پیش‌بینی یک سناریو برای قیمت بنزین یارانه‌ای و آزاد / چقدر احتمال افزایش قیمت بنزین وجود دارد؟

مریم فکری: در حالی جمع‌آوری کارت‌های سوخت آزاد جایگاه‌های بنزین در جایگاه‌های سوخت تهران از امروز آغاز شده که برخی از کارشناسان، این اقدام را مقدمه‌ای برای افزایش قیمت بنزین می‌دانند. اگرچه براساس گزارش‌ها، این اقدام در راستای محدودتر شدن این کارت‌ها و نوعی کنترل قاچاق اتفاق افتاده است.

طبق اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سال 1401 قاچاق بنزین در کشور رشد 250درصدی و قاچاق گازوئیل 69 درصد افزایش داشته است که این به این مفهوم است که روزانه 50 میلیون لیتر سوخت از کشور قاچاق می‌شود.

طی روزهای گذشته مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآرده‌های نفتی از افزایش 9 درصدی مصرف بنزین از ابتدای سال 1402 خبر داده است. به گفته او، از ابتدای فرودین‌ماه تا 19 فروردین‌ماه، به‌طور میانگین 111 میلیون و 300 هزار لیتر بنزین در سراسر کشور مصرف شده است که این عدد نسبت به مدت مشابه سال گذشته که میانگین مصرف روزانه 102 میلیون لیتر بنزین بود؛ 9 درصد افزایش مصرف را نشان می‌دهد.

در این بین، نمایندگان مجلس نیز در مصوبه ای وزارت نفت را مکلف کردند که حداقل 90 درصد خودروهای بنزین‌سوز و 95 درصد خودروهای نفت گاز سوز صرفا از کارت های سوخت مختص خودرو استفاده کنند.

بنا به گفته هادی بیگی‌نژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس، برآوردها نشان می‌دهد که برای 90 درصد مردم، 60 لیتر بنزین 1500 تومانی و بنزین 3 هزار تومانی کفایت می‌کند. البته این‌که آیا سهمیه‌ها بیشتر شود یا دست بخورد، اصلا به مجلس ربطی ندارد.

70 درصد کارت‌های آزاد جایگاه‌ها جمع‌آوری می‌شود

در این میان، آن‌طور که رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاه‌داران کشور اعلام کرده؛ این روال از چندماه پیش در استان‌های مختلف و با اولویت استان‌های مرزی در کشور آغاز شده بود و امروز در تهران اجرایی می‌شود.

به اعتقاد او، اجرای این طرح، به‌معنای جمع‌آوری تمامی کارت‌های سوخت آزاد جایگاه‌داران نیست؛ بلکه به معنای کاهش تعداد کارت‌های آزاد در جایگاه‌های عرضه سوخت است.

به گفته نواز، با اجرای این طرح، حدود 70 درصد کارت‌های آزاد جایگاه‌ها جمع‌آوری می‌شود و به مردم توصیه می‌شود که حتما در مراجعه به جایگاه‌های سوخت، کارت سوخت شخصی به‌همراه داشته باشند.

وی با بیان اینکه تا امروز بیش از 90 درصد سوخت‌گیری‌های بنزین 3000 تومانی با کارت‌های آزاد جایگاه‌ها انجام شده، به تسنیم تاکید کرده؛ هیچ تصمیمی مبنی بر افزایش نرخ بنزین به جایگاه‌ها اعلام نشده است.

سناریو احتمالی پیش روی قیمت بنزین

در این شرایط، گزارش‌ها حاکی از آن است که با جمع‌آوری کارت‌های سوخت آزاد جایگاه‌داران، تغییری در مقدار سهمیه و روند عرضه بنزین به مردم اتفاق نخواهد افتاد؛ بلکه به همان مقداری که افراد با استفاده از کارت سوخت آزاد، سوخت‌گیری می‌کردند؛ می‌توانند از طریق کارت سوخت شخصی خود سوخت‌گیری کنند. درحال حاضر هر کارت سوخت ماهانه سهمیه 60 لیتر بنزین یارانه‌ای و 150 لیتر بنزین آزاد 3هزارتومانی را دارد.

در این شرایط، با وجود این‌که هرگونه افزایش قیمت بنزین در راستای اجرای این قانون جدید تکذیب می‌شود، اما برخی از کارشناسان سناریوهایی را در رابطه با قیمت احتمالی بنزین در آینده مطرح می‌کنند.

حامد پاک‌طینت، کارشناس اقتصادی در یادداشتی در فضای مجازی در این خصوص نوشته است: بعید است با توجه به التهاب جامعه و وضعیت اقتصادی عمومی، قیمت بنزین سهمیه‌ای افزایش یابد.

وی عنوان کرده است؛ اما نرخ بنزین 3 سنتی سهمیه‌ای یا 6 سنتی آزاد در مقابل نرخ حقیقی یک دلاری، فاصله‌ای نیست که این دولت، امکان و توان تحمل پرداخت آن را داشته باشد.

به اعتقاد او، دو برابر شدن نرخ بنزین آزاد دور از ذهن نیست. در این بین، پیمان مولوی، کارشناس اقتصادی اما اعتقاد دارد: هر گونه افزایش نرخ بنزین بدون آزادسازی واردات خودرو صفر و کارکرده و آزادسازی امکان ایجاد ایستگاه‌های بنزین و برق بدون انحصار شرکت ملی پالایش و پخش، ابزاری برای تامین کسری بودجه خواهد بود.

223225