پیش‌بینی افزایش گرد و خاک در ایران

روز 14 فروردین سال جاری همزمان با پایان تعطیلات نوروزی سازمان هواشناسی نسبت به وزش باد شدید، خیزش گرد و خاک و کاهش کیفیت هوا در برخی استان‌ها هشدار داد. این در حالیست که سال گذشته (1401) نیز از 16 فروردین‌ماه هشدارهای هواشناسی مبنی بر ورود گرد و خاک به کشور و کاهش کیفیت هوا صادر شد. افزایش آلودگی هوای ناشی از پراکنده شدن ذرات گرد و غبار به حدی شدت یافت که در آن برهه زمانی هوای برخی استان‌ها از جمله تهران با رسیدن به شخص500 در شرایط خطرناک قرار گرفت. درباره علت این گرد و غبار غلیظ هوا در فصل بهار و تابستان رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی می‌گوید: گرد و غبار موجود در عراق و ایران سیستم‌های مهاجری هستند که در فصل بهار از غرب به شرق و یا شرق به غرب منتقل می‌شوند و تا اواسط تابستان بیشترین شدت، غلظت و گستردگی را دارند. علت بروز آن‌ها نیز کمبود رطوبت و نبود ساز و کار مناسب، خشکی محیط، کم‌بارشی و خشکسالی‌های سالانه است.

وی ادامه می‌دهد: به دلیل کاهش بارندگی‌ها می‌توانیم انتظار گرد و خاک‌هایی به شکل فراوان‌تر در کوتاه‌مدت را داشته باشیم. هر چند که علاوه بر کانون‌های خارجی، مناطقی در کشور هستند که یا در سال‌های اخیر کانون‌های گرد و خاک جدید را تشکیل داده‌اند و یا از گذشته بوده‌اند و وسعت آن‌ها افزایش یافته است. از جمله این مناطق به بخش‌هایی از جنوب تهران، جنوب استان البرز - که در گذشته دشت، بستر رودخانه، دریاچه‌های فصلی و آبگیرهای فصلی بودند - و تالاب گاوخونی استان اصفهان می توان اشاره کرد چراکه خشک شده و به مناطق مستعد خیرش گرد و خاک تبدیل شده‌اند.

احدوظیفه درباره مسئله گرد و خاک و کانون‌های خارجی آن اظهار کرد: برخی کشورهای منطقه همچون اردن، عراق و عربستان از نظر شرایط جوی، وضعیتی مشابه ایران را تجربه کرده‌اند و وقتی که بارندگی‌ها کم باشد، رویش علفزارها کاهش می‌یابد و زمین لخت می‌شود، در این صورت آن محدوده در معرض فرسایش بادی قرار می‌گیرد بنابراین با عبور سیستم‌های فعال هواشناسی، وزش باد حاصل از این سیستم‌ها، گرد و خاک را به‌راحتی بلند می‌کند و با گذر از غرب به شرق توده‌های گرد و خاک را به کشور ما نیز منتقل می‌کند که شدت و اندازه آن نیز طی هر سال با سال دیگر بسیار متفاوت است.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی افزود: طی یک دهه اخیر تعداد گرد و خاک‌هایی که شدت زیادی نیز دارند و ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهند، افزایش یافته است که از جمله دلایل اصلی آن توسعه خشکسالی‌ها در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است و امسال نیز با توجه به اینکه سال خشکی است و مناطق مرکزی، شرقی و شمالی کشور به مراتب بارش‌های کمتری را دریافت کرده‌اند و دریاچه‌های موجود در این مناطق به بستر مستعد خیزش گرد و خاک تبدیل شده‌اند، انتظارمی‌رود با توجه به گرم شدن هوا و نبود پوشش گیاهی مناسب به سبب کاهش بارندگی‌ها میزان گرد و خاک افزایش یابد.

وظیفه در پایان نیز به نفوذ توده‌های گرد و غبار از کشورهای همسایه در شرایط خشکسالی و کم بارشی اشاره کرد.

• گزارش لس‌آنجلس‌تایمز از رابطه خشکسالی و ناآرامی‌های ایران
• آینده دور و نزدیک تامین آب شهرها
• روند کاهشی بارش ها ادامه دارد؟
• علت آلودگی شدید هوای تهران طی 2 روز گذشته
• افزایش کانون‌های گرد و خاک نسبت به سال گذشته

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.