کاهش گرمایش زمین با استفاده از گاز پروپان در دستگاه تهویه هوا
تهران - ایرنا - در حالی که انتظار میرود تا نیمه سده جاری میلادی تعداد دستگاههای سرمایشی تهویه هوا به 3.7 میلیارد دستگاه برسد، استفاده از گاز پروپان در آنها میتواند تاثیر مهمی در کاهش گرمایش زمین داشته باشد.
به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از تارنمای نشریه «نیوساینتیست»، استفاده از گاز پروپان به عنوان سردکننده در دستگاههای تهویه هوا میتواند تا پایان سده جاری از گرم شدن زمین به میزان حدود 0.1 درجه سانتیگراد جلوگیری کند. این میزان کاهش در حدود یک سوم از میزان افزایشی است که باقی مانده تا آنکه دمای جهانی به هدف تعیین شده در توافق پاریس در مورد محدود کردن گرمایش به 1.5 درجه بالای سطوح صنعتی برسد.
در سال 1987 بیشتر کشورها متعهد به کنار گذاشتن گازهای مورد استفاده در دستگاههای سرمایشی موسوم به «هیدروفلورکربن» (hydrofluorocarbons/HFCs) شدند. هیدروفلورکربنها به لایه اوزون صدمه وارد نمیکنند اما گازهای گلخانهای نیرومندی به شمار میروند و برخی از آنها تاثیری هزاران بار بیشتر از دیاکسید کربن بر روی گرمایش جهانی دارند.
از آن زمان تاکنون بیش از 100 کشور جهان متعهد به جایگزین کردن سردکنندههای هیدروفلورکربن به منظور کاهش انتشار از بخش سرمایشی شدهاند؛ بخشی که در حدود هفت درصد از انتشار جهانی گازهای گلخانهای را به خود اختصاص میدهد.
توبی پیترز از دانشگاه بیرمنگام انگلیس گفت: اگر انتشار با روند فعلی ادامه یابد این رقم تا سال 2030، دو برابر می شود.
پالاف پوروهیت از موسسه بینالمللی تحلیل سامانههای کاربردی در اتریش و همکارانش در این زمینه تاثیر جایگزین کردن هیدروفلورکربن با پروپان در رایجترین دستگاههای تهیه هوا یعنی تهویههای اسپلیت را بررسی کردهاند.
وی خاطرنشان کرد: یک تن گاز پروپان تاثیر گرمایشی کمتری نسبت به همان میزان دیاکسید کربن دارد.
محققان در این زمینه مدلهای آب و هوایی و اقتصادی را برای مقایسه سه سناریو مورد استفاده قرار دادند. در یک سناریو، استفاده از هیدروفلورکربنها همچنان ادامه می یابد. در سناریوی دوم، گاز هیدروفلورکربنی که بیشترین استفاده را دارد با نوع دیگری از هیدروفلورید کربن که گرمایش کمتری در پی دارد، جایگزین میشود اما این جایگزین نیز همچنان صدها برابر قویتر از دیاکسید کربن است. در سناریوی سوم، از پروپان به عنوان سردکننده در تمام دستگاههای تهویه اسپلیت استفاده میشود.
این محققان دریافتند که تغییر به گاز پروپان موجب جلوگیری از گرمایشی به میزان 0.06 و 0.12 درجه سانتیگراد تا سال 2100 میلادی می شود. تغییر به یک گاز هیدروفلورکربن ضعیفتر نیز از گرمایش به میزان 0.03 درجه سانتیگراد جلوگیری می کند.
الکس هیلبراند عضو شورای دفاع از منابع ملی آمریکا که یک سازمان هواداری محیط زیست است، در این زمینه اظهار داشت: جلوگیری از گرمایش به میزان 0.1 درجه سانتیگراد «کار بزرگی» است.
وی خاطرنشان کرد: این میزان کاهش تقریبا معادل نیمی از آن مقداری است که کنار گذاشتن تدریجی هیدروفلورکربنها قصد دارد با کاهش 80 درصدی استفاده از هیدروفلورکربنها تا سال 2047 به آن دست یابد.
اما اتخاذ و کاربرد گسترده پروپان بخصوص برای کشورهایی مانند هند و چین که تقاضای سرمایشی در آنها به سرعت رو به افزایش است، کار چالشبرانگیزی خواهد بود.
این در حالی است که انتظار میرود تا سال 2050 میلادی در حدود 3.7 میلیارد دستگاه تهویه هوا در جهان مشغول وجود داشته باشد و کارشناسان تاکید میکنند که بهتر است بخش زیادی از این دستگاهها از پروپان استفاده کنند.
از سوی دیگر چون 80 درصد از انتشار گازهای آلاینده مرتبط با بخش سرمایش از محل تولید برق مورد نیاز دستگاههای سرمایشی ناشی میشود، تولید دستگاه های سرمایشی با بهرهوری بالاتر انرژی و نیز تامین انرژی از منابع غیرآلاینده نیز مورد نیاز است.
مواد سردکننده سازگار با آب هوای دیگری مانند آمونیاک (ammonia) نیز ممکن است برای مکانها و کاربردهای متفاوتی سودمند باشد.