گردشگران بی‌ملاحظه و نابودی مراتع قم

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از قم فردا، استان قم با اختصاص بیش از یک میلیون 123 هزار هکتار از مساحت کشور در منطقه مرکزی قرار دارد و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاهراه مواصلاتی ایران، مرکز عبور و مرور بوده و سالانه گردشگران زیاد وارد قم شده یا از مسیر قم عبور می کنند. آتش سوزی در مراتع قم متأسفانه در این مدت مخصوصا در ایام تعطیل افزایش پیدا کرده است سال گذشته 100 هکتار از مراتع روستای زواریان نزدیک کوه پیرمحمود قم دچار حریق شد، همچنین عید فطر سال گذشته بیش از 321 هکتار از مساحت استان بر اثر سهل‌انگاری مسافران و شهروندان دچار حریق شد، بی‌احتیاطی برخی از مسافران و دامداران و آتش زدن قسمت‌هایی از مناطق به منظور از بین بردن آفات توسط روستاییان را از جمله عوامل آتش‌سوزی در مراتع قم است. افزایش دمای هوا در فصل تابستان موجب می‌شود که پوشش‌های گیاهی گسترده به علوفه‌های خشک تبدیل شوند و در نتیجه با کوچک‌ترین حرارت و سهل‌انگاری شاهد آتش‌سوزی‌های گسترده در مراتع باشیم. با توجه به اینکه قم در انتهای حوزه آبخیزداری قرار دارد هر نوع از بین رفتن طبیعت با هر وسعتی بسیار مضر و هشدار دهنده است قم دارای پوشش گیاهی کمی است و آتش سوزی هایی که به خاطر بی‌دقتی گردشگران رخ می دهد برای این بخش بسیار خطرناک است بررسی های میدانی نشان می دهد که عمده آتش سوزی مراتع در قم عامل انسانی دارد آتش سوزی ها عمدتا در کنار جاده ها و در روزهای تعطیل صورت گرفته است. آتش سوزی در مراتع حساسی استانی مانند قم که در انتهای حوزه آبخیزداری قرار دارد و اکوسیستم شکننده ای دارد با توجه به تکرار وقوع آن، یکی از عواملی است که تنوع زیستی ساختار و عملکرد جوامع گیاهی و حیاط وحش منطقه را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد. عدم تعهد اخلاقی گردشگران در حفظ محیط زیست طبق بررسی ها عامل انسانی و گردشگران از عوامل اصلی آتش سوزی ها در مراتع قم هستند این مسئله مورد توجه است که عدم تعهد اخلاقی گردشگران در حفظ محیط زیست باعث این آتش سوزی های جبران ناپذیر در مراتع قم می شود افزایش آپارتمان نشینی و کمبود فضای سبز در قم باعث شده در روزهای تعطیل خانواده های قمی برای تفریح به خارج از شهر و مراتع قم سفر کنند. اهمیت حفظ محیط زیست در قرآن نیز اشاره شده است آیه 87 سوره مبارکه مائده می‌فرماید:«یا أیها الذین آمنوا لا تحرموا طیبات ما أحل الله لکم ولا تعتدوا ان الله لا یحب المعتدین: ای کسانیکه ایمان آورده اید چیزهای پاکیزه‌ای را که خدا برای [استفاده] شما حلال کرده حرام مشمارید و از حد مگذرید که خدا از حدگذرندگان را دوست نمی‌دارد» در این آیه چنانکه مشاهده می‌شود قرآن برای کسانی‌که نسبت به آفریده‌های خداوندی که برای استفاده بشر خلق شده‌اند بی‌مبالاتی نشان می‌دهند از واژه متعدی و تجاوزگر استفاده می‌کند و در پایان آیه اشاره می‌کند که این تجاوزگران از لطف خداوندی به دور خواهند‌ماند. همچنین آیه 31 سوره الاعراف می‌فرمایند: «یا بنی آدم خذوا زینتکم عند کل مسجد وکلوا واشربوا ولا تسرفوا انه لا یحب المسرفین: ای فرزندان آدم جامه خود را در هر نمازی برگیرید و بخورید و بیاشامید ولی زیاده‌روی مکنید که او اسرافکاران را دوست نمی‌دارد» در این مورد هم بر زیاده روی و اسراف هشدار می‌دهد همچنانکه در آیات دیگر بر عمران و آبادی زمین تأکید دارد. با این وصف و علی‌رغم اینکه اکثریت مردم ایران را مسلمانان تشکیل می‌دهند همچنان تخریب محیط زیست و عناصر طبیعت از جانب آنان ادامه داشته و گویی یا از این آیات خبر ندارند و یا از آنها سرپیچی می‌کنند. رهبر معظم انقلاب در خصوص حفظ محیط زیست فرمودند: از همه مهم‌تر، فرهنگ‌سازی است؛ فرهنگ‌سازی؛ مردم بدانند که اهمیت حفظ محیط زیست چقدر است. این را از دبستان باید شروع کنیم، در کتاب‌های درسی؛ باید بچه‌های ما اهمیت مرتع و جنگل و هوا و آب و خاک و دریا و مانند اینها را از کودکی بفهمند و روی آن حساس باشند. حفظ حریم محیط زیست باید جزئی از فرهنگ عمومی بشود. همچنین در اصل 50 قانون اساسی آمده است: در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی میشود. از این رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدh کند، ممنوع است.

شاید کمتر کسی برای آسیب رساندن به طبیعت مجازات شده است اما باید گفت جرائم و مجازات‌های مربوط به محیط زیست اگر اجرا شود نقش بزرگی در کاهش آسیب به محیط زیست دارد و قانون‌گذار باید برای اجرای این مسئله از سخت‌گیر بیشتری بهره ببرد. انتهای پیام /