کتاب «حکمرانی علوی؛ الگوی نظام سیاسی در اسلام» منتشر شد

به گزارش مشرق، کتاب «حکمرانی علوی؛ الگوی نظام سیاسی در اسلام» نوشته اسماعیل منصوری لاریجانی به همت مؤسسه بوستان کتاب در 800 صفحه به چاپ رسید.

تدبیر مقام معظم رهبری (مد ظله) در تأسیس مدرسه حکمرانی علوی و کوشش محققان و اندیشه ورزان تصمیمی به جا و لازمه جامعه بشری است.

برای برآورده شدن این ایده، تهیه منابع و متون علمی و برنامه ریزی آموزشی و تربیتی اهمیت بسیاری دارد. با واگذاری این مهم به نویسنده، به رغم مطالعات عمیق در نهج البلاغه و سیره امامان معصوم (ع) و تولید آثاری در این زمینه، تصمیم به پژوهشی جدید گرفته شد که نتیجه آن، کتاب وزین «حکمرانی علوی» است.

نگارنده، در این اثر کوشیده است مطالب را در چارچوب منظومه فکری مولی الموحدین علی (ع) تنظیم کند.

ساختار اثر

این اثر در سه بخش و 26 فصل تهیه و تنظیم شده است.

نویسنده در مقدمه این اثر آورده است: در مقدمه این اثر، مهم‌ترین صفات و ویژگی‌هایی که مولای متقیان (ع) خویش را متصف به آن می‌داند، تبیین شده است.

در تدوین بخش اول کتاب «حکمرانی علوی؛ الگوی نظام سیاسی در اسلام»، سعی ما بر آن بوده که مطالب در چارچوب منظومه فکری مولا علی (ع) تنظیم شود؛ بنابراین، مطالب این بخش بر پایه شناخت اهداف سیاسی و آرمان‌های نهفته در پس حکمرانی امیر مؤمنان (ع) است.

در این بخش، ارکان نظام سیاسی و ساختار نظام سیاسی و ساختار آن را بر اساس الگوهای ارائه شده از سوی مولا علی (ع) ترسیم شده و نظام مدیریت اجرایی علوی بر اساس حکومت پنج ساله مولا علی و رسائل آن بزرگوار به استانداران و فرمانداران بلاد بررسی گردیده است؛ اوصاف مدیران و دولتمردان در حکمرانی علوی و مصادیق آن در حکومت امیرالمؤمنین (ع) نیز در مرکز توجه بوده است.

بخش اول مشتمل بر هفت فصل است که از جمله آنها می‌توان به اهداف سیاسی در حکمرانی علوی، ارکان نظام سیاسی در حکمرانی علوی، ساختار اجرایی حکمرانی علوی، اوصاف مدیران و دولتمردان در حکمرانی علوی، راهکارهای مقابله با آسیب‌ها در حکمرانی علوی، اشاره کرد.

در بخش دوم کتاب «حکمرانی علوی؛ الگوی نظام سیاسی در اسلام»، به شرح «وظایف کارگزاران و دولتمردان در حکمرانی علوی» در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و دفاعی و امنیتی پرداخته‌ام که به سفارش حوزه دانا و مدرسه حکمرانی علوی در چند فصل به طور مجزا دسته بندی شده است که شامل وظایف سیاسی، اقتصادی، تربیتی و فرهنگی است.

عناوین برخی از فصول این بخش عبارتند از: وظایف متقابل مردم و مسؤولان در حکمرانی علوی، وظایف سیاسی و آموزش و تربیتی و اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی کارگزاران در حکمرانی علوی.

بخش سوم کتاب «حکمرانی علوی؛ الگوی نظام سیاسی در اسلام»، به «فلسفه امنیت و دفاع در حکمرانی علوی» اختصاص یافته است که نه تنها باید به عنوان منبع اختصاصی دوره دکترای حکمرانی علوی محسوب شود، بلکه باید در جایگاه منشور راهبردی نظام جمهوری اسلامی در مراتب عالی دانشگاه دفاع تدریس و تحقیق شود که توجه به آن بسیار مهم است.

در این بخش کوشیدیم زوایای امنیت و دفاع در اندیشه امیرالمؤمنین (ع) که برآمده از آیات قرآن و منشور حکومت نبوی است، فصل بندی شود.

برخی از عناوین فصول سومین بخش از این اثر مشتمل بر: مفهوم امنیت در اسلام و جایگاه آن در حکمرانی علوی، منبع امنیت در حکمرانی علوی، نبوت و ولایت جایگاه عینی امنیت و اقتدار در حکمرانی علوی، جایگاه سازمان دفاعی در حکمرانی علوی، امنیت پایدار در اعتماد عمومی ملت در حکمرانی علوی، مؤلفه‌های فرهنگ مقاومت و پایداری در حکمرانی علوی، کارکرد آموزه‌های علوی در گفتمان مهدویت و حیطه شناسی خشونت در حکمرانی علوی، است.

برشی از اثر

آئین نظارت و بازرسی در حکومت علوی

از لوازم مدیریت در حکمرانی علوی، آئین نظارت و بازرسی است؛ یعنی کار کلیه کارکنان و مسؤولان باید مورد ارزیابی قرار گرفته تا نقاط ضعف و قوت آنان مشخص گردد. و نیز اقدامات لازم جهت رفع نقطه ضعف‌ها به عمل آید؛ همچنین در این اثنا، چهره‌های مخلص و خدمتگزار از عناصر فرصت طلب تمیز داده شده و از کارشان قدردانی و تشکر به عمل آید. در این باره حضرت علی (ع) به مالک اشتر می‌فرماید: «ثم ان للوالی خاص و بطان، فیهم استئثار و تطاول، و قل انصاف فی معامل؛ فاحسم ماد أولئک بقطع أسباب تلک الاحوال؛ سپس دولت را یاران و نزدیکان است که به تبعیض و ظلم و سوءاستفاده و کمی انصاف در معاشرت آلوده‌اند؛ لذا باید ریشه این گونه اعمال را بر اندازی بدان گونه که علل آن را از میان برداری». بنابراین شیوه نظارت و بازرسی بر عملکرد کارگزاران و مسؤولان به سه صورت داوری مردم، نظارت مستقیم، تشکیل اداره نظارت و بازرسی امکان پذیر است.

تربیت مدیران اسلامی

امروزه تجربه ثابت کرده است که بستر مفاسد اجتماعی و سیاسی عموما از ناکارآمدی مدیران و مسؤولان و یا ناسالم بودن آنان شکل می‌گیرد و از سویی ساختار و محتوای نظام آموزشی ما در دانشگاه‌ها به گونه‌ای است که نیاز ما را در زمینه تربیت مدیران لایق تأمین نمی‌کند؛ لذا تشکیل «یک مدرسه عالی» یا دانشکده برای تربیت مدیران و کارگزاران اسلامی ضرورت دارد، تا پس از یک دوره آموزش‌های نظری و عملی، اوصافی همچون خدامحوری، عدالت پیشگی، مردم شناسی، بصیرت و آگاهی، زهد و ساده زیستی، در آنها برجسته گردد.

علاقه مندان با خرید اینترنتی این کتاب از طریق نشانی اینترنتی مؤسسه بوستان کتاب به آدرس www.bustaneketab.com می‌توانند از تخفیف 20 درصدی اثر مذکور بهره مند شوند.