نگاه ضدامنیتی «صبا ایده» به حوادث سال 1402 / چگونه قاتل کودکان افغانستان قهرمان آپارات می‌شود!؟ + فیلم

سرویس فرهنگ و هنر مشرق - در مورد پلت‌فرم آپارات و شیوه مدیریت این مجموعه و اعتماد ملی به گردانندگان صباایده در سال‌های اخیر مباحث مختلفی در رسانه‌ها مطرح شده است.

از طرفی مدیریت آپارات و اقدامات این مجموعه همواره در بحث بارگذاری آزاد ویدئوها، با مناقشات فراوانی روبرو بوده است و هیچگاه تنظیم‌گری در این پلت‌فرم مماس با سیاست فرهنگی حاکم نبوده است.

نمونه اخیر شیطنت آمیز این پلت‌فرم تهیه ویدئویی است که به بررسی رویدادهای تلخ و شیرین سال 1402 می‌پردازد، اما روایت بازخوانی سال 1402 را از اسفند 1401 آغاز می‌کند.

در ابتدای این ویدئو گردانندگان آپارات تلاش می کنند بخشی از خاطرات عمومی و تلخ سال 1401 و بحران مسمومیت در مدارس دخترانه زمینه این یادآوری کنند.

اما نکته قابل توجه این است که وزارت اطلاعات بیانیه تفصیلی و تبیینی مفصلی را با شرح جزئیات این توطئه خارجی در اختیار افکار عمومی قرار داد و ویدئو ساخته شده توسط ساختار «سهامی خاص»، آپارات، تلاشی در جهت فراموش نکردن فتنه 1401 انجام نمی‌دهد، بلکه آنرا دوباره یادآوری می‌کند.

غیر از اینکه در ادامه به مراسم برگزاری تاجگذاری پادشاه انگلستان، اشاره می‌شود، این ویدئو مرگ فیروزنادری مدیر پیشین اکتشافات منظومه شمسی ناسا را به عنوان یک اتفاق مهم در سال 1402 مرور می‌کند.

برشی که برای این یادآوری انتخاب شده، پرسشی از او درباره مرگ است که نادری در پاسخ می‌گوید: شما به هر رویدادی در جهان با زبانی علمی می‌توانید پاسخ دهید.

در این بخش، آپارات سامانه ویدئویی تحت حمایت حاکمیت جمهوری اسلامی، بخشی از سخنان نادری را استفاده کرده تا دیدگاه خداناباورانه خود او برجسته شود.

در حالیکه مرگ او می‌تواند برای خداناباوران بسیاری عبرت‌آموز باشد. این برش در حالی استفاده شده که توسط مدیر مجموعه صباایده استوری شده است در حالیکه کرده که کاملا با استوری‌های مذهبی‌اش تعارض شگفت‌انگیزی دارد.

یکی دیگر از اتفاقاتی مهم سال از منظر سامانه آپارات پرتاب موشک فالکون 9 گروه کرو با فرماندهی یاسمین مقبلی است که به یک ایستاگاه بین‌المللی می‌رود.

گردانندگان سامانه آپارات، از یک قاتل اهریمنی، فارغ از تبار ایرانی‌اش یک قهرمان ملی می‌سازنند، قاتلی که با بمب‌افکن‌های مدرن آمریکایی شمار فراوانی از کودکان و زنان افغانی را قتل عام کرده است.

ویکی‌پدیا درباره این خلبان قاتل چنین می‌نویسد: مقبلی به عنوان افسر سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا و خلبان بالگرد بل ای‌اچ -1 سوپرکبرا مسلح به توپ‌های چندموشکی و موشک‌های ای‌جی‌ام -114 هل‌فایر آموزش دید. او چندین بار به منطقه‌های جنگی اعزام شده‌است. او در این دوره 150 مأموریت رزمی از جمله چند سورتی در افغانستان را به انجام رساند.

آنچه اهمیت دارد که او در عملیات‌های مختلفی در خاورمیانه حضور داشته و بمب‌های فراوانی را بر سر مردم بی‌دفاع افغانستان ریخته است و در میان این عملیات‌های متعدد جنگی در خاورمیانه غیرنظامیان فراوانی توسط او کشته شده‌اند.

اما رفتن او به ایستگاه فضایی با موشک فالکون از منظر سامانه آپارات یک افتخار محسوب می‌شود و یکی از مهمترین جلادان ارتش آمریکا را به عنوان یک ایرانی پرافتخار به مخاطبانش معرفی می‌کند.

در یک توازن کاملا ملموس آنچه در این مرور سالانه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و به عنوان سرفصل معرفی می‌شود دستاوردهای سایر کشورهای جهان است و در مقابل رویدادهای مهم و رخدادهای تلخ داخلی را تواما برجسته می‌کند تا در یک عملیات روانی اجتماعی - فرهنگی، سرخوردگی و شکست در جامعه پمپاژ شود.

حواشی حول پرونده چای دبش را در کنار معرفی شدن تیلور سوئیفیت، هک شدن اسنپ فود در کنار دستاورهای ژاپن در حوزه هوا و فضا، چیدمانی است که آپارات در یک هارمونی جهت دار به مخاطبانش ارائه می‌دهد.

این ویدئو توسط محمدجواد شکوری مقدم استوری می‌شود تا محتوای مذکور توسط او تایید شود.

در مجموعه این سامانه جنگ شناختی سال 1401 (مسمویت دختران در مدارس) را در قالب رخدادهای سال 1402 معرفی می‌کند و محتوایی کاملا غرب گرایانه و جهت‌دار را در کنار تمامی اتفاقات تلخ داخلی می‌چید. به عنوان مثال این سامانه، جشن ملی مذهبی غدیر را نادیده می‌گیرد، از کنار انتخابات به سادگی عبور کرده و تاجگذاری پادشاهی در بریتانیا را برجسته می‌کند و از برد تیم ژاپن عبور کرده و شکست ایران و قهرمانی تیم قطر را برجسته می‌کند.

در کنار این محتواسازی حامیان معنوی مجموعه صباایده، باید پاسخی برای جهت‌گیری‌های اخیر مدیریت آن پیدا کنند. با این حال انتظار می‌رود در سال 1403 حمایت‌های حاکمیتی نسبت به صباایده ادامه پیدا نکرده تا تلخ کردن کام عمومی در این مجموعه تبدیل به یک روند نشود.