واکنش جدید آمریکا به مذاکرات برجام | توافق وین به این شرط ادامه پیدا می کند؟ | تحریم ها از چه زمانی لغو می شوند؟
آمریکا به مواضع برجامی اخیر ایران واکنش نشان داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری به سوالات خبرنگاران درباره مواضع اخیر ایران راجع به وقفه در مذاکرات وین و گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره آخرین وضعیت برنامه هسته‌ای ایران پاسخ داد.
به نقل از وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در یک نشست خبری در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران و نزدیک بودن موعد برگزاری جلسه شورای حکام آژانس، آمریکا تصمیم دارد از قطعنامه‌ای سرزنشی علیه ایران در شورای حکام حمایت کند یا نه، گفت: امروز تصمیمی وجود نداد که اعلام کنم اما می‌توانم بگویم، ما کاملا از مدیرکل آژانس و به طور کلی از تلاش‌های آژانس برای تعامل با ایران در زمینه الزام همکاری‌های لازم برای حل و فصل مسائل پادمانی حل‌نشده در ایران، حمایت می‌کنیم. ما هم درست مانند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همان نگرانی‌ها را داریم. همان طور که قبلا گفتیم، ایران باید بدون تاخیر بیشتر، کاملا با آژانس همکاری کند.
پرایس افزود: از آن جا که این گزارش علنی نیست، ما در جایگاهی نیستیم که نظر کامل‌تری در این باره بدهیم. اما به همکاری نزدیک با متحدان و شرکایمان و با شورای حکام ادامه می‌دهیم تا اطمینان بیابیم شورا اقدام مناسب را در پاسخ به گزارش مدیرکل انجام می‌دهد. از نظرم این مسائل پادمانی حل نشده حائز اهمیت می‌باشند که به تعهدات تحت توافقات پادمانی ان پی‌تی با آژانس مرتبطند. البته که این از تعهدات هسته‌ای برجامی ایران جداست. هدف ما هنوز این است که اطمینان حاصل کنیم ایران دوباره با این تعهدات هسته‌ای تحت برجام محدود می‌شود. به همین خاطر است که هنوز به روند به تصمیم رسیدن بر سر این که آیا می‌توانیم به بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام دست بیابیم یا نه، ادامه می‌دهیم.
بیشتر بخوانید:
اظهارات پرایس درباره گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پی این مطرح می‌شود که اخیرا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی مدعی شد، ایران همچنان به سئوالات در خصوص منشا ذرات اورانیوم یافت‌شده در سه سایت هسته‌ای اعلام‌نشده پاسخ نداده است.
خبرگزاری رویترز در این باره نوشته بود: در گزارش فصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز دوشنبه (9 خرداد) به رصد رویترز رسیده است، آمده که ایران همچنان نتوانسته که توضیحاتی که اعتبار فنی داشته باشند در خصوص یافته‌ها در این سایت‌های هسته‌ای ارائه دهد.
رویترز ادامه داد: در این گزارش آمده است، «مشکلات پادمانی درخصوص این سه مکان همچنان برجسته است.»
این خبرگزاری همچینن نوشت: در گزارش فصلی جداگانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که آن نیز به رصد رویترز رسیده است، آمده که ذخایر اورانیوم با غنای 60 درصد ایران با رشد تقریبی 9.9 کیلوگرم به میزان 43.1 کیلوگرم رسیده است.
عرب‌نیوز نیز گزارش داد که میزان ذخایر اورانیوم غنی‌سازی شده ایران به 18 برابر حدود تعیین‌شده در توافق هسته‌ای 2015 رسیده است.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست خبری روز گذشته‌اش درباره گزارش آژانس گفت: متأسفانه این گزارش بازتاب‌دهنده واقعیت گفت‌وگوهای ایران و آژانس نیست. بعد از توافقی که بین ایران و آژانس در تهران انجام شد به صورت مکتوب ایران پاسخ‌هایی را به آژانس ارائه کرد و چند دور نشست‌های مفصل به صورت حضوری برگزار شد که پاسخ‌های فنی و ارائه مستندات از سوی ایران صورت بگیرد.
