گزارش رویترز از غلبه مقاومت بر سامانه هوشمند اسرائیل و ناتو

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، خبرگزاری انگلیسی رویترز در این باره نوشت 10 روز قبل از حمله حماس به اسرائیل که بزرگ‌ترین حمله غافلگیرانه از جنگ اکتبر 1973 تلقی می‌شود، رئیس‌کمیته دفاعی ناتو به نوار مرزی اسرائیل با غزه رفته بود تا کاربرد هوش مصنوعی و سایر روش‌های پیشرفته دیجیتالی ارتش اسرائیل برای کنترل هرگونه تحرک در این مناطق را از نزدیