«واریانت غالب Covid-19» در کشور، چه واریانتی است؟/ «نظام مراقبت ژنومیک»؛ حلقه مفقوده نظام مقابله با کرونا!
رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا گفت: یکی از مشکلات اصلی در این روزها این است که هنوز ما متولیان سلامت در کشور نمیدانیم واریانت غالب کرونا در کشور چه واریانتی است و این ندانستن هم به این خاطر است که نظام مراقبت ژنومیک نداریم که این یعنی بحران و در زمان بحران تعاملهای علمی و اجرایی باید افزایش پیدا کند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در بخش اول گفتوگوی منتشر شده «دانا» با استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در روز 14 تیر سال جاری به مهمترین دلائل افزایش مرگهای کرونایی به هشت نفر و رسیدن آمار مبتلایان به 1007 تن در طی هفته گذشته پرداخت. در این گفتوگو که با تیتر «پایان کرونا در کشور به مدیریت اپیدمی بستگی دارد / لزوم کنترل اظهارات مسئولان برای جلوگیری از القاء عادیانگاری در جامعه» منتشر شد؛ دکترسوری با انتقاد از این نکته که شیوه اظهارات مسئولان و متولیان مدیریت بیماری به گونه ای است که ناخواسته و سهواً مردم را دچار عادیانگاری میکنند یادآور شد که برخی از این اظهارات در نهایت این تصور را در جامعه بسط و گسترش می دهد که کرونا ریشه کن شده و نیازی نیست مهمترین رویکرد مقابله با این بیماری، یعنی «پیشگیری» توسط مردم تداوم پیدا کند. چرا که مهمترین راه محفوظ ماندن آحاد مختلف جامعه در امر پیشگیری است که همواره بر پروسه زمان بر و هزینه بر درمان تقدم داشته است؛ ضمن آنکه پیشگیری صرفا از طریق مراعات کردن پروتکل های بهداشتی حاصل قابل حصول است.
با این اوصاف این اپیدمیولوژیست معتقد است که مسئولان حوزه سلامت و سایر مسئولانی که در مقابله با گسترش کرونا شرح وظیفه دارند با کنترل اظهارات خود می توانند از ایجاد سوءتفاهم در جامعه جلوگیری کنند.
دکتر سوری در مبحث دیگری که در بخش نخست این گفت و شنود منتشر شد، تصریح کرد: برخی از مسئولان با رفتارهای هیجانی خود سعی داشتند با صفر شدن مرگ و میرهای کرونایی طی دو - سه روز جشن ملی ریشه کنی کرونا بگیرند؛ در حالی که کرونا یک بیماری جهانی است و تا زمانی که جامعه بین الملل به ویژه سازمان جهانی بهداشت خبر ریشه کنی و پایان کرونا را اعلام نکند؛ ما نمی توانیم و جدای از جوامع دیگر پایان کرونا را در کشور خود اعلام کنیم و به صرف به چند روز بدون فوتی این تصور را دامن بزنیم که کرونا ریشه کن شده؛ بلکه برعکس باید ضمن مراعات دستورالعمل های بهداشتی دست به عصا پیش برویم تا روزی که انشالله از کرونا بجز نامی در اذهان باقی نماند.
با این وجود از آنجایی که مصاحبت دانا با این پزشک اپیدمیولوژیست به طول انجامید، پس از انتشار پاره نخست این گفتوگو، پاره دوم آن در ادامه منتشر خواهد شد؛
شناسایی کانونهای آلودگی و طغیان اپیدمی در کشور
دکتر حمید سوری استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ که تنها رئیس تیم واکنش سریع کرونا بود در بخش دیگری از گفت و گوی خود با «دانا» با تصریح بر این نکته که برای جلوگیری از روند ابتلاها باید یک سری اقدامات را انجام داد، خاطرنشان کرد: مثلا اینکه ما سریعا کانونهای آلودگی و طغیان اپیدمی را در کشور شناسایی کنیم و با احیا مجدد تیم های واکنش سریع که عملکرد خوبی را در ادورا گذشته داشتند، از گسترش بیماری از یک نقطه به نقطه دیگر و از شهری به شهر دیگر جلوگیری به عمل بیاوریم. لذا در این فرصت پیشنهاد و تصرییح میکنم که تیمهای واکنش سریع کووید -19 مجددا فعال شوند. من واقعا نمیدانم به چه علت در دولت قبل این تیمها منحل شد! من خودم یک سال و اندی مسئولیت تیم واکنش سریع را به عهده داشتم برای همین می توانم از عملکرد این تیم دفاع کنم. با این وجود در صورت طغیان کرونا در منطقهای از کشور هنوز هم میشود با اعزام این تیمها کانونهای طغیان را در همان محل کنترل و بیماری را سرکوب کنند تا به این وسیله از انتقال بیماری به سایر نقاط کشور ممانعت به عمل بیاید.
نماینده ویژه وزیر بهداشت در دولت قبل در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است دلیل انحلال تیمهای واکنش سریع کووید، هزینهبر بودن این تیمها بوده باشد، گفت: از آنجایی که من رئیس این تیم بودم میگویم که فعالیت تیمهای واکنش سریع هیچ هزینهای به دولت یا وزارت بهداشت و سایر متولیان مقابله با کرونا تحمیل نکرد؛ اما چرا با این وجود تیمهای مورد بحث منحل شد. این اقدام باعث شگفتی من و بسیاری از همکاران من شد. چرا که عملکرد این تیمها به روشنی واضح است و مسئولان ارشد دولت میتوانند با رجوع به سابقه عملکرد این تیمها به حقیقت پی ببرند.