خطیب‌زاده با بیان اینکه این گزارش همانی است که آقای گروسی در پارلمان اروپا پیش از دور سوم گفت‌وگوهای ایران و آژانس به صورت شتابزده اعلام کرد، گفت: این گزارش از همان موقع و حتی قبل از نشست ایران و آژانس جمع‌بندی شده بود و به نظر می‌رسد که شتابزدگی در این جمع‌بندی وجود دارد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران با تأکید بر اینکه بنابراین آنچه که در این گزارش دیده می‌شود چیز جدیدی نیست، افزود: گزارش ارائه شده منصفانه و متوازن نیست و بیم آن می‌رود که فشار صهیونیست‌ها و برخی کنشگرها باعث شده باشد مسیر گزارش معمول آژانس از فضای فنی به سیاسی منتقل شود و انتظار ما این است که این مسیر اصلاح شود.
بر اساس وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا پرایس در پاسخ به سوالی در پی ریزش ساختمان متروپل در آبادان، اظهاراتی مداخله‌جویانه را درباره امور داخلی ایران مطرح کرد.
او در پاسخ به این که سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز گذشته گفته بود مذاکرات وین به دلیل عدم پاسخ‌گویی آمریکا به ابتکارات ایران و اروپا در مذاکرات دچار وقفه شده است، آیا او واکنشی نسبت به این دارد یا نه، گفت: ما و متحدان اروپایی‌مان با صراحت گفته‌ایم که آماده نهایی کردن و اجرایی کردن فوری توافق مذاکره شده در وین برای بازگشتی دوجانبه به اجرای برجام هستیم اما این در نهایت به ایران بستگی دارد که تصمیم بگیرد از درخواست‌های فرابرجامی صرف نظر کند و با حسن نیت همکاری کند. این تصمیمی است که فقط تهران می‌تواند بگیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در ادامه گفت: توافق در دسترس است اگر ایران تصمیم سیاسی لازم را بگیرد تا با حسن نیت همکاری کند و روی خود برجام متمرکز باشد.
پرایس بیان کرد: تلاش برای رسیدن به بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام تا وقتی در راستای منافع ملی ما باشد، هدف سیاسی ما خواهد بود.
او با ادعای این که زمان گریز هسته‌ای ایران نسبت به حصول توافق هسته‌ای در سال 2015 کوتاه‌تر شده است، گفت: توافق در دسترس خواهد بود اگر ایران به مذاکره با حسن نیت و تمرکز واقعی بر چیزی که باید تمرکز اصلی مذاکرات در وین باشد، یعنی خود توافق هسته‌ای متعهد باشد. اگر این طور باشد، زمان گریز که الان حداقل برای ما به طرز غیرقابل قبولی کوتاه است، به طرز چشم‌گیری طولانی‌تر می‌شود.
در این راستا، خطیب‌زاده در نشست خبری‌اش گفته بود: اظهاراتی که برخی مقامات آمریکایی با طراحی و یا پاسخ به تحولات داخلی خود مطرح می‌کنند ملاک ما برای اظهار نظر نیست. اصولا در حوزه مذاکراتی وین کنش ما کاملا روشن است و واکنشی به اظهاراتی که برای مصرف داخلی بیان می‌شود، نداریم. آنچه که برای ما مهم است پیام‌هایی است که از مجاری مرسوم بین ما و آمریکا در حال رفت و برگشت است. ایران در آن مسیر ابتکارات خود را ارائه کرده است. رفت و برگشت هایی بوده البته متأسفانه تاکنون آمریکا پاسخ‌های لازم و مورد انتظار را نداده است. اگر آمریکا از تذبذب در رفتار فاصله بگیرد و تصمیم سیاسی خود را بگیرد و اعلام کند قطعا نه تنها بن‌بستی وجود ندارد بلکه می‌توان درصد باقی مانده از توافق را نهایی کرد.
او تأکید کرد: در حال حاضر توقف گفت‌وگوها یا به عبارتی مکث صورت گرفته در گفت‌وگوها به دلیل بی‌پاسخ گذاشتن ابتکاراتی است که ایران و اروپا ارائه کرده‌اند و باید ببینیم چه زمانی آمریکا می‌خواهد تصمیم خود را اعلام کند.
سخنگوی وزارت خارجه در همین ارتباط در پاسخ به سوالی گفت: هم ما و هم اروپا و هم آمریکایی‌ها می‌دانیم که پنجره فرصت تا ابد باز نمی‌ماند.