گزارش | آخرین وضعیت دانشجویان ایرانی در اوکراین / نبود امکانات در مرز لهستان و درخواست کمک برای بازگشت به وطن

گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم_ زینب امیدی: اوکراین حالا رسما یک کشور درگیر جنگ است که منازعاتش همه دنیا را به نحوی درگیر خود کرده است. جنگ روسیه و اوکراین قطعا ابعاد مختلفی برای تحلیل و بررسی دارد، اما یکی از مسائل مهم این درگیری برای سایر کشورها حفظ جان و سلامت افراد مقیم خود در این کشور درگیر جنگ است. ایران نیز همانند سایر کشورها از هفته گذشته طی اطلاعیه‌های رسمی خواستار بازگشت ایرانیان مقیم اوکراین اعم از دانشجویان و افراد عادی شد و پس از جدی شدن ماجرا و ورود روسیه به خاک این کشور و اعلام جنگ ماجرا جدی‌تر پیگیری شد.

اما به دلیل شرایط جنگی پیش آمده در اوکراین و درگیری شهرهای آن، مساله انتقال ایرانیان مقیم اوکراین به مرزهای این کشور و خروجشان با مشکل مواجه شد. ایران پس از اعلام رسمی این جنگ، به اوکراین اعلام آمادگی کرد که از طریق هواپیمایی هما برای بازگشت ایرانیان اقدام خواهد کرد اما این مساله هنوز اجرایی نشده است و شاید یکی از دلایل مهم آن آشفتگی این کشور در شرایط بحرانی پیشرو باشد.

از سوی دیگر با پیگیری‌های خبرنگار خبرگزاری تسنیم مشخص شد که علی رغم تلاش های مجدانه سفارت ایران در اوکراین ایرانیان مقیم هنوز موفق به بازگشت به کشور نشده‌اند که بخشی از آنها شامل دانشجویان ایرانی می شود که برای ادامه تحصیل به اوکراین رفته بودند. این دانشجویان هزار و 424 نفر را شامل می‌شوند که از این تعداد 499 نفر مربوط به رشته‌های وزارت علوم و مابقی مربوط به رشته های زیر مجموعه وزارت علوم هستند.

داداش پور رئیس سازمان امور دانشجویان روز گذشته در خصوص پیگیری بازگشت این دانشجویان گفته: با پیگیری‌های به‌عمل‌آمده توسط سازمان امور دانشجویان، وزارت امور خارجه اطمینان خاطر داده است که هم‌اکنون این دانشجویان در سلامت و امنیت کامل به‌سر می‌برند و با تدابیر صورت‌گرفته طی روز‌های آتی با پرواز‌های ویژه به کشور منتقل خواهند شد.

وی گفت: برای این منظور، برای دانشجویانی که تمایل به بازگشت به کشور را دارند سامانه‌ای در وزارت خارجه طراحی شده است تا بتوانند از طریق ثبت‌نام، از مسیر‌های امن مشخص‌شده به کشور بازگردند.

رئیس سازمان امور دانشجویان در ادامه به نحوه انتقال باقیمانده تحصیل دانشجویان متقاضی از دانشگاههای کشور اوکراین به دانشگاه های داخل پرداخت و گفت: این سازمان در چارچوب آیین‌نامه‌ها و مقررات وزارت عتف و با در نظر گرفتن شرایط خاص موجود، مساعدت‌های حداکثری را جهت انتقال از دانشگاه محل تحصیل فعلی به دانشگاههای هم‌سطح و هم‌تراز داخل کشور به عمل خواهد آورد.

داداش‌پور ارزیابی مدارک تحصیلی دانشجویان ایرانی در کشور اوکراین را پس از فارغ‌التحصیلی از موضوعات دیگر عنوان کرد و اظهار داشت: طبق ضوابط و مقررات وزارت عتف، مدارک تحصیلی دانشجویان مقیم اوکراین در صورت داشتن دو شرط مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. تحصیل در دانشگاه‌های معتبر و اقامت حضوری دانشجویان متقاضی به‌میزان مدت زمان معین بر اساس مقطع تحصیلی از شرایط مورد نیاز جهت ارزیابی مدارک تحصیلی خواهد بود.

