ویژگی‌های تربیتی حضرت زینب (س)

به گزارش مبلغ، احمدی - کارشناس مسائل دینی - در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت میلاد حضرت زینب (س) در خصوص تربیت این بانوی بزرگ و آماده‌سازی او برای مأموریت مهم در کربلا، گفت: باتوجه به روایاتی که از سوی اهل‌بیت (ع) به دست ما رسیده است چهار امامزاده هستند که بعضی از شئونات حضرات معصومین را دارا هستند که می‌توان به حضرت زینب کبری (س)، حضرت عباس (ع)، حضرت علی اکبر (ع) و حضرت فاطمه معصومه (س) اشاره کرد.

وی ادامه داد: اگر به زیارت جامعه شریف که یک گوهر امام‌شناسی برای ما است رجوع کنیم می‌بینیم که یکی از خصلت‌های اهل‌بیت (ع) را این گونه بیان می‌کند که خداوند ذات مقدس اهل‌بیت (ع) را نور خلق کرده است که در این لباس بشری ظاهر شده‌اند. اهل‌بیت (ع) محدود در این لباس بشری نیستند؛ اگرچه در این لباس هستند اما برای این است که انسان سیره زندگی کردن تا رسیدن به نقطه کمال را از اهل‌بیت (ع) یاد بگیرد. از این رو شئونات اهل‌بیت (ع) مظهر صفات خدا در این عالم وجودی است لذا قدرت‌ها و کمالات اهل‌بیت (ع) در این عالم مافوق هر بشری است.

احمدی با اشاره به چهار امامزاده ذکر شده گفت: این چهار امامزاده از تمام شئونات اهل‌بیت (ع) برخوردار هستند، اما در رابطه با حضرت زینب کبری (س) شاهد هستیم که 53 لقب از سوی اهل‌بیت (ع) نسبت به ایشان بیان شده است. یکی از این القاب نائبه الزهرا (س) و امام حسین (ع) است، صدیقه الصغیر نیز لقب دیگری است که به این بانو داده شده است که یک لقب خالی به شمار نمی‌رود. صدیقه بودن لقب کمی نیست و این نشان از جایگاه و شان ایشان است.

وی بیان کرد: اگر بخواهیم به القاب حضرت زینب (س) توجه و آن را در جهت تربیت بشر بررسی و یاد بگیریم ابتدا باید به صبر و استقامت این بانو اشاره کنیم. وقتی این بانوی بزرگوار به دنیا آمد حضرت زهرا (س) از امام علی (ع) برای نام‌گذاری درخواست کرد اما امیرالمومنین (ع) نیز گفتند از رسول‌الله سوال می‌کنم. وقتی پیامبر اکرم (ص) نیز از سفر بازگشتند و موضوع را به ایشان گفتند پیامبر (ص) نیز از خداوند متعال برای نامگذاری درخواست کرد که جبرئیل بر پیامبر (ص) نازل و بعد از رساندن سلام خداوند گفت خداوند نام این دختر را زینب قرار داد.

این کارشناس مسائل مذهبی ابراز کرد: پیامبر خدا (ص) بعد از نام‌گذاری حضرت زینب (س) اشاره کرد هرکسی برای این دختر و مصائب او گریه کند گویی برای مصائب امام حسن و حسین (ع) گریه کرده است و مزیت این گریه در روز قیامت این است که کسی با چشم گریان به صحرای قیامت وارد نخواهد شد. اما رسول الله (ص) با این بیان می‌خواهند از بدو تولد به مصائب این بانو اشاره کنند.

احمدی در ادامه خاطرنشان کرد: زمانی که لحظات پایانی عمر حضرت علی (ع) بود حضرت زینب (س) صحت حدیثی را که به نقل از پیامبر (ص) در مورد واقعه عاشورا شنیده بود جویا شد. امیرالمونین (ع) در پاسخ گفت «دخترم در شهر کوفه‌ای که امروز تو خانم آن هستید و استاد قرآن این مردم به شمار می‌روید روزی شما را به حالت اسارت به این شهر می‌آورند»، سپس حضرت سفارش کرد «دخترم نسبت به این اسارت و مصیبت صبر عظیم داشته باشید».

وی بیان کرد: خداوند در سور بلد اشاره دارد که «انسان را در رنج و سختی در این دنیا قرار داده‌ایم و اگر انسان تصور کند که در این دنیا در راحتی خواهد بود سخت در اشتباه است»، امیرالمومنین (ع) در این خصوص می‌فرماید «دنیا با سختی و مشکلات عجین است بنابراین هرچه نعمت در دنیا بیشتر شود سختی آنها فزونی می‌شود و این طبیعت دنیا است».

