وجه تمایز انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم با دوره‌های قبل چیست؟
طبق تقویم انتخابات چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از امروز (10 خرداد) تا 14 خرداد ثبت نام نامزد‌های انتخابات در ستاد انتخابات کشور انجام می‌شود.
تفاوت ثبت‌نام انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم با دوره‌های قبل این است که دیگر هر فردی با هر شکل و شمایل و سن و سالی نمی‌تواند در انتخابات ثبت‌نام کند، چون براساس مصوبه مورخ 11 اردیبهشت 1400 شورای نگهبان که برای اجرا به وزارت کشور ابلاغ شده است، معیار‌ها و شرایط لازم برای نامزدی در انتخابات اعلام شده است.
این دستورالعمل دو ماده‌ای به صراحت شرایط رجل سیاسی و مدیر و مدبر بودن نامزد‌های ریاست جمهوری در ماده یک را بدین شرح اعلام کرده است:
1- رجال مذهبی، رجالی هستند که آگاهی لازم به دین اسلام و مذهب تشیع داشته و تدین و تقیدشان به انجام شعائر و مناسک دینی در زندگی فردی و اجتماعی از برجستگی ویژه‌ای برخوردار باشد، به‌گونه‌ای که در میان مردم به این خصوصیت، شناخته و مشهور باشند.
2- رجال سیاسی، رجالی هستند که قدرت تحلیل و درک آنها از مسائل و پدیده‌های سیاسی به جهت آگاهی عمیق‌شان از مسائل سیاسی اجتماعی اعم از داخلی و بین‌المللی و حضورشان در صحنه‌های سیاسی به‌نحوی باشد که همواره مصالح نظام اسلامی و معیار‌های اصیل انقلابی در عملکرد آنها لحاظ شده باشد، به‌گونه‌ای که در میان مردم به این خصوصیت، شناخته و مشهور باشند.
3- مدیر، شخصی است برخوردار از شایستگی‌های ذاتی و اکتسابی لازم از نظر دانش و مهارت، شخصیت و نگرش‌های فردی و تجربه که توانایی شناخت و استفاده بهینه از منابع انسانی و مادی در کشور را با رعایت حداکثر بهره‌وری و در راستای مأموریت، رسالت و اهداف کلان نظام و ارزش‌های حاکم بر جامعه داراست و سوابق او حاکی از موفقیت وی در صحنه‌های مدیریتی کلان باشد.
4- مدبر، شخصی است که از توانایی پیش‌بینی و عاقبت‌اندیشی نسبت به امور، مبتنی بر عقلانیت و دانش صحیح برای اداره امور کشور برخوردار باشد و در بحران‌ها قدرت حل مشکلات و برون‌رفت از آنها را به نحو شایسته داشته باشد.
شرط سنی و سابقه مدیریتی برای داوطلبان
در ماده 2 این دستورالعمل شرایط و معیار‌های لازم جهت تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبر بودن نامزد‌های ریاست جمهوری به شرح ذیل آمده است:
1- سوابق کافی و قابل ارزیابی در فعالیت‌های مذهبی و سیاسی از قبیل مکتوبات، سخنرانی‌ها و اعلام مواضع
2- سابقه تصدی حداقل مجموعاً چهار سال در مناصب ذیل که در احراز مدت جمع سابقه تصدی در یک یا چند مورد از مناصب مذکور کفایت می‌کند:
12. مقامات سیاسی موضوع بند‌های «الف»، «ب» و «ج» ماده (71) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386/8/7
22. معاونین رؤسای قوای سه‌گانه
32. اعضای شورای عالی امنیت ملی
42. اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام
52. مدیر مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور
62. رؤسای سازمان‌ها، مؤسسات و نهاد‌های دولتی و مؤسسات و نهاد‌های عمومی غیردولتی در سطح ملی
72. فرماند‌هان عالی نیرو‌های مسلح با جایگاه سرلشکری و بالاتر
82. رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در سطح کشور
92. استانداران
102. شهرداران شهر‌های بالای دو میلیون نفر جمعیت
112. اشخاص، مقامات و مدیران هم‌طراز مناصب فوق به تشخیص شورای نگهبان
3- سلامت و توانایی لازم جهت ایفای مسئولیت‌های ریاست جمهوری
4- حداقل سن 40 سال تمام شمسی و حداکثر سن 75 سال تمام شمسی در هنگام ثبت‌نام
5- داشتن مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی ارشد یا معادل آن مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه
6- ارائه برنامه‌ها و خط مشی‌های اجرایی در چارچوب صلاحیت و اختیارات قوه مجریه مبتنی بر اسناد بالادستی از جمله قانون اساسی و سیاست‌های کلی نظام 7- معرفی مشاوران جهت تشریح برنامه‌ها و توان مدیریتی
8- عدم محرومیت از حقوق اجتماعی در زمان ثبت‌نام
9- فقدان سابقه محکومیت کیفری مؤثر
10- عدم محکومیت قطعی کیفری به جرایم اقتصادی از جمله کلاهبرداری، رشاء و ارتشاء، اختلاس، تبانی در معاملات دولتی، پولشویی، اخلال در نظام اقتصادی کشور و عدم محکومیت به اقدام علیه نظام جمهوری اسلامی ایران
11- وابسته نبودن به گروه‌های غیرقانونی و فقدان سوابق سوء امنیتی از جمله در فتنه سال 1388
12- عدم وابستگی به رژیم گذشته و مؤثر نبودن در تحکیم آن
تبصره (1) - داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری مکلفند در هنگام ثبت‌نام، مدارک مثبته مربوط به اجزای (2)، (4)، (5)، (8)، (9) و (10) این ماده را به وزارت کشور ارائه نمایند. ثبت‌نام در انتخابات به معنای دارا بودن صلاحیت داوطلبان نبوده و در هر حال احراز صلاحیت داوطلبان بر عهده شورای نگهبان می‌باشد.
تبصره (2) - داوطلبان در صورت اعتراض نسبت به عدم ثبت‌نام خود، می‌توانند مراتب را به همراه مستندات به صورت کتبی و همزمان به وزارت کشور و شورای نگهبان اعلام نمایند. شورای نگهبان در زمان مقتضی و در مهلت ثبت‌نام به اعتراض رسیدگی و نتیجه را به وزارت کشور و داوطلب اعلام می‌کند.
تبصره (3) - شورای نگهبان می‌تواند به منظور احراز شرایط داوطلبان ریاست جمهوری ضمن استعلام از مراجع ذی‌صلاح، اقدام به تحقیقات مورد نیاز و بررسی‌های مستقل نماید.
این مصوبه شورای نگهبان به صراحت اعلام داشته که افراد برای ثبت‌نام حتما باید بین 40 تا 75 سال سن داشته باشند و علاوه بر آن باید سابقه مدیریتی داشته باشند.
درواقع داشتن سابقه مدیریتی و شرط سنی وجه تمایز این انتخابات است چراکه این شروط در انتخابات قبلی وجود نداشته است و این شروط به این معنی است افرادی که فاقد آن هستند نباید برای ثبت‌نام به ستاد انتخابات کشور بروند.
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی احزاب و تشکل‌ها