گرانی دارو از انکار تا واقعیت / کارت زرد بعدی در راه است؟

به گزارش مشرق، با گذشت چند ماه از اجرای طرح دارویار هر روز یکی از مسؤولان حوزه دارویی یا بهداشتی کشور حرف تازه‌ای درباره گران‌شدن یا نشدن دارو می‌زنند. یک روز وزیر بهداشت تاکید دارد دارو گران نمی‌شود و حذف ارز ترجیحی تاثیری روی قیمت دارو ندارد، روز بعد، اما رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از تاثیر حذف دارو و افزایش قیمت دارو می‌گوید. در این میان، اما مردم هر روز اخبار ضد و نقیضی درباره گران‌شدن یا نشدن دارو می‌شنوند. حقیقت، اما این است که لااقل بخشی از داروها افزایش قیمت داشته است.

چهارم تیرماه بود که سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور در آخرین گفت‌وگوی تلویزیونی خود صراحتا اعلام کرد دارو گران نمی‌شود. او توضیح داد که هزینه دارو باید توسط بیمه‌ها پوشش داده شود. البته تا زمانی که زیرساخت‌های بیمه آماده نشود پرداخت یارانه ادامه دارد. پیش از این هم علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت تاکید کرده بود قیمت دارو افزایش پیدا نمی‌کند. به گفته او، در شیوه اصلاح یارانه دارو داروهای متنوع‌تری در پوشش بیمه قرار می‌گیرد بنابراین می‌توان ادعا کرد که پوشش بیمه کشور همگانی شد اما متأسفانه آزادسازی ارز و عدم هماهنگی بین دستگاهی منجر به کمبود و گرانی داروها شد.

این آزادسازی یکباره و بدون مصوبات دولتی یعنی اینکه عوامل اجرایی آن، سیستم مشخصی برای انتقال دقیق یارانه به مردم و جلوگیری از پرداخت اضافه از جیب مردم در نظر نگرفته بودند و با اقدامات یکباره خود و ایجاد یک مشکل جدید مردم را در دست انداز تأمین داروی مورد نیاز بیماران قرار دادند. این موضوع به حدی حاد شده که در گزارش‌ها از مردم در داروخانه‌ها شاهدیم که مردم می‌گویند با اینکه ارز داروها آزاد نشده و ارز یارانه‌ای می‌گیرند و این داروها تولید داخل هستند کارخانجات هر روز دارو را گران می‌کنند.

چندی قبل آقای سخنگو از تخصیص یک‌میلیارد دلاری ارز ترجیحی به وزارت بهداشت و درمان برای تامین دارو خبر داده بود. 14اردیبهشت هم بهرام عین‌الهی، وزیر بهداشت و درمان زمانی که در مجلس شورای اسلامی حاضر شده بود در جمع خبرنگاران گفت قیمت دارو هیچ تغییری نسبت به سال گذشته نخواهد داشت و در ماه‌های قبل شاهد حداقل افزایش قیمت دارو هستیم.

قیمت دارو قطعا افزایش می‌یابد

طرف مقابل ادعای گران نشدن دارو اما نمایندگان مجلس قرار دارند که از همان ابتدای مطرح‌شدن حذف ارز دارو، حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس گفت این‌که بعد از حذف ارز ترجیحی، قیمت دارو افزایش پیدا نمی‌کند شدنی نیست؛ قیمت دارو قطعا افزایش می‌یابد. آن زمان محسن روح‌الامینی رئیس کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم درباره وضعیت بحرانی دارو در کشور هشدار داد. او توضیح داد در قانون مصوب شده که ارز به بیمه‌ها انتقال پیدا کند و دارو برای مردم گران نشود. در این رابطه هم 80هزار میلیارد بودجه تخصیص داده شد، اما تا به امروز قدم اجرایی برای انتقال ارز دارو به بیمه‌ها انجام نشده و این موضوع مشکلات بسیاری را برای مردم ایجاد می‌کند.