وی یادآور شد: نکته‌ای که از حضرت زینب (س) باید یاد بگیریم این است که اهل‌بیت (ع) در تربیت این بانو از بدو تولد آموزش صبر و استقامت را به آن حضرت در اولویت قرار دادند.

احمدی در این خصوص توضیح داد: اینکه صبر کردن به چه اندازه باید باشد یک سوال مهم است. صبر نسبت به وقایع عاشورا به این اندازه برای حضرت زینب (س) تعریف شده بود که این مصیبت‌هایی که بر ایشان وارد می‌شود را به دید مصیبت نگاه کنند، یعنی اینکه مشکلات و سختی‌هایی که برای انسان به وجود می‌آید به این معنا نیست که خداوند بر ما غضب کرده است بلکه عبور از مشکلات به مثابه نردبانی است که ما را به کمال برساند. در واقع ما باید از سیره تربیتی حضرت زینب یاد بگیریم که از مشکلات و مصیبت‌ها برای رسیدن به کمال بهره ببریم.

وی اضافه کرد: در سیره اهل‌بیت (ع) هم بارها بیان شده است که خداوند سختی‌هایی را برای انسان در این دنیا قرار داده تا تربیت بهتری در وی شکل بگیرد. مصیبت‌هایی که بر اهل‌بیت (ع) وارد شد باعث سعادت بشر بود؛ بنابراین مصائب دنیا نردبان پیشرفت انسان و رسیدن به سعادت است؛ پس حضرت زینب (س) بالاترین مصیبت دنیا یعنی عاشورا را دید و تحمل کرد و پس از آن سختی اسارت را به دوش کشید و با آن شرایط به مجلس یزید که همه نامحرم هستند وارد شد.

این کارشناس مسائل مذهبی اظهار کرد: زمانی که دشمن اهل‌بیت (ع) در مجلس یزید در حال بیان این است که ببینید خداوند چه مصیبت‌هایی را بر شما قرار داد؛ حضرت زینب (س) در پاس گفت «ما چیزی به جز زیبایی ندیدیم». هرچه از دوست رسد نکوست بنابراین هر مصیبتی در این دنیا بر فرد وارد می‌شود به معنای غصب خدا نیست بلکه خداوند توجه بیشتری به آن انسان داشته است.

احمدی تصریح کرد: در روایت داریم سنتی که باید از اهل بیت (ع) یاد بگیریم صبر کردن در سختی‌ها است. صبر در سختی‌ها سیره اهل‌بیت (ع) است. امام علی (ع) هم در سیره تربیتی‌شان به دخترشان صبر پیشه کردن در مصیبت‌ها را امر کرد. این مصیبت‌هایی که امیرالمومنین (ع) به حضرت زینب (س) امر می‌کند به اندازه‌ای است که یک نعمت از سوی خداوند محسوب می‌شود زیرا کمال را به همراه دارد.

وی با اشاره به ضرب المثل «مرد سرش برود حرفش نمی‌رود»، گفت: این ضرب‌المثل برگرفته از عاشورا بود، حضرت زینب (س) در واقعه عاشورا داغ فرزند و سر بریده دید و این زیبا نیست اما آنچه حضرت می‌بنید فرمان‌پذیری امام خود به پیشگاه خداوند برای بقای دین است. سیدالشهدا (ع) سر می‌دهد اما حرفش یکی است و حضرت زینب (س) سعی کرد این را نشان دهد، موضوع اسارت اهل‌بیت (ع) زیبا نیست اما درس آن مهم‌تر است زیرا انسان‌سازی را به همراه دارد.

این کارشناس مسائل دینی ادامه داد: پس زندگی بشر از بدو تولد راحت نبوده و نیست و در این دنیا نباید به دنبال راحتی بود. در همین خصوص امام صادق (ع) می‌فرمایند «انسان مومن به مثابه یک ترازو است و هرچقدر ایمان او بیشتر شود بلا برای او بیشتر است و این طبیعت این عالم است»، پس هرچه محبت ما به اهل‌بیت (ع) بیشتر می‌شود سختی هم بر ما بیشتر خواهد شد. در این میان یک عده هستند نگاه‌شان به بلا این است که مثلا دیدید خدا با این همه عبادت و ارادت من به خودش بر من غضب کرد و نعمت‌هایی را از من گرفت و مصیبت بر من وارد کرد، این فرد در امتحان الهی رد می‌شود، گاهی فردی داغ جوان می‌بیند و می‌گوید خدا چه غضبی کرد مگر جوان من چه گناهی داشت در مقابل پدری داغ جوان می‌بیند و می‌گوید تازه مزه روضه حضرت علی اکبر (ع) را بهتر می‌فهمم.

