نیم‌نگاهی به بازار خودرو / رکود بازار خودرو عمیق‌تر می‌شود
هفته گذشته برای بازار خودرو، ریزش قیمت چشمگیری رقم خورد و این بازار افت قیمت قابل‌توجهی را تجربه کرد که به‌نوعی چشم‌انداز سرمایه‌گذاری در بازار خودرو را تحت‌تاثیر قرار داد و باعث شد بسیاری از فعالان این بازار به آن واکنش نشان دهند. با این حال، کارشناسان روند بازار خودرو در هفته‌های آینده را همچنان نوسان‌دار و همراه با رکود پیش‌بینی می‌کنند و معتقدند این رکود عمیق‌تر خواهد شد.
در این میان، به نظر می‌رسد بخشی از نوسانات بازار خودرو به عرضه خودروهای برقی وارداتی برمی‌گردد، البته عوامل دیگری نیز در ریزش قیمت خودرو تاثیر داشته است. روز گذشته هم با خبر شهادت سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان، نرخ ارز در بازار آزاد صعودی شد و دوباره به کانال 60 هزار تومان بازگشت، اما این رشد نرخ دلار نتوانست روی بازار خودرو تاثیرگذار باشد. در این گزارش صمت وضعیت بازار خودرو را در روزهای اخیر بررسی کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
رکود بازار خودرو ادامه دارد
بازار خودرو در روزهایی که گذشت شاهد تحولات قابل‌توجهی بود که آینده سرمایه‌گذاری در این حوزه را تحت‌تاثیر خود قرار داد. از یک سو، با ورود مدل‌های جدید خودرو و کاهش قیمت ارز، بهای خودروهای وارداتی با افت مجدد روبه‌رو و رکود شدیدی بر بازار حاکم شد و همزمان با موج کاهش نرخ ارز و انتشار برخی گزارش‌ها از مشکلات فنی برخی محصولات چینی، بازار خودروهای چینی مونتاژی نیز با افت عجیب 10 تا 50 درصدی روبه‌رو شدند. روند نرخ خودروهای داخلی نیز همانند هفته پیش نزولی بود، اما شیب کاهش در بازار این نوع خودروها به نسبت بیشتر گزارش می‌شود اتفاقی که شاید بتوان دلیل آن را عرضه گسترده خودروهای داخلی و وارداتی در سامانه یکپارچه و سامانه‌های فروش خودروسازان و همچنین سقوط نرخ دلار آزاد به کانال 60 هزار تومان دانست. افت نسبتا قابل‌توجهی که باز جریان رکود در بازار خودرو را تشدید کرد، رکودی که به گفته فعالان بازار و کارشناسان ناشی از کمبود نقدینگی در دست مردم است و یکی دیگر از عواملی است که به این رکود دامن زده است.
با این حال، برخی کارشناسان معتقدند این رکود و افت قیمت‌ها، به‌طور کامل تقاضا برای سرمایه‌گذاری در بازار خودرو را از بین نبرده است، اما در کنار این تغییر و تحولات قیمتی، موضوع آزادسازی نرخ خودروهای برقی توسط شورای رقابت نیز ابهامات جدیدی را به بازار اضافه کرده است. برخی تحلیلگران معتقدند هدف از این اقدام، بررسی اثر آزادسازی نرخ بر بازار خودروهای برقی است و در صورت موفقیت، اجرای این طرح به خودروهای بنزینی نیز می‌رسد.
نیم‌نگاهی به بازار خودرو
قیمت پژوپارس LX صفر، در بازار به 840 میلیون تومان و طی دو روز گذشته با کاهش 5 میلیون تومانی به 835 میلیون تومان رسیده است. همچنین پژو پارس XU7P سال، به 645 میلیون تومان رسید و با کاهش 5 میلیون تومانی 640 میلیون تومان ثبت شد. همچنین قیمت پژو پارس ELX-TU5 در بازار به 800 میلیون تومان رسیده است. پژو پارس LX مدل 1400 نیز در بازار به 775 میلیون تومان رسید. نرخ کارخانه خودروهای پژوپارس نیز از 275 میلیون 333 میلیون تومان متغیر است. نرخ پژو پارس XU7P سال سفارشی در نمایندگی 309 میلیون تومان است.
نرخ پژو پارس LX مدل 1402 در نمایندگی هم 333 میلیون تومان است. نرخ پژو پارس XU7P سال نیز در نمایندگی 294 میلیون تومان است.
آن‌طور که گزارش‌ها نشان می‌دهد، پراید 151 SE مدل 1403 طی چند روز گذشته در بازار خودرو با کاهش 2 میلیون تومانی به قیمت 347 میلیون تومان و پراید 151 SE مدل 1402 نیز با کاهش یک میلیون تومانی به نرخ 317 میلیون تومان به فروش می‌رود. در این میان، نرخ پژو 206 تیپ 3 پانوراما مدل 1402 در بازار با کاهش 5 میلیون تومانی، 640 میلیون تومان نرخ خورده است.
پژو 207 دنده‌ای مدل 1403 هم با کاهش 5 میلیون تومانی، 775 میلیون تومان به فروش رفت. اما پژو 207 پانوراما اتوماتیک TU 5 P مدل 1403 با کاهش 10 میلیون تومانی، یک میلیارد و 30 میلیون تومان به فروش رفت. پژو 207 تیپ 5 مدل 1402 نیز با کاهش 5 میلیون تومانی، 665 میلیون تومان نرخ پیدا کرد. اما پژوپارس ELX-TU 5 مدل 1402 با کاهش 5 میلیون تومانی، به نرخ 825 میلیون تومان رسید. پژوپارس LX مدل 1402، اما با کاهش 5 میلیون تومانی، 835 میلیون تومان نرخ پیدا کرد.
تارا اتوماتیک V 2 مدل 1403 در بازار با کاهش 5 میلیون تومانی به نرخ 960 میلیون تومان و تارا دنده‌ای V 1 مدل 1403 نیز با کاهش 5 میلیون تومانی 785 میلیون تومان نرخ خورده است.
گزارش‌ها از بازار خودرو نشان می‌دهد طی 24 ساعت گذشته دناپلاس اتوماتیک توربو آپشنال مدل 1403 با کاهش 5 میلیون تومانی در حدود یک میلیارد و 110 میلیون تومان نرخ خورد. دناپلاس اتوماتیک توربو آپشنال مدل 1402 هم با کاهش 5 میلیون تومانی یک میلیارد و 40 میلیون تومان نرخ خورده است.
راناپلاس مدل 1403 در طول 24 ساعت گذشته 630 میلیون تومان نرخ پیدا کرد. راناپلاس مدل 1402 در بازار نیز 610 میلیون تومان به فروش رفت. همچنین ساینا S دنده‌ای بنزینی مدل 1403 در بازار با کاهش 3 میلیون تومانی 430 میلیون تومان و ساینا S دنده‌ای بنزینی مدل 1402 هم با کاهش 2 میلیون تومانی 408 میلیون تومان نرخ خورده است. اما سمند سورن پلاس EF 7 دوگانه‌سوز مدل 1403 در بازار با کاهش 10 میلیون تومانی 770 میلیون تومان فروخته شد. شاهین G اتومات CVT مدل 1403 هم 835 میلیون تومان نرخ پیدا کرد. شاهین G اتومات CVT مدل 1402 در بازار به نرخ 810 میلیون تومان رسیده است. همچنین کوییک GX L دنده‌ای مدل 1403 به نرخ 450 میلیون تومان به فروش رفت.
کدامیک از خودروهای مونتاژی بیشترین افت نرخ را داشتند؟
جک جی 4 آپشنال ارزان‌ترین خودرو مونتاژی کرمان‌موتور است که از ابتدای هفته گذشته 20 میلیون تومان ارزان‌تر شده و با نرخ 820 میلیون تومانی به فروش می‌رسد. ام وی ام X33 کراس یکی از جدیدترین محصولات مدیران خودرو و فیس‌لیفت X22 پرو به شمار می‌رود که 35 میلیون تومان افت نرخ دارد و با یک میلیارد و 45 میلیون تومان معامله می‌شود.
فیدلیتی پرایم نیو 5 نفره یکی از کراس‌اوورهای محبوب بهمن موتور است که این محصول همانند دیگر خودروهای بازار 50 میلیون تومان ارزان‌تر و با نرخ یک میلیارد و 830 میلیون تومان به فروش می‌رسد.
جک اس 5 هم یکی از محبوب‌ترین محصولات کرمان موتور محسوب می‌شود. این کراس‌اوور نیز 55 میلیون تومان ارزان‌تر از هفته پیش و با نرخ یک میلیارد و 630 میلیون تومان خریدوفروش می‌شود.
رکود رکورددار شد
اسد کرمی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو با اشاره به نوساناتی که در بازار خودرو شاهد آن هستیم از کاهش 10 تا 15 درصدی قیمت خودروهای داخلی متاثر از ریزش نرخ ارز در طول روزهای اخیر خبر داد و پیرامون آخرین وضعیت بازار خودرو و همچنین میزان اثرگذاری کاهش نرخ ارز در نرخ انواع خودروها، اظهار کرد: نوسان نرخ دلار در بازار غیررسمی از اثرگذاری خاصی در بازار خودرو برخوردار است به نحوی که با وقوع هرگونه رشد یا ریزش نرخ ارز، نرخ خودرو هم به تبعیت از آن افزایش یا کاهش پیدا می‌کند.
