گردشگری در ایران پس از کرونا رونق گرفت؟

امروزه اهمیت صنعت گردشگری در ایجاد اثرات مثبت اقتصادی در دنیا آشکار شده است و چه در کشور‌های توسعه یافته و چهدرکشور‌های در حال توسعه آن را از عوامل رشد اقتصادی می‌دانند. گسترش صنعت گردشگری به عنوان یک منبع مالی، سبب توسعه اقتصادی می‌شود.

طی چند دهه گذشته روند رو به رشد گردشگری در دنیا با سرعت قابل توجهی رشد داشته است چرا که مقوله سفر به عنوان یک مفهوم عادی در زندگی انسانها تغییر الگو داده است. در گذشته سفر برای مردم نیازمند برنامه ریزی‌های مداوم و بعضا دست و پا گیر بود. اما امروزه به لطف تکنولوژی و تغییر سبک زندگی این مقوله با راحتی وصف ناپذیری صورت می‌گیرد. مردم برای کار‌های تجاری، تعطیلات، تفریح، ماجراجویی یا حتی درمان‌های پزشکی سفر می‌کنند. همین مسائل باعث شده است که شاهراه پول و ثروت از مسیر گردشگری بگذرد و کشور‌هایی موفق به کسب درآمد‌های قابل توجهی از این صنعت رو به رشد شوند.

علی‌اصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری درباره وضعیت گردشگری کشور گفت: در سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه یک هدف گذاری مبنی بر پنج برابر شدن ایران‌گردان خارجی شده است. تا سال 98 قبل از بیماری کرونا ما بالغ بر هشت میلیون نفر گردشگر خارجی داشتیم بیماری کرونا عملاً حوزه گردشگری را بیش از سایر حوزه‌ها متاثر کرد.

معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه زمانی که دولت سیزدهم کار خود را شروع کرد 18 ماه بود که اساساً ویزای گردشگری صادر نمی‌شد اظهار کرد: بسیاری از مشاغل حوزه گردشگری دچار رکود متاثر از بیماری کرونا شده بودند خوشبختانه با اقداماتی که در حوزه واکسیناسیون عمومی صورت گرفت مقرر شد با پیگیری وزیر میراث فرهنگی از ابتدای آبان 1400 ویزای گردشگری از سر گرفته شود، این مصوبه از اواخر شهریور ابلاغ و تدارکات ستادی آماده شدن مرزها، تمهیدات بهداشتی دستگاه‌ها صورت گرفت. خوشخبتانه این اتفاق توانست در پنج ماه 1400 حوزه گردشگری کشور را احیا کند، به گونه‌ای که تا پایان 1400 به یک میلیون و 700 هزار نفر رسیدیم.

شالبافیان ادامه داد: پس از واکسیناسیون عمومی در بخش گردشگری داخلی هم رونق داشتیم خصوصاً از آبان ماه 1400 به بعد همانطور که پیش بینی می‌شد سال 1400 به جهت اینکه بسیاری از مردم عزیز دو سالی بود سفر نرفته بودند یک افزایش و استقبال بسیار زیادی از سفر شد، ، اما روند گردشگری ورودی به کشور در سال 1401 هم باقوت ادامه پیدا کرد به گونه‌ای که در 6 ماهه نخست اول سال رشد فزاینده‌ای را داشتیم و با پیگیری‌هایی که دولت از جهت سیاسی انجام داد، الحاق به برخی از پیمان‌های منطقه‌ای، تسهیل روادید با برخی از کشور‌ها از جمله عراق، موجب افزایش تعداد گردشگران ورودی شد.

وی با اشاره به آمار گردشگران در کشور تصریح کرد: در ماه‌های پایانی سال 1401 رشد گردشگری شروع شد و تا پایان سال 1401 ما چهار میلیون و 230 هزار گردشگر را داشتیم، خوشبختانه با توافقی که در حوزه سیاسی انجام شد به عنوان مثال در حوزه تفاهم دو کشور در بین ایران و چین تفاهم نامه گردشگری را داشتیم که بعد از دو هفته ایران به عنوان مقاصد مورد تایید چین معرفی شد و می‌توانیم بگوییم نسبت به سال قبل رشد حداقلی در این مدت سپری شده است. از سال 1402 رشد پنج برابری برای ورود گردشگران چینی به ایران را داریم، برای بعضی از بازار‌های دیگر مانند هندوستان برای اولین بار است که در سال گذشته جزء 10 بازار ورودی ایران قرار گرفتند که این‌ها نوع نگاهی که برای بازار‌های جدید و عدم اتکا به برخی از بازار‌ها بود که نتایج آن در سال‌های قبل و 1402 نشان داده می‌شود.

شالبافیان در پاسخ به نحوه رشد پنج برابری گردشگران چینی گفت: در سال قبل حدود هشت هزار نفر ورودی داشتیم که در واقع عددی نبوده، ولی سرعت استقبال در یک ماه اخیر به گونه‌ای بود که نسبت به بازار خروجی چین که حدود 150 میلیون نفر است عدد خوبی به دست آمد البته باید استعداد کشور در حوزه حمل و نقل هوایی به جهت وجود پرواز‌های مستمر برای پاسخگویی به علاقمندان این بازار، حوزه اقامتی و حوزه‌های زیر ساختی که لازم است برای کلیه بازار‌ها از جمله این بازار باید فراهم شود.

وی در پاسخ به نقش وزارت میراث برای تسهیل صدور مجوز‌های کسب و کار که از جمله درباره بوم گردی و امکانات اقامتی، مانند هتل و مشارکت‌های مردمی برای تبدیل خانه‌هایشان به بوم گردی و مجوزها، در درگاه ملی مجوز‌های کسب و کار، گفت: یکی از دو کلان راهبردی که از ابتدا پیگیری می‌کردیم و نگاه وزیر گردشگری هم بود یکی بحث تسهیل حضور فعالیت‌های بخش خصوصی و تعیین مشوق‌ها برای تقویت حضور بخش خصوصی، چون عملا کار حوزه گردشگری را بخش خصوصی انجام می‌دهد و دوم جلب همکاری و استفاده از ظرفیت‌های دستگاهی در سطح ملی و استانی است. در مورد اول در خصوص صدور مجوز‌ها کار ارزشمندی توسط دولت صورت گرفت و وزارت میراث فرهنگی در حوزه ماموریتی خود از جمله حوزه گردشگری تمامی فعالیت‌ها را انجام داد، ما 123 مصداق گردشگری داریم که یکی از آن‌ها بوم گردی و خانه مسافر می‌شود، یکی از سنگین‌ترین فعالیت‌ها در حوزه درگاه مجوز‌ها شاید مرتبط با حوزه ما باشد خوشبختانه 123 مورد ما الان متصل به درگاه ملی مجوز‌ها داریم و بر اساس رتبه بندی هم که اعلام شد جایگاه مناسبی را داریم البته خود ما هم مستقلاً شرایط اخذ مجوز را تسهیل کردیم.

معاون گردشگری کشور درباره صدور مجوز کاغذی گفت: تمامی مجوز‌های تاسیسات گردشگری صدور آن از طریق درگاه ملی مجوز‌ها ممکن است، اما ممکن است موردی به خاطر قطع در اختلال سامانه همکاران ما در استان‌ها موردی بوده باشد که به ندرت صادر شده باشد، این را با دوستان وزارت اقتصاد هماهنگ کردیم به گونه‌ای که رویه دائمی نشود و حتماً برگردد، چون اصل محوری در تسهیل صدور مجوز‌ها معطل نگه نداشتن سرمایه گذار است به همین جهت تمام فعالیت‌های ما مبتنی بر درگاه ملی مجوزهاست مگر به ندرت موردی پیدا شود که آن هم موردی با دوستان وزارت اقتصاد هماهنگ خواهد شد.

شالبافیان درباره پروژه‌های گردشگری ادامه داد: 600 پروژه گردشگری با حجم سرمایه گذاری 21 هزار میلیارد تومان که 24 هزار تخت اقامتی به ظرفیت کشور افزوده در سال 1400 و 1401 افتتاح کردیم، وقتی می‌گوییم 600 پروژه افتتاح شده یعنی 600 پروژه بهره برداری گرفته یعنی مکلف است برای اخذ پروانه اقدام کند، برخی از این‌ها حتما در زمانی بوده که تماما از طریق درگاه ملی صدور مجوز‌ها اقدام نشده، اما برخی از جمله آن‌هایی که در 6 ماه اخیر افتتاح شده حتماً بخش اعظم آن از این طریق صورت گرفته است.

وی افزود: 942 مجوز ایجاد تاسیسات اقامتی صادر شده است، مستحضر هستید ما یک مجوز اصولی می‌دهیم وقتی که فرد می‌رود موافقت بقیه دستگاه‌های دخیل را هم می‌گیرد یک مجوز نهایی تحت عنوان موافقت ایجاد می‌گیرد، این‌ها پروژه‌هایی هستند که کار اجرایی آن‌ها با قطعیت انجام می‌شود، پروژه‌هایی که موافقت اصولی گرفتند حجم سرمایه گذاری آن‌ها 60 هزار میلیارد تومان بوده، اما پروژه‌هایی که موفق شدند موافقت ایجاد بگیرند 30 هزار میلیارد تومان بوده که تعداد 942 پروژه بوده است.

معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی درباره میزان جذب سرمایه‌گذار خارجی می‌گوید: میزان جذب سرمایه گذاری خارجی در سال 1400 دو پروژه با مبلغ 18 میلیون دلار بوده است خوشبختانه بر اساس آماری که سازمان سرمایه گذاری خارجی کمک‌های فنی و اقتصادی اعلام کردند در 12 پروژه 141 میلیون دلار در سال 1401 جذب سرمایه گذار خارجی شد به همین جهت ما در نمایشگاه اخیر که مخاطبین عام زیادی از خارج از کشور داشتیم تعدادی فرصت سرمایه گذاری بی نام آماده کردیم در حال مذاکره با سرمایه گذاران خارجی هستیم.

شالبافیان در پایان درباره دستاورد‌های نمایشگاه اکسپو گفت: این اولین دوره‌ای بود که حوزه گردشگری کشور جای خودش را در نمایشگاه اکسپو باز کرده بود ما دو هدف را دنبال می‌کردیم یکی اینکه بتوانیم ظرفیت‌های گردشگری کشور را به بازدید کنندگان خارجی بشناسیم و دوم فرصت‌های سرمایه گذاری که تهیه شده بود و هزار و 200 فرصت سرمایه گذاری آماده شده که برخی از این‌ها تعدادی از آن‌ها بی نام هستند برنامه داریم تا نیمه دوم سال که همایش فرصت‌های سرمایه گذاری در حوزه گردشگری را داریم تعداد فرصت‌هایی که مجوز بی نام دارند را افزایش دهیم، اما نمایشگاه این فرصت را فراهم کرد که هزار و 200 فرصت سرمایه گذاری که در استان‌های مختلف احصا شده این‌ها بتوانند هم به کسب و کار‌ها، فعالین اقتصادی داخلی ارائه شوند و هم به بازدید کنندگان فعالین اقتصادی که از خارج از کشور میهمان ایران عزیز بودند.