"هوش مصنوعی" هیچ‌گاه اولویت معاونت علمی و وزارت علوم نبوده است
در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و در وزارت علوم هیچ اولویت خاصی به هوش مصنوعی داده نشده است. برای رسیدن به 10 کشور برتر که خواست مقام معظم رهبری است باید یک برنامه‌ریزی منظم در نهادهای علمی کشور صورت گیرد.
به گزارش خبرنگار علمی خبرگزاری تسنیم؛ سخنان مقام معظم رهبری درباره "هوش مصنوعی" که در دیدار روز چهارشنبه با نخبگان مطرح شد حکایت از آگاهی و اشراف معظم‌له به نیازهای آینده بشر در حوزه علم و فناوری دارد.
امام خامنه‌ای فرمودند: "خب من در ذیل این مسئله‌محوری که عرض کردیم، اتفاقا بحث هوش مصنوعی را نوشته‌ام که امروز یکی از دوستان دربار‌ه‌ی آن صحبت کردند؛ من پیشنهاد می‌کنم یکی از مسائلی که مورد تکیه و توجه و تعمیق واقع می‌شود، مسئله‌ی هوش مصنوعی باشد که در اداره‌ی آینده‌ی دنیا نقش خواهد داشت؛ حالا یا در معاونت علمی رئیس‌جمهور یا در دانشگاه باید کاری کنیم که ما در دنیا حداقل در [بین] ده کشور اول در مورد هوش مصنوعی قرار بگیریم که امروز نیستیم؛ امروز کشورهایی که درجه‌ی اول در مسئله‌ی هوش مصنوعی هستند، حالا غیر از آمریکا و چین و مانند اینها که در رده‌های بالا هستند، بعضی از کشورهای آسیایی هم هستند، بعضی کشورهای اروپایی هم هستند [اما] ما نیستیم؛ البته کشورهای آسیایی ظاهرا بیشتر هم هستند؛ در آن ده رتبه‌ی اول، تعداد کشورهای آسیایی بیشتر است. باید کاری کنیم که حداقل به ده کشور اول دنیا در این مسئله برسیم."
هوش مصنوعی که در مفهوم کلی به معنای تقلید و کپی‌برداری از عملکرد مغز انسان به عنوان پیچیده‌ترین موجود نظام هستی در جهت حل مسائل و مشکلات زندگی بشر در حوزه‌های مختلف صنعت، کشاورزی، هواشناسی، پزشکی، آموزش، مدیریت، سلامت، اتومبیل‌های خودران، سیستم‌های تشخیص صدا و چهره، ترجمه متون مختلف، پیش‌بینی بازارهای مالی و اقتصاد است، در سال‌های اخیر مورد توجه بازیگران اصلی حوزه علم و فناوری در جهان مانند آمریکا، چین و اتحادیه اروپا قرار گرفته است به طوری که بخش‌های عمده‌ای از هزینه‌های تحقیقاتی خود را به این بخش اختصاص دادند.
اما متاسفانه در کشور ما چه در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و چه در وزارت علوم هیچ‌گونه اولویت خاصی به هوش مصنوعی داده نشده است و اگر چنانچه با روند فعلی جلو برویم در آینده نه چندان دور تنها مصرف‌کننده محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی خواهیم بود و دیگر توان رقابت با رقبای خارجی را در این گونه محصولات نخواهیم داشت.
برای رسیدن به 10 کشور برتر این حوزه که خواسته مقام معظم رهبری است باید یک برنامه درست و منظم همراه با زمان‌بندی در نهادهای علمی و صنعتی کشور صورت گیرد بطوریکه پیوست استفاده از هوش مصنوعی در تمام قراردادها و گرنت‌های پژوهشی به عنوان یک ضرورت مورد توجه قرار گیرد.
باید توجه کنیم با توجه به رقابتی بودن محصولات در بازار، چنانچه از ابزارهای هوش مصنوعی چه در بخش مدیریت هزینه و چه در بخش‌های دیگر مانند بازاریابی و طراحی محصولات استفاده نکنیم، قادر به تولید هیچ محصول رقابت‌پذیری نخواهیم بود. به عنوان مثال در بخش کشاورزی، قیمت تمام شده یک کیلو برنج که در فرآیند کاشت، داشت و برداشت از هوش مصنوعی استفاده شود به قدری کمتر از قیمت تمام شده آن به صورت سنتی خواهد بود که دیگر کشاورز برنجکار داخلی با وجود کارگر ارزان در مقیاس جهانی توان رقابت با آن را ندارد و مجبور به تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی خواهد شد.
همین مسئله در مورد محصولات معدنی و سایر محصولات مانند خودرو نیز صادق خواهد بود. هزینه فرآوری یک محصول معدنی به روش سنتی چندین برابر فرآوری آن با استفاده از فناوری‌های نوین خصوصا هوش مصنوعی خواهد بود و در نتیجه در سال‌های نه چندان دور حتی قادر به صادرات این محصولات هم نخواهیم بود.
سخنان روز چهارشنبه رهبرمعظم انقلاب اسلامی برای حل مشکلات دیگر مانند ترافیک هم بدون استفاده از هوش مصنوعی امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین باید همانند آنچه که برای توسعه فناوری نانو در سال‌های قبل در کشور انجام شد و منجر به تشکیل ستاد توسعه فناوری‌های نانو شد، باید در حوزه هوش مصنوعی با قوت بیشتر و بهره‌گیری از تجارب گذشته انجام گیرد. باید پذیرفت که در سال‌های آینده بدون هوش مصنوعی نه صنعت خودرو نه کشاورزی و نه پزشکی و نه سیستم بانکی نخواهیم داشت.
محمد امیری دکتری هوش مصنوعی
4 تذکر جدی مقام معظم رهبری به معاون علمی درباره شرکت‌های دانش‌بنیان چه بود؟ اینفوگراف / مهم‌ترین مسائل کشور در افق مقام معظم رهبری که راه‌حل علمی دارند