کینوا، کشت جایگزینی که در فارس خوش درخشید
شیراز - ایرنا - چند سالی است که نام گیاه کینوا از سوی مسئولان سازمان جهاد کشاورزی و کارشناسان این حوزه به عنوان یک کشت جایگزین در استان فارس معرفی می‌شود، کشتی که در حوزه عمل توانمندی خود را به کشاورزان این استان نشان داد و خوش درخشید.
کینوا از سال 1396 وارد استان فارس شد و این محصول ابتدا به طور آزمایشی در هزار متر مربع کشت شد تا بررسی شود که آیا می‌توان این محصول را به عنوان یک کشت سازگار به کم آبی و مقاوم به تنش های خشکی تثبیت کرد یا خیر؟ حال با گذشت سه سال از نخستین کشت این محصول، عملکرد مثبت برداشت صورت گرفته از کینوا، سطح زیر کشت این محصول را به 20 هکتار در استان فارس رسانده است. استان فارس همچنین جایگاه سوم کشور را در کشت محصول کینوا به خود اختصاص داده است و پیش بینی شده تا 2 سال آینده سطح زیر کشت این محصول در استان به 150 هکتار افزایش یابد که در صورت تحقق فارس در رتبه نخست کشت کینوا قرار خواهد گرفت.
کینوا با نام علمی Chenopodium quinoa که به خاویار گیاهی هم شهرت پیدا کرده دانه های ریزی دارد و به غلات شبیه است.
این گیاه بومی کشورهای آمریکای جنوبی مانند بولیوی، شیلی و پرو است و به دلیل مواد مغذی زیادی که دارد اهمیت بسیاری در میان مردم پیدا کرده است.
پروتئین، منیزیم، فیبر، پتاسیم، آهن، کلسیم، فسفر، ویتامین‌های گروه ب، ویتامین ای و آنتی اکسیدان‌ها از جمله موادی هستند که به وفور در دانه‌های این گیاه وجود دارند.
این گیاه را می توان جایگزین برنج کرد و در سوپ و سالاد قابل استفاده است.
فارس و گام های برداشته شده در کشت کینوا معاون مدیریت امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان فارس در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: سازمان جهاد کشاورزی استان فارس در سال های اخیر در تلاش بوده تا کشت های نو و جدیدی را جایگزین کشت های سنتی کند. محمود ظهیری افزود: با توجه به مساله بحران آب که بسیاری از نقاط کشور از جمله استان فارس با آن مواجه هستند ناگزیر هستیم برای بهره وری بهتر از آب برنامه هایی داشته باشیم. وی ادامه داد: به همین دلیل جایگزینی زراعت های سازگار به کم آبی و مقاوم به تنش های خشکی در دستور کار قرار دارد، زراعت هایی که از نظر اقتصادی نیز بتواند برای کشاورزان مقرون به صرفه باشند. معاون مدیریت امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان فارس گفت: کینوا نیز جز زراعت های نوپا است که در دنیا بسیاری از کشورها به این زراعت روی آوردند و ایران نیز جزو این کشورها قرار دارد. ظهیری با بیان اینکه استان فارس همانند سایر بخش‌های کشاورزی در زمینه کشت کینوا نیز پیشرو بوده است، افزود: کشت کینوا در استان از سال 1396 آغاز شده و امید است این محصول در آینده بتواند در سطح بسیار وسیعی کشت شود.