احمدی عنوان کرد: پس اینکه به مصیبت چگونه نگاه کنیم مهم است زیرا این دنیا جایی است که خدا غربال می‌کند، آنچه اهل‌بیت (ع) از سیره تربیتی حضرت زینب (س) به ما می‌آموزند صبر و استقامت در مشکلات و سختی‌ها است.

ویژگی‌های تربیتی حضرت زینب (س)

وی ادامه داد: اگر به سیره زندگانی حضرت زینب (س) نگاه کنیم ویژگی دوم تربیتی برای ایشان عفت و حجاب است. وقتی حضرت زینب (س) را به کاخ شام آوردند ایشان آستین جلوی صورت گرفتند و اولین درد و دلی هم که به عبدالله بن جعفر کرد در مورد مصیبت قتلگاه و چهل منزل اسارت نبود بلکه گفت من را به مجلسی وارد کردند که همه نامحرم بودند این یعنی عفت تا چه اندازه برای ایشان مهم بوده است که حتی در آن شرایط اسارت و سختی به این موضوع می‌پردازند.

احمدی بیان کرد: این نکته تربیتی یعنی اینکه ما برای زندگی بهتر نباید به آزادی آن هم به این شکل که امروزه به دست می‌آید فکر کنیم بلکه زندگی بهتر از کمال انسان به دست می‌آید. طبیعت این عالم اینکه گوهر را حفظ می‌کند و وجود و شخصیت زن یک گوهر در این دنیا است و از آزادی برای انسان زندگی بهتری شکل نمی گیرد بلکه از پیروی از زندگی اهل‌بیت (ع) ما به سعادت نزدیک می‌شویم.

این کارشناس مسائل دینی یادآور شد: سومین نکته در مورد زندگی حضرت زینب (س) که خیلی مهم است اینکه در کنار تمامی مصائب و مشکلات حضرت زنیب (س)؛ ایشان دارای یک قدرت ولایی بر این عالم بودند. زمانی که ایشان در روز عاشورا امام حسین (ع) برای وداع با امام سجاد (ع) آمدند وصیت کردند که امور شما را تا رسیدن به مدینه به عمه شما واگذار کردم. این یعنی اینکه حضرت زینب (س) دارای جایگاه یک شخص معمولی نیست. ایشان ولایتی که اهل‌بیت (ع) دارا بودند را همراه خود داشت. پس ایشان یک فرد معمولی نبود بلکه صاحب ولایت است، حتی امام حسن (ع) در روزی به خواهر خود اشاره کرد که شما عالمه‌ای هستید که استادی ندیده و فهیمه‌ای هستید که کسی فهم را به شما یاد نداده است، این بدان معناست که فهم ایشان اکتسابی نبوده و لدنی بوده است.

این کارشناس مسائل مذهبی خاطرنشان کرد: نکته پایانی در تربیت حضرت زینب (س) موضوع عبادت است. امام حسین (ع) به هنگام وداع با حضرت زنیب (س) می‌گوید خواهر مرا در نماز شب‌های خود یاد کن، اما سوال این است که آیا اباعبدالله (ع) نیازی به دعای خواهر دارد زیرا خودش مظهر نور خدا در این عالم است و از آن منظر بی‌نیاز است، اما ایشان با این بیان اشاره دارند که حضرت زینب (س) در هر شرایطی عبادت می‌کند و دیگران هم یاد بگیرید که عبادت فراموش نشود.

احمدی اضافه کرد: بعد از مجلس شام امام سجاد (ع) می فرمایند دیدم عمه جانم در حال خواندن نماز به صورت نشسته است. سوال کردم عمه جان چرا نشسته نماز می‌خوانید ایشان فرمود جیره نانی که به ما می‌دهند بین بچه‌ها تقسیم می‌کنم و دیگر توانی بر ایستاده نماز خواندن ندارم. این یعنی ایشان در هر حالتی که هستند عبادت را فراموش نمی‌کنند.

وی در پایان گفت: آنچه ما باید در این دنیا فراموش نکنیم و از سیره حضرت زینب (س) یاد بگیریم صبر در مشکلات برای سعادت، حفظ و نگهداری خود از فتنه‌های آخرالزمان و عبادت و توسل به اهل‌بیت (ع) برای رسیدن به کمال است.

6565