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو با اشاره به حادثه پیش آمده برای یکی از خودروهای مونتاژی، درباره تغییر نرخ این نوع خودروها افزود: بعد از آن واقعه، تمامی خودروهای چینی حداقل با افت نرخ 10 درصدی مواجه شدندو اکنون به‌طور خاص نرخ آن نوع خودرو در بازار 30 تا 40 درصد کاهش پیدا کرده است.
وی همچنین درباره کاهش نرخ خودروهای داخلی گفت: همزمان با کاهش نرخ ارز در بازار غیررسمی، نرخ خودروهای داخلی در بازار روند نزولی آهسته‌ای به خود گرفت؛ این رویه از دیروز تا به حال از سرعت بیشتری برخوردار شده است. درحال‌حاضر برآورد می‌شود که نرخ این نوع خودروها به‌طور میانگین 10 تا 15 درصد ریزش داشته است.
کرمی همچنین درباره ریزش نرخ خودروهای وارداتی گفت: زمانی که بازار خودرو روند نزولی به خود می‌گیرد، نرخ همه خودروها مشمول این وضعیت می‌شود؛ لذا خودروهای وارداتی هم از قضیه مستثنا نیستند. نرخ این نوع خودروها در مقایسه با خودروهای داخلی و مونتاژی خیلی بالاست به همین خاطر نمی‌توان انتظار کاهش نرخ خاصی را جز در محدوده 3 تا 5 درصد برای آنها در نظر داشت.
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو همچنین در پاسخ به این سوال که آیا امکان دارد که بازار خودرو در تابستان امسال از وضعیت رکودی خود خارج شود یا خیر، اظهار کرد: بعید می‌دانم این‌گونه شود. این بازار از ابتدای امسال روند رو به پایینی داشته است.
سخن پایانی
با نگاهی به وضعیت بازار خودرو در چند سال گذشته شاهد وجود عواملی هستیم که این بازار را در برهه‌هایی به‌شدت تحت‌تأثیر قرار داده‌اند. این عوامل مدت‌هاست افسار بازار خودرو را در دست دارند. یکی از عوامل اصلی کاهش و افزایش نرخ خودروها، نوسانات نرخ ارز است. با کاهش ارزش ریال نسبت به ارزهای خارجی، نرخ قطعات و مواد اولیه وارداتی برای تولید خودروها افزایش یافته است. این موضوع منجر به افزایش نرخ نهایی خودروها شده است. قیمت برخی مواد اولیه مورداستفاده در صنعت خودرو نیز به‌عنوان عامل دیگر تاثیرگذار بر بازار و صنعت خودرو در سال‌های اخیر همواره نوسان داشته است. به‌عنوان‌مثال، نرخ فولاد و آلومینیوم باعث افزایش هزینه تولید خودروها شده و در نتیجه نرخ آنها نیز صعودی کرده است. هرگونه تغییر که در این بخش باعث کاهش بهای مواد اولیه شود هم تاثیرات کاهشی بر بازار خودرو خواهد داشت. رقابت بین شرکت‌های خودروسازی نیز می‌تواند باعث نوسان نرخ خودروها شود. انحصار و نبود رقابت یکی از عواملی است که نوسانات بازار خودرو را تشدید می‌کند. موضوعی که به‌واسطه تحریم‌ها و برخی سیاست‌گذاری‌ها و تصمیمات نادرست، بلای جان صنعت و بازار خودرو ما شده است.
تغییر در سیاست‌های دولت نیز ممکن است منجر به کاهش یا افزایش نرخ خودروها شود. به‌عنوان‌مثال، اعلام تغییرات در قوانین مالیاتی یا تعرفه‌های وارداتی می‌تواند شرکت‌های خودروسازی را تحریک کند تا نرخ خودروهای خود را کاهش دهند و بازار را تحت‌تأثیر قرار دهند. میزان تقاضای مصرف‌کنندگان برای خرید خودرو نیز از جمل مولفه‌های موثر بر قیمت‌ها در بازار خودرو است. عوامل مختلف مانند نامطمئن بودن وضعیت اقتصادی، عدم‌پایداری نرخ ارز و افزایش قیمت‌ها ممکن است باعث شود تقاضای مصرف‌کنندگان برای خرید خودرو کاهش یابد و در نتیجه شرکت‌های خودروسازی برای جذب مشتریان نرخ خودرو را کاهش دهند.
کارشناسان معتقدند نوسانات شدیدی که گاها در بازار خودرو شاهد آن هستیم نمایانگر عدم‌پایداری وضعیت اقتصادی کشور است. تأثیر منفی این تغییرات بر صنعت خودرو و مصرف‌کنندگان نباید نادیده گرفته شود. در شرایط کنونی صنعت خودرو ما نیاز به بررسی دقیق و روشن‌سازی سیاست‌ها و اتخاذ تدابیر جدید برای بهبود وضعیت خود دارد و باید تا دیر نشده در این راستا اقداماتی انجام دهیم.