ما نمی دانیم واریانت غالب در کشور چه واریانتی است؟/ نظام مراقبت ژنومیک نداریم
رئیس مرکز تحقیقات ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یادآور شد: یکی دیگر از مشکلاتی که در حوزه کرونا در کشور وجود دارد، این است که ما واقعا نمی دانیم واریانت غالب در کشور چه واریانتی است؟ این عدم آگاهی از واریانت غالب در کشور از این بابت است که ما در این حوزه نظام مراقبت ژنومیک نداریم. حالا ممکن است بصورت پراکنده بر اساس تستها و آزمایشهایی که انجام می شود به ما گفته شود که این عیبها وجود دارد، اما ما کماکان نمیدانیم این توزیع بیماری چگونه است؟ در کجای کشور و در چه گروههای سنی ابتلا به کرونا وجود دارد؟ و اینکه فراوانی آن چقدر هست را متاسفانه ما نمیدانیم.
رسانه ها به مردم بگویند خطر افزایش پیدا کرده و باید پروتکل ها را رعایت کنند
وی در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد: نکته دیگری که باید شدیدا و قویا مورد توجه قرار بگیرد، این است که معادله بین «خوف و رجاء» و «بیم و امید» را از شرایط حاضر به سمتی بکشانیم که باز بیم در مردم تا اندازه معقولی زنده شود و به این احتمال فکر کنند که ممکن است که با ساده انگاری و عدم رعایت پروتکلها به آسانی بیمار و به کرونا مبتلا شویم. رسانهها به ویژه رسانه ملی باید در این زمینه کار کنند. یعنی اینکه به مردم بگوییم که شرایط کرونا در کشور عادی نیست. احتمال خطر افزایش پیدا کرده و باید پروتکل ها را رعایت کنیم. باید دوباره آموزش های عمومی را آغاز کنیم و مراقبت های لازم را در هر مکان و منطقه ای به تناسب توصیه ها به عمل بیاوریم. گرچه در این زمینه بارها بحث شده است، اما ممکن است برخی الزامات بهداشتی را فراموش کرده باشند. یادآوری آنها نه تنها ضرری ندارد، بلکه به مصلحت مملکت است.
در زمان بحران تعاملهای علمی و اجرایی باید افزایش پیدا کند
عضو کمیته علمی کشوری کووید -19 در ادامه بحث اضافه کرد: امیدواریم شرایطی که ما با آن مواجه هستیم سریعا جمع شود؛ اما همانطور که عرض کردم با دست روی دست گذاشتن و مسئله را خیلی معمولی دیدن نمیشود با کرونا مقابله کرد. من معتقدم همانطور که جشن ملی برای صفر مورد مرگ اشتباه است الان هم با افزایش قابل توجه فوتیها و مبتلایان کرونا نباید قافیه را ببازم و مردم را متوحش کنیم و عزای عمومی بگیریم؛ گرچه برای هر هموطنی که در اثر ابتلا به کرونا جان ببازد واقعا متاسفیم و عزادار می شویم اما مصحلت این روزها ایجاب می کند که روحیه جمعی را حفظ کنیم و منطقی فکر کنیم. چرا که با باختن روحیه خود ضریب ابتلا به کرونا را برای خود یا اطرافیان مان بیشتر می کنیم. لذا من به مردم توصیه می کنم که هشیار و قوی باشند و از خود و اطرافیان خود مراقبت کنند. نباید فراموش کنیم که در زمان بحران تعاملهای علمی و اجرایی باید افزایش پیدا کند. اگر با عده معدودی کمیتهای درست کنیم و فکر کنیم که این افراد مرجع و منبع تصمیم گیری هستند؛ اشتباه محض است و این نگاه قطعا ضربات جبران ناپذیری به اجتماع و نظام سلامت وارد میکند. ضعیف نشان دادن نظام سلامت همان چیزی است که دشمنان ما می خواهند؛ نباید بهانه به دست آنها داد.
با رفتارهای قهری گذشته کاری از پیش نمی رود؛ باید حرف منتقدان را شنید
دکتر سوری در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به اختلاف نظرهایی که ممکن است در بین کارشناسان و مسئولان وجود داشته باشد گفت: حالا افرادی که نسبت به عملکرد مدیران حوزه سلامت انتقاد دارند، نباید به حال خود رها شوند! باید به حرف های آنها هم گوش داد و حرف هایشان را شنید؛ چه بسا ممکن است این افراد که در گذشته مجال اظهارنظر به آنها داده نشده، درست بگویند. اما مسلم است که با بیتفاوتی و بیمحلی و برخوردهای قهرآمیز نمیتوان به جایی رسید. این رفتارها خدمت به جامعه قلمداد نمی شود. اگر ما درست بگوییم دیگران میتوانند صحت وسقم گفته های ما را تایید کنند. افراد منتقد که با ما پدرکشتگی ندارند. آنها هم نظراتی دارند که در راستای رسیدن به سلامت جامعه میتواند مفید باشد. آنها هم دغدغه مردم را دارند و قطعا با همفکری همدیگر میشود زودتر به نتیجه رسید. با این وجود امیدواریم در این دولت اتفاقات ناخوشایند گذشته جبران شود و همگی در کنار هم برای هدفی واحد که سلامت عمومی جامعه است تلاش کنیم.
بخش اول مصاحبه با دکتر حمید سوری
انتهای پیام /