وی تصریح کرد: در این راستا کلیه دانشجویانی که با ویزای دانشجویی در اوکراین مشغول تحصیل هستند، هنگام مراجعت به کشور، به‌مدت چهار ماه می‌توانند اقامت داشته باشند و در صورت تداوم شرایط فعلی، این مدت تا سه ماه نیز قابل تمدید است.

منوچهر مرادی سفیر ایران در اوکراین نیز پنجم اسفند با توجه به انتشار برخی کلیپ‌ها و ابراز نگرانی از سوی دانشجویان ایرانی، با سرکشی به محل اسکان برخی دانشجویان ایرانی مقیم کی‌یف از نزدیک با آنها گفتگو کرد و در جریان مشکلات آنها قرار گرفت.

* دانشجوی پزشکی مقیم اوکراین: نزدیک مرز لهستان هستیم و دیگر فقط خودمان را داریم

اما برای بررسی بیشتر ماجرا خبرنگار تسنیم طی تماس با یکی از دانشجویان ایرانی مقیم اوکراین شرایط فعلی آنها بررسی کرده است.

شاهین شعبانی دانشجوی رشته دندان پزشکی یکی از دانشجویان ایرانی مقیم اوکراین است که طی مصاحبه ای با خبرنگار تسنیم شرایط فعلی دانشجویان را شرح داده است.

وی با اشاره به اینکه از روز گذشته و پس از 12 ساعت سفر با قطار به یکی از شهرهای مرزی لهستان رسیده‌اند گفت: ما حدود 80 نفر بودیم که به دو گروه 50 و 30 نفره تقسیم شدیم اما متاسفانه تعدادی از دانشجویان در شهرهایی که محاصره شده‌اند گیر کردند و هیچگونه دسترسی به وسیله نقلیه نداشتند و نتوانستند با ما همراه شوند، از اینرو خواشمندیم مسئولین هرچه سریعتر آنها را نیز به ما ملحق کنند.

این دانشجو همچنین گفت: ما به شدت نگرانیم و در حال حاضر آذوقه هم نداریم تقریبا 48 ساعت است که نخوابیدیم وقتی هم به اینجا رسیدیم خیلی امید داشتیم که با قطار بعدی به سمت لهستان می‌رویم اما اوکراینی‌ها جلوی ما را گرفتند چرا که اولویت آنها سوار شدن زن‌ها و بچه‌هایشان هست که طبیعی هم به نظر می‌رسد چون الویت هر کشوری مردم خودش است، یکسری از دوستان سفارت راه حل‌هایی را به ما ارائه دادند و یکسری هم متاسفانه اصلا پاسخگو نبودند.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر در این شهر مرزی فقط خودمان را داریم گفت: از ایستگاه راه آهن با هزار مصیبت خودمان را به ایستگاه اتوبوس رساندیم و توانستیم برای 20 ساعت آینده بلیط رزرو کنیم اما چیزی حدود 80 دلار هر نفر به صورت شخصی برای این بلیط پرداخت کرد. من مطمئن هستم این‌ها جبران خواهد شد چون ما دانشجو هستیم. سرما، نبود آذوقه و شرایط سخت و بحرانی اوکراین واقعا بچه‌ها را خطته کرده است.

شعبانی ضمن تشکر از آقای وحدتی در امور کنسولگری و اقای مرادی سفیر ایران در اوکراین و حضورشان در یکی از خوابگاه‌ها بین دانشجویان و همچنین ایستگاه راه آهن و همراهی آنها اظهار داشت: ما الان نگران افراد ایرانی باقی مانده در شهر کیف و سایر شهرهای محاصره شده هستیم و امیدواریم هرچه سریعتر از آنها خارج شوند. طبق آمار ما حدود 300 ایرانی هنوز در این شهر‌ها و با این شرایطی که گفتم مانده‌اند و خروجشان قطعا رایزنی‌ها دیپلماتیک می‌خواهد چون در خیابان‌ها امنیت وجود ندارد و تیراندازی می‌شود.