کینوا به اقتصاد و سلامت خانواده کمک می کند وی بیان کرد: این گیاه که به عنوان پروتئین گیاهی لقب گرفته به 2 دلیل حائز اهمیت است، یک دلیل ارزش غذایی این محصول است که این گیاه سبک و خوش هضم هست و کسانی که دارای مشکلات گوارشی هستند می توانند این محصول را جایگزین برنج کنند. این مسئول سازمان جهاد کشاورزی استان فارس گفت: این گیاه سرشار از عناصری مانند منیزیم، فسفر، ویتامین ب، پتاسیم، آهن، مس، منگنز و روی است و شاید کمتر محصولی را بتوانیم با این حجم مواد مغذی پیدا کنیم. ظهیری اظهارکرد: در حال حاضر با توجه به وجود بیماری های قلبی و عروقی، شرایط جامعه به گونه ای است که باید به سمتی برویم تا بتوانیم بسیاری از گیاهان زراعی را در سبد خانوار قرار دهیم. وی ادامه داد: کینوا جزو محصولاتی است که می تواند هم به اقتصاد خانواده و هم به سلامت آنان کمک کند، این محصول همچنین از نظر تامین مواد مغذی، می تواند جایگزین بسیار خوبی باشد. معاون مدیریت امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان فارس گفت: کینوا کربوهیدرات های بسیار خوبی دارد و برای تامین انرژی بسیار مفید است و به لحاظ پروتئین قابل مقایسه با هیچ غلاتی نیست. ظهیری افزود: کینوا همچنین به لحاظ تغذیه می تواند به افراد دارای بیماری دیابت کمک کند چراکه جهت کنترل قند خون بسیار مفید است. وی ادامه داد: این محصول آن‌قدر مقوی و اثرگذار است که از آن به عنوان خاویار گیاهی نیز یاد می شود و این نشان دهنده اهمیت این گیاه است. معاون مدیریت امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی فارس گفت: سازمان خواروبار جهانی سال 2013 را به عنوان کینوا نامگذاری کرده و این نشان دهنده اهمیت این محصول است.
هزینه کشت پایین و قیمت بالای کینوا ظهیری بیان کرد: از دیگر خصوصیات کشت کینوا می توان به هزینه های پایین کشت و قیمت نسبتا بالای این محصول اشاره کرد. وی ادامه داد: نیاز آبی کینوا کم هست و این گیاه با شرایط آب و هوایی دشوار سازگار است، در برابر ایی سی بالا یا همان شوری مقاومت از خود نشان داده و این می تواند برای کشاورز مقرون بصرفه باشد و مدت سازگاری زیادی در شرایط اقلیم های مختلف در استان داشته باشد.
کشت کینوا در 16 شهرستان فارس معاون مدیریت امور زراعت جهاد کشاورزی استان فارس با بیان اینکه در اکثر نقاط استان می توانیم کشت کینوا را توسعه دهیم، گفت: در سه سال گذشته در شهرستان های استان از جمله خرمبید، خرامه، سروستان، مرودشت، سپیدان، فسا، لارستان، لامرد، داراب، زرین دشت، جهرم، اقلید، شیراز، فیروزآباد، ممسنی و گراش محصول کینوا کشت شده است. ظهیری افزود: این محصول هم در اقلیم سرد و هم در اقلیم گرم استان کشت شده است و این نشان‌دهنده پتانسیل بالای این محصول است، این گیاه می تواند دمای منفی 2 تا 38 درجه را تحمل کند و کمتر زراعتی این دوام را دارد. وی ادامه داد: کینوا دارای ارقام زودرس و دیررس است که این ارقام در استان فارس وجود دارند.
مقاوم بودن کینوا در برابر تنش های آبی معاون مدیریت امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی فارس گفت: با توجه به اینکه این گیاه نسبت به تنش های آبی مقاوم است با یک رطوبت اندک می‌تواند سیکل زندگی خود را طی کند و به بهره‌برداری برسد. ظهیری بیان کرد: این گیاه در اکثر خاکها با کلاس های می‌تواند رشد کند و هیچ گونه توقع زیادی نسبت به شرایط آب و خاک خوب ندارد و قادر است در شرایط خاک هایی با کلاس پایین و وضعیت آب نه چندان خوب نیازهای جامعه را برآورده کند.
کشت 20 هکتاری کینوا در فارس و پیش بینی برای افزایش سطح زیر کشت به 150 هکتار وی همچنین با اشاره به سطح زیر کشت کینوا در استان فارس افزود: سطح زیر کشت کینوا در استان فارس حدود 20 هکتار است و انتظار می رود برای سال آینده این میزان به سطح 100 تا 150 هکتار نیز برسد. این مقام مسئول سازمان جهاد کشاورزی استان فارس با بیان اینکه عملکرد محصول کینوا از یک تن شروع و تا هفت تن در دنیا مشاهده شده است، گفت: بالاترین رکورد عملکردی این محصول در استان فارس در شهرستان سروستان با برداشت پنج تن در هکتار بوده است اما متوسط عملکرد استان 1.100 تن در هکتار است. ظهیری افزود: این محصول در حال حاضر حدود 40 هزار تومان در حال فروش است و خیلی ها راغب به خرید این محصول هستند.
