کیمیای علم و خدمت

رئیسی عزیز جمع بین علم و عمل بود. از ابتدای زندگی که مبتلا به یتیمی شده بود، سختی‌های زندگی مانع از تحصیل علم نشد تا جایی که چه در مشهد و چه در قم زیر نظر اساتید درجه اول به تعلم پرداخت.

به گزارش خبرگزاری مهر، از میان مردان علم، کمتر افرادی هستند که پای در عرصه اجرا گذارند و از میان کارگزاران حکومت نیز کمتر افرادی هستند که دغدغه علم و دانش و بنیان‌های فکری و اندیشه‌ای داشته باشند؛ اما فقهای مکتب اهل بیت علیه السلام که مکتب انقلاب و اصلاح جامعه است اینگونه نبوده‌اند. علمای امت وارثان رسول‌اند. رسولان الهی، تنها به بیان احکام و تبلیغ دین اکتفا نمی‌کردند؛ بلکه وجهه همت خود را در قامت قسط قرار داده بودند. «لَقَد أَرسَلنَا رُسُلَنَا بِالبَیِنَاتِ وَأَنزَلنَا مَعَهُمُ الکِتَابَ وَالمِیزَانَ لِیَقُومَ النَاسُ بِالقِسطِ» علمای راستین نیز که استمرار خط انبیای الهی و ائمه سلام الله علیهم اجمعین می‌باشند، دغدغه اقامت قسط و عدل آنها را از ج حجره‌ها به میانه میدان می‌آورد. انبیا و اوصیای الهی اگر به دنبال اجرای عدل نبودند که ضرری متوجهشان نبود و به شهادت نمی‌رسیدند. اگر علما هم تنها در حوزه‌ها باشند، جهادی نکرده‌اند؛ زیرا مقوم جهاد، مقابله با دشمن است و چه خوش گفت خمینی کبیر رحمت الله علیه که «مادامی که فقه در کتاب‌ها و سینه علما مستور بماند، ضرری متوجه جهانخواران نیست». چقدر دور از آبادی اند به ظاهر اهل علم‌هایی که به چشم حقارت به مسئولیت‌های اجرایی در نظام مقدس جمهوری اسلامی می‌نگرند و حال آنکه امام رحمت الله علیه که از اعاظم فقهای صاحب مکتب بود فرمود: «روحانیون به علما و طلاب باید کارهای قضائی و اجرایی را برای خود یک امر مقدس و یک ارزش الهی بدانند و برای خود شخصیت و امتیازی قائل بشوند که در حوزه ننشسته‌اند بلکه برای اجرای حکم خدا راحتی حوزه را رها کرده و مشغول به کارهای حکومت اسلامی شده‌اند. اگر طلبه‌ای منصب امام جمعه و ارشاد مردم یا قضاوت در امور مسلمین را خالی ببیند و قدرت اداره هم در او باشد و فقط به بهانه درس و بحث، مسئولیت نپذیرد و یا دلش را فقط به هوای اجتهاد و درس خوش کند، در پیشگاه خداوند بزرگ یقیناً مواخذه می‌شود و هرگز عذر او موجه نیست.»

جمهوری اسلامی مفتخر است به داشتن چنین علمایی، از خمینی و خامنه‌ای گرفته تا مطهری و بهشتی و شهدای روحانیت. آن «حماسه سازان همیشه جاوید که در رساله علمیه و علمیه‌ی خود را به دم شهادت و مُرکب خون نوشته‌اند و بر منبر هدایت و وعظ و خطابه ناس از شمع حیاتشان گوهر شب چراغ ساخته‌اند». والله الحمد المنه که ما در روزگاری زندگی کردیم که «یکی از این بهترین‌های زیر این آسمان می‌زیست» و او نیز از همین جرگه بود. رئیسی عزیز جمع بین علم و عمل بود. از ابتدای زندگی و زمانی که مبتلا به یتیمی شده بود، سختی‌های زندگی مانع از تحصیل علم نشد تا جایی که چه در مشهد و چه در قم در بهترین مدرسه‌های علمیه و زیر نظر اساتید درجه اول به تعلم پرداخت. اما از همان ابتدا با آن معنویتی که داشت دریافت که می‌بایست در میدان نیز حاضر باشد و چه افتخاری بالاتر از آنکه در اوان جوانی از امام خمینی رحمت الله علیه حکم‌های متعدد گرفت و همواره در عرصه‌های مختلف قضائی و نظارتی و اجرایی در صحنه حاضر بود. مخلصانه خدمت کرد و هیچگاه از تحصیل و تدریس فاصله نگرفت. حتی زمانی که معاون اول قوه قضائیه بود، هم درس می‌رفت و هم درس می‌داد. آثار منتشر شده از او گواه آشنایی عمیقش بر مبانی فقهی و اصولی است و چه کیمیایی است که بتوان هم در چنان سطحی به نظام خدمت کرد و هم مسیر علمی را ادامه داد. او مزد مجاهدت‌های خود را گرفت. چقدر غبطه آور است حال او برای طلاب جوان که افتخار پیدا نمود که امامش او را عالم مجاهد بداند و از آنجا که «کما تعیشون تموتون» با شهادت از دنیا رفت؛ رضوان الله علیه والحقنابه.

حجت الاسلام شیخ حسین زمانیان

دانشجوی دکترای فقه و حقوق اسلامی