وضعیت دانشجویان و ایرانیان در مرز اوکراین و لهستان از زبان یکی از هموطنان

*دانشجویان ایرانی مقیم اوکراین در پیچ وخم بازگشت به کشور

مساله بازگشت دانشجویان مقیم اوکراین دو روز گذشته در مجلس شورای اسلامی توسط حسن محمدیاری نماینده ماسال نیز مطرح شد. وی طی سخنان خود در مجلس گفته بود که عده ای از دانشجویان خارج از کشور در اوکراین تماس گرفته و از وضعیت مبهم خود گلایه و اظهار نگرانی داشتند، چرا که وضعیت اقامت آنها مبهم است با توجه به مسئولیت های تعریف شده ای که در بند 6 ماده 45 آیین نامه داخلی و همچنین بند 5 ماده 20 پیش بینی شده، هیات رئیسه به ویژه ریاست مجلس تدابیری را برای انتقال دانشجویان بیاندشند.

محمدیاری با تذکر به آقای عین‌اللهی وزیر بهداشت و درمان نیز گفته بود با توجه به اینکه اکثریت دانشجویانی که در اوکراین مقیم هستند، رشته پزشکی می خوانند، آنها نگران این هستند که اگر به ایران بازگردند، سهمیه آنها محفوظ می ماند یا خیر؛ و آیا می توانند ادامه تحصیل دهند، از این منظر هم به وزارت امور خارجه درباره انتقال دانشجویان و همچنین درباره ادامه تحصیل دانشجویان به وزارت بهداشت و درمان تذکر می دهم. امیدوارم هیات رئیسه نیز این موضوع را پیگیری کند.

این سخنان نماینده مجلس به خاطر اظهارات اخیر غلامرضا حسن‌زاده، دبیر شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی وزارت بهداشت درباره شرایط بازگشت دانشجویان پزشکی ایرانی مقیم اوکراین به کشور رخ داد چرا که وی طی روزهای گذشته اظهار داشته است که در کشور ما رقابت سنگینی برای رشتههایی مانند داروسازی و دندان‌پزشکی در کنکور سراسری در ایران وجود دارد و پذیرش دانشجویان از اوکراین در دانشگاه‌های داخل به دور از عدالت آموزشی است.

حسن زاده همچنین گفته است: رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی ظرفیت محدودی در کشور ما دارند و با توجه به این‌که ما برای رشته‌های پزشکی نیاز به تخت‌های بیمارستانی و شرایط آموزشی مناسب داریم، نمی‌توانیم با پذیرش دانشجو از دانشگاه‌های بدون تأیید، کیفیت آموزشی را تحت تاثیر قرار بدهیم.

به گفته دبیر شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی وزارت بهداشت از سال 2019 انتقال دانشجویان از خارج به داخل کشور ممنوع شده است؛ حدود هزار دانشجوی ایرانی در اوکراین در حال تحصیل در رشته‌های علوم پزشکی در این کشور هستند.

این اظهارات در حالی صورت گرفته که دانشجویان کارشناسی علوم پزشکی نیز در رقابت سنگین و سخت کنکور برای قبولی در این رشته‌ها شرکت می‌کنند و جای سؤال است که چرا وزارت بهداشت، عدالت آموزشی را تنها محدود به رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی کرده است؟

البته روز گذشته و پس از بازتاب‌های مختلف در فضای مجازی پیرو اظهارات وزارت بهداشت، اردوان ارژنگ معاون امور دانشجویان داخل سازمان امور دانشجویان گفت: با توجه به بحران کشور اوکراین و مشکلات‌های دانشجویان برای ادامه تحصیل، دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در اوکران می‌توانند در دانشگاه‌های داخل کشور ادامه تحصیل بدهند.

معاون امور دانشجویان داخل سازمان افزود: پیرو هماهنگی‌های انجام شده چنانچه دانشجویان (رشته‌های زیر مجموعه وزارت علوم) متقاضی تحصیل در دانشگاه‌های ایران باشند می‌توانند از طریق سامانه سجاد تقاضای خود را ارسال نمایند.

قطع به یقین آنچه برای کشور در شرایط فعلی مهم است بازگشت سلامت و بدون خطر ایرانیان مقیم اوکراین به خاک میهن است و به نظر می‌رسد اظهار نظر در خصوص چگونگی ادامه تحصیل دانشجویان ایرانی مقیم اوکراین از سوی مسئولین لااقل تا بازگشت آنها به آغوش خانواده‌هایشان و رفع نگرانی‌ها کمی سنجیده‌تر باشد‌.