گرانی سوخت رشد اقتصاد جهانی را فلج می‌کند؟
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، بانک جهانی در جدیدترین گزارش "دورنمای کالاهای" نیم سالانه خود اعلام کرد: جنگ در اوکراین به شدیدترین افزایش قیمت‌های انرژی در 50 سال گذشته و بزرگترین افزایش قیمت‌های مواد غذایی در 14 سال گذشته منجر شده و بزرگترین شوک را برای بازارهای کالا از سال 1973 به این طرف ایجاد کرده است.
افزایش قیمت‌های انرژی و مواد غذایی باعث تشدید رشد تورم در سطح جهانی شده و ماموریت بانکهای مرکزی برای مهار تورم را در مقایسه با دو ماه پیش پیچیده‌تر کرده است. انتظار می رود بانک مرکزی آمریکا و بانکهای مرکزی دیگر جهان، نرخ بهره را امسال چندین دور افزایش دهند. تحلیلگران و سازمانهای بین‌المللی معتبر هشدار داده‌اند که این اقدام به همراه قیمت‌های بالای انرژی و مواد غذایی، رشد اقتصادی در سال 2022 را آهسته خواهد کرد و به نوبه خود، رشد تقاضای جهانی برای نفت را متاثر می‌کند.
در گزارش دورنمای بازارهای کالای بانک جهانی آمده است: انتظار می‌رود بزرگترین شوک انرژی از دهه 1970، قیمت‌های نفت و سایر محصولات انرژی را سالها بالا نگه دارد زیرا حمله روسیه به اوکراین، جریان تجارت و مصرف و تولید انرژی را تغییر داده است. اگرچه پیش بینی می شود قیمت‌ها در سال 2022 به اوج خود برسند اما بسیار بالاتر از پیش‌بینی قبلی خواهند بود. دورنمای بازارهای کالا به مدت جنگ در اوکراین و شدت اختلالات جریان کالا بستگی خواهد داشت و ریسک اصلی این است که قیمت‌های کالا برای مدت طولانی‌تر، بالا بمانند.
پس از حمله روسیه به اوکراین، قیمت‌های انرژی در مارس سال 2022 دو برابر سطح مارس سال 2021 شد و بزرگترین افزایش قیمت برای گاز طبیعی و زغال سنگ اتفاق افتاد.
انتظار می‌رود میانگین قیمت نفت برنت امسال به 100 دلار در هر بشکه برسد که 42 درصد افزایش در مقایسه با سال 2021 خواهد داشت و بالاترین سطح از سال 2013 خواهد بود. همچنین انتظار می‌رود قیمت نفت برنت در سال 2023 ملایم شده و میانگین آن 92 دلار در هر بشکه باشد اما همچنان بسیار بالاتر از میانگین پنج ساله 60 دلار در هر بشکه خواهد بود.
بانک جهانی اعلام کرد قیمت‌های غذا به بالاترین رکورد همه زمانها صعود کرده‌اند. بعلاوه از زمان آغاز جنگ در اوکراین، افزایش قیمت‌های کالاهای غذایی که روسیه و اوکراین بزرگترین تولیدکنندگان آن هستند و کود که برای تولید به گاز طبیعی نیاز دارد، بزرگترین افزایش از سال 2008 بوده است.
سازمان غذا و خواربار ملل متحد (فائو) اوایل آوریل اعلام کرد شاخص قیمت غذای فائو در مارس به رکورد بالایی افزایش پیدا کرد و به 159.3 واحد رسید که 12.6 درصد بالاتر از فوریه بود که این شاخص به بالاترین رکورد از سال 1990 صعود کرده بود.
با توجه به تقاضا برای قراردادهای معاملات محصولات مهم، بازار انتظار دارد افزایش قیمت مواد غذایی ادامه پیدا کند. اوله هانسن، مدیر استراتژی کالای ساکسو بانک هفته گذشته اظهار کرد: ریسک بحران غذایی جهانی که ناشی از نگرانیهای اقلیمی بوده و ریسک کاهش شدید تولید اوکراین در سال میلادی جاری، از قیمت‌ها در بخش غلات و سویا پشتیبانی کرده است. قراردادهای خرید در معاملات محصولات کشاورزی به بالاترین میزان در 10 سال گذشته صعود کرده‌اند. خوش بینی به افزایش قیمت‌ها در نسبت معاملات خرید به معاملات فروش دیده می‌شود. در برابر هر 43 معامله خرید سویا، تنها یک معامله فروش و در برابر هر 33 معامله خرید ذرت، تنها یک معامله فروش وجود دارد که نشان می دهد در این بخش معاملات فروشی باقی نمانده است.
افزایش فشار تورمی، پاسخ را پیچیده می‌کند
افزایش قیمت‌های انرژی و مواد غذایی، فشارهای صعودی روی قیمت‌های مصرف کننده را افزایش می دهد و سیاستگذاران با افزایش چالشها برای مهار تورم مواجه هستند که موقتی نبوده است.
بانک جهانی می‌گوید جنگ در اوکراین به الگوهای تجارت پرهزینه‌تر منتهی شده که می‌تواند به تورم ادامه‌دار منجر شود. انتظار می‌رود این وضعیت باعث تغییر عمده در تجارت انرژی شود. رشد سریع قیمت‌های انرژی و غذا، روی رشد اقتصادی تاثیر گذاشته و باعث افزایش تورم می‌شود و تصمیمات سیاست پولی که بر دوش بانکهای مرکزی افتاده است را پیچیده تر می‌کند.
صندوق بین المللی پول هم دو هفته پیش هشدار داد جنگ در اوکراین، روند احیای اقتصادی جهانی را عقب رانده و آسیبهای اقتصادی ناشی از این جنگ، عامل موثری در کندی قابل توجه رشد اقتصادی در سال 2022 خواهد بود و به تورم می‌افزاید.
بر اساس گزارش اویل پرایس، صندوق بین المللی پول انتظار دارد رشد اقتصاد جهانی از 6.1 درصد در سال 2021 به 3.6 درصد در سالهای 2022 و 2023 آهسته شود. این رقم به میزان 0.8 و 0.2 درصد پایین‌تر از نرخ رشد پیش بینی شده برای سالهای 2022 و 2023 در ژانویه است. طبق گزارش صندوق بین المللی پول، به دلیل افزایش قیمت‌های کالاها تحت تاثیر جنگ، پیش بینی می‌شود تورم برای مدت طولانی‌تری از آنچه پیش از این پیش بینی شده بود بالا بماند.