: از ابتدای 7 اکتبر و شروع جنگ رژیم صهیونیستی و غزه، چندین ماه می‌گذرد. این جنگ در مجامع مختلف و از ابعاد متفاوت به اشکال گوناگونی بررسی شده است. از اثرگذاری فرهنگی طوفان الاقصی تا تغییرات سیاسی ناشی از آن. اما میزان اثرگذاری رسانه‌ها و مردم در فضای مجازی، تا حدودی مغفول مانده است. اینکه آیا رسانه‌ها اساسا قدرت تاثیری گذاری در این فضا را دارند یا خیر؟ و آیا مردم می‌توانند نقشی در این فضا داشته باشند؟
وی ادامه داد: انتقال پیام از نقطه‌ای به نقطه دیگر، کارکرد اصلی رسانه است. تمام اشکال مختلف و متنوع رسانه، در صدد به وجود آوردن فضایی هستند که بتوانند خبری را از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر منتقل کنند. وسایل ارتباط جمعی، به وسایلی اطلاق می‌شود که در یک جامعه برای انتقال پیام به عمده مخاطبین استفاده می‌شود. که این وسایل، اشکال متفاوتی دارد. از رادیو و تلوزیون و سینما تا رسانه‌های مکتوب مانند روزنامه.
شکری گفت: پیشرفت تکنولوژی در سال‌های اخیر، باعث تغییر در فرم و شکل رسانه‌های ارتباط جمعی شده است. در گذشته، توده عامه مردم یک جامعه، مخاطب خبر و پیام محسوب می‌شدند. یعنی پیام از بنگاه‌های خبری، مانند روزنامه‌ها به مردم منتقل می‌شد و مردم صرفا خبری را می‌خواندند. نتیچتا ممکن بود بنگاه‌های خبری، پیام را دستکاری کنند. از تحریف و تقطیع تا انتقال در زمان نامناسب و.... اما تدریجا، مردم از نقش صرفا مخاطب به سوی تولیدکننده خبر حرکت کردند.
وی بیان کرد: به وجود آمدن و توسیع فضای مجازی، ارزان شدن دسترسی به این فضا، پدید آمدن فرم‌های گوناگون و متناسب با سلیقه‌های مختلف و امکان انتقال آسان‌تر پیام از مهم‌ترین عواملی بودند که مردم را به سمت فضای مجازی کشاندند. جایی که دیگر مخاطب نبودند.
وی ادامه داد: همانطور که اشاره شد، این تغییرات سبب شد تا مردم نیز به تولید کننده خبر و روایت تبدیل شوند. و بنگاه‌های خبر نیز به سمت استفاده از مردم برای داشتن روایت اول حرکت کنند. بنابراین اثرگذاری توده‌های تولیدکننده خبر، بیشتر از بنگاه‌های کلان تولید کننده خبر شد.
شکری عنوان کرد: برای دقیق‌تر شدن ماجرا، فرض کنید در منطقه‌ای آتش‌سوزی‌ای رخ می‌دهد. پیش از اینکه خبرگزاری‌ها و صدا و سیما و... به منطقه حادثه برای پوشش برسند، تعداد بسیاری فیلم و عکس از تولیدکننده‌های خرد خبر، یعنی هر کس که یک ابزار ارتباط جمعی، مانند یک گوشی و یک پیامرسان یا یک شبکه اجتماعی دازد، تولید شده است. و سطح فضای مجازی کشور را پر کرده است.
وی گفت: در این فضا، اگر حرکت جمعی مردم به سمت دفاع از اتفاقی باشد، افکار عمومی را هم با خود همراه خواهند کرد و بالعکس. فی المثل اگر مردم در حمایت از تیم ملی فوتبال در یک مسابقات بین المللی، هرکدام صرفا در صفحه شخصی خود، مطلبی کار کنند، این حرکت جمعی، باعث جهت‌دهی افکار عمومی به سوی حمایت از تیم ملی می‌شود. شاید الان بتوان بهتر درک کرد چرا دولت‌ها و حکومت‌ها و جریان‌های قدرت در سراسر دنیا به فکر مدیریت فضای مجازی هستند. الان بهتر می‌توان درک کرد چرا مقام معظم رهبری مکررا بر قانون‌مدار کردن فضای مجازی تاکید دارند.
وی افزود: یکی از عمده تفاوت‌هایی که جنگ 7 اکتبر با سایر جنگ‌های رژیم صهیونیستی و فلسطین داشت، در جهت‌دهی افکار عمومی بود. به علت استفاده. از وسایل ارتباط جمعی و پخش مکرر جنایات رژیم صهیونیستی در فضاهای مختلف باعث شد تا افکار عمومی مردم جهان، نه صرفا مسلمانان، برخلاف خواست سران قدرت، به سوی حمایت از فلسطین و غزه حرکت کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: پرواضح است که حتی انتشار یک مطلب کوتاه در فضای مجازی، در این اتفاق بی‌تاثیر نبوده است. نه تنها این اثرگذاری‌ها نباید کم شمرده شود، که می‌بایست مردم را به استمرار این فضا سوق داد. صحیح است که هر فرد ممکن است تعداد مخاطین بسیاری نداشته باشد، اما باید دقت کنیم که در فضای امروز، جهت‌دهی را کلیت مردم جامعه رقم می‌زنند. اگر هر شخصی در همان فضای هرچند کوچک خودش، به مطلبی بپردازد، و تعداد زیادی از افراد جامعه همین کار را انجام دهند، نهایتا منجر به جهت‌دهی افکار عمومی می‌شود.