دو هزار دارو گران شد

مشاهدات میدانی نشان می‌دهد برخی داروها گران شده است. این را ما نمی‌گوییم. به گفته مدیرکل سابق امور دارو در سازمان غذا و دارو از 8500 قلم دارو در بازار طی شش ماه اخیر حدود 2000 دارو افزایش قیمت داشتند که عمده‌ترین علت آن افزایش هزینه‌های تولید است. همچنین داروهای بسیاری از بیماران افزایش قیمت داشته است. مثلا فرد مبتلا به دیابت سال گذشته هر ورقه قرص متفورمین را حدود 19هزار تومان می‌خرید و حالا هر ورقه را 25هزار تومان می‌خرد. پیش از این قرص سرماخوردگی 35هزار تومان قیمت داشت و حالا 55هزار تومان است. هر ورقه داروی ژلوفن هم افزایش قیمت داشته است. پارسال این دارو حدود 6000 تومان بود، حالا، اما برای خرید، باید 13هزار تومان پرداخت کرد. از سوی دیگر به گفته مسوولان وزارت بهداشت با قیمت داروها با نسخه تغییری نکرده است اما مردم نیز اعلام می‌کنند با پرداخت ویزیت پزشک و دریافت دارو باز هم پراخت از جیب افزایش میابد.

از سویی هر چند مسوولان وزارت بهدشت اعلام می‌کنند که قیمت دارو با نسخه پزشک برای بیماران گران نشده است اما افزایش قیمت داروها و بهانه جویی داروخانه‌ها برای فروش آزاد نسخه‌ها هزینه‌های خرید دارو برای مردم را چند برابر کرده است. از سوی دیگر خرید داروهای بدون نسخه نیز منجر به افزایش هزینه‌های درمان مردم شده است. مهدی رضایی، معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت در اینباره گفت: در شروع طرح مقرر شده بود داروهای OTC تحت پوشش بیمه‌ها قرار گیرند که این موضوع در شورای عالی بیمه طرح شد اما منجر به بازنگری شد و از این موضوع صرف نظر شد.

کارت زرد مجلس به وزیر بهداشت

تحت پوشش قرار نگرفتن داروهای بدون نسخه، عدم تامین منابع بیمه‌ای، احتکار برخی مواد اولیه دارویی و بهانه‌جویی داروخانه‌ها برای عدم همکاری با بیمه‌ها و فروش آزاد داروها منجر به افزایش قیمت دارو و بالا رفتن هزینه‌های درمان بیماران شد. موضوعاتی که صدای نمایندگان مجلس را بلند کرد و در نهایت مجلس به وزیر بهداشت کارت زرد نشان داد.

در همین رابطه عبدالحسین روح الامینی با اشاره به عدم مدیریت و ناتوانی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حل مشکلات پزشکان، پرستاران، دارو، درمان و واکسن از جمع آوری امضای نمایندگان برای استیضاح بهرام عین اللهی خبر داد و گفت: نقش کارگزاران به ویژه مدیران نظام در سطح کلان، نقشی حیاتی و بنیادین در اداره امور و پیشرفت و توسعه دارد و تجربه تاریخی ثابت کرده که موفقیت‌ها و شکست‌های دولت‌ها تا حدود زیادی در گرو توانمندی یا ضعف مدیران کلیدی کشور است. از همین رو دهمین طرح استیضاح بهرام عین اللهی وزیر بهداشت و درمان به تاریخ 13/09/1401 در سامانه بارگذاری شده که تاکنون بیش از 60 نفر از نمایندگان آن را امضا کردند.

حال با توجه به وضعیت آشفته بازار دارویی کشور و افزایش چندباره قیمت داروها باید دید که وزارت بهداشت می‌تواند تدابیری را برای مدیریت وضعیت موجود و کاهش هزینه‌های درمان بیماران به کار گیرد یا اینکه عین‌اللهی با کارت زرد دوم مواجه می‌شود؟