گام های برداشته شده برای فرآوری کینوا در فارس وی در خصوص اقدامات صورت گرفته برای فرآوری محصول کینوا در استان فارس بیان کرد: در حوزه فرآوری این محصول بین شهرستان های مرودشت و زرقان یک شرکت فعالیت خود را آغاز کرده و برنامه دارد تا این محصول را به انواع خوراکی تبدیل کند. وی ادامه داد: برای تشکیل و راه اندازی صنایع وابسته کینوا باید حجم سطح زیر کشت کینوا در استان افزایش یابد.
فارس رتبه سوم کشت کینوا در کشور را دارد معاون مدیریت امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان فارس گفت: کشت کینوا در استان فارس در سال 1396 با هزار متر شروع شد اما در حال حاضر به حدود 20 هکتار رسیده است و و در سالهای آینده سطح زیر کشت این محصول در استان فارس به 100 تا 150 هکتار خواهد رسید. ظهیری افزود: استان فارس به لحاظ کشت کینوا جایگاه سوم کشور را به خود اختصاص داده است و با روند توسعه ای که وجود دارد تا 2 سال آینده این استان رتبه نخست کشور را در حوزه کشت کینوا خواهد داشت. وی همچنین به اقدامات سازمان جهاد کشاورزی استان فارس در بحث کشت های جایگزین اشاره و بیان کرد: یکی از اقداماتی که سازمان جهاد کشاورزی استان فارس در بحث کشت های جایگزین اقدام کرده استفاده از ارقام زودرس و جایگزینی ارقام بوده است. معاون مدیریت امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی فارس گفت: در کنار این موضوع توسعه آبیاری تحت فشار در دستور کار قرار داشته و دارد که در طول سال های اخیر اقدامات خوبی در این زمینه صورت گرفته است. ظهیری یکی دیگر از اقدامات را روی آوردن به کشت های گلخانه ای دانست و افزود: با توجه به تسهیلاتی که سازمان جهاد کشاورزی استان فارس در اختیار متقاضیان کشتهای گلخانه قرار می‌دهد و به آنان در واگذاری زمین کمک می کند گام های خوبی در این زمینه برداشته شده است.
کشت کینوا نسبت به سایر کشت ها با صرفه تر است محمد باقر شیخ الاسلام کشاورز نمونه کینوا کار در استان فارس که در شهرستان سروستان اقدام به کشت این محصول کرده است در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص دلایل کشت این محصول گفت: کینوا یک محصول جدیدی و دارای ارزش تغذیه ای بالایی است. وی افزود: همچنین طول دوره رشد این محصول بسیار کوتاه و قیمت آن نسبت به سایر محصولات مشابه خوب است. وی ادامه داد: با توجه به اینکه طول دوره های رشد کینوا کوتاه است آب بری کمتری دارد. این کشاورز سروستانی گفت: تمام این مزایا باعث شد تا به سمت کشت این محصول بروم و در طول 2 سالی که این محصول را کشت کردم عملکرد خوبی داشته است. شیخ الاسلام افزود: کینوا دارای ارقام مختلفی است، رقمی که من در مزرعه خود کشت کردم دوره رشد آن حدود 110 روز است. وی ادامه داد: در 2 مرحله نسبت به کاشت کینوا در سال اقدام کردم که یک مرحله در اسفندماه کشت و اوایل تیرماه برداشت شد. وی اضافه کرد: یک مرحله نیز در مردادماه کشت شد و در آبان ماه از آن برداشت خواهیم کرد اما بهترین دوره کشت مربوط به مردادماه است. این کشاورز سروستانی گفت: در کشت زمستانه سه تن و 200 کیلوگرم و در کشت پاییزه پنج تن و 100 کیلوگرم در هکتار برداشت کردم. شیخ الاسلام افزود: در صورت وجود تقاضا برای خرید کینوا در بازار کشت این محصول در استان افزایش می یابد که این مستلزم اطلاع رسانی و معرفی هر چه بهتر این محصول به لحاظ ارزش غذایی به مردم است. وی ادامه داد: همچنین باید اقداماتی در حوزه صادرات محصول کینوا صورت بگیرد. این کشاورز سروستانی گفت: کشت محصول کینوا نسبت به سایر کشت ها با صرفه تر است اما باید بازاریابی آن افزایش یابد.
*س_برچسب‌ها_س*