پیدا و پنهان تمدید پویش ملی سلامت

به گزارش مشرق، شیوع بیماری‌های غیرواگیر که عامل مهم در بروز مرگ‌های زودرس است، باعث شد وزارت بهداشت به فکر شناسایی دو عامل خطر در افزایش بی بیماری‌های غیرواگیر بیافتد و از همین رو، پویش ملی سلامت را با هدف غربالگری دیابت و پرفشاری خون، در افراد بالای 18 سال؛ از 20 آبان 1402 در کشور کلید زد.

بر اساس اهداف اولیه وزارت بهداشت، پویش ملی سلامت قرار بود در مرحله اول اجرا از 20 آبان تا 15 دی ادامه داشته باشد و در این مدت می‌بایست جمعیت هدف که بالغ بر 54 میلیون نفر می‌شوند، در زمینه دیابت و پرفشاری خون؛ غربالگری شوند.

حالا با گذشت زمان مقرر؛ جمعیتی در حدود 17 میلیون نفر همچنان در انتظار غربالگری هستند و این در حالی است که وزارت بهداشت، زمان اجرای پویش ملی سلامت را تمدید کرده است.

پرفشاری خون در بیش از 95 درصد موارد، علائمی ندارد و بی علامتی، شایع‌ترین علامت این بیماری است. این در حالی است که مرگ و میر و عوارض ناشی از پرفشاری خون در کشور، چشمگیر است.

در همین حال، دیابت نیز به عنوان مهم‌ترین بیماری غیرواگیر، با خطرات زیادی برای افراد مبتلا و نظام سلامت کشور همراه است. زیرا، عدم کنترل دیابت می‌تواند منجر به افزایش بیماری‌های کلیوی، قلبی و...، شود که آمار بالایی از مرگ و میرها در کشور ناشی از همین بیماری‌های غیرواگیر است.

حسین فرشیدی معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: با یکبار اندازه‌گیری فشارخون و قندخون به دنبال شناسایی افراد مشکوک هستیم تا آنها را پس از شناسایی به شکل مؤثر تحت درمان قرار دهیم.

وی افزود: تلاش می‌کنیم با پیگیری مداوم و فعال از طریق مراقبان سلامت که در برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع مشغول به کار هستند، بیماری افراد را رصد و پیگیری کرده و تحت درمان دارویی قرار می‌دهیم.

بنابر اعلام وزارت بهداشت، تا کنون 37 میلیون و 266 هزار نفر در قالب پویش ملی سلامت، در زمینه بیماری‌های پرفشاری خون و دیابت در سطح کشور غربالگری شده‌اند.

این عدد نشان می‌دهد که حداقل 17 میلیون نفر دیگر از جمعیت هدف بالای 18 سال در کشور، هنوز غربالگری نشده‌اند.

در همین رابطه، کوروش اعتماد مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت گفت: انتظار داریم دو گروه مهم یعنی بانوان و ساکنان کلانشهرها بیشتر در این پویش مشارکت کنند.

وی افزود: هدف گذاری وزارت بهداشت در پویش ملی سلامت، پوشش حداقل 70 درصد جمعیت بالاتر از 18 سال بود که امیدواریم این مشارکت تقویت شود.

اعتماد، به تمدید پویش ملی سلامت تا 30 دی ماه 1402 اشاره کرد و ادامه داد: دانشکده‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی بهبهان، گراش، خمین، جیرفت، زابل، ایرانشهر، رفسنجان، یاسوج، بابل، شهرکرد، خلخال و لارستان بیشترین پوشش غربالگری دو بیماری پرفشاری خون و دیابت را داشته‌اند.

این اظهارات مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، نشان می‌دهد که میزان مشارکت جمعیت هدف در کلانشهرها، خیلی کمتر از انتظار بوده است. در حالی که وضعیت سلامت مردم در کلانشهرهایی همچون تهران، چندان مطلوب نیست.

علیرضا زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در تشریح وضعیت سلامت تهرانی‌ها، گفت: تا پایان سال گذشته در استان تهران 52 درصد از شهروندان فعالیت فیزیکی کم داشتند که این عدد در کشور 50 درصد است. می‌توان گفت از هر 2 شهروند تهرانی یک نفر به دلیل کم تحرکی در معرض خطر است.

وی از ابتلای 43 درصد شهروندان تهرانی به اضافه وزن و 23 درصد از شهروندان به چاقی خبر داد و افزود: آمار کشوری مبتلایان به اضافه وزن 38.2 درصد و مبتلایان به چاقی 20 درصد است.

زالی ادامه داد: 29.7 درصد مردم استان تهران دچار فشارخون بالا هستند و نکته قابل توجه اینکه، 54 درصد این افراد از عارضه خود خبر ندارند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، میزان شیوع دیابت در استان تهران را 16.9 درصد دانست و افزود: میزان شیوع دیابت در کشور، 14.5 درصد است و نشان می‌دهد که دیابت در تهران، از شیوع بالاتری برخوردار است.

زالی همچنین گفت: میزان کلسترول خون 28. 9 درصد مردم استان تهران بالا است و فقط 11 درصد مردم استان، به میزان مناسب نمک مصرف می‌کنند.

وی در خصوص تأثیر تشخیص زودهنگام ابتلاء به دیابت و فشارخون در کاهش بار هزینه‌های نظام سلامت، گفت: پیش بینی می‌شود اگر این بیماری‌ها در مراحل ابتدایی و درمان پذیر تشخیص داده نشود، بین 5 تا 7 برابر هزینه نظام سلامت را افزایش می‌دهد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مرگ زیر 70 سال را مرگ زودرس دانست و افزود: مرگ‌های زودرس از دیگر مسائلی است که در پایتخت مطرح است.

به نظر می‌رسد در فاصله 12 روز مانده به پایان مرحله اول پویش ملی سلامت، وزارت بهداشت به اهداف خود در زمینه شناسایی افراد مشکوک به دیابت و پرفشاری خون، دست پیدا نکند. این در حالی است که میزان مشارکت در کلانشهرها، نتوانسته انتظارات وزارت بهداشت را برآورده سازد و شاید، امکانات و لجستیک وزارتخانه کافی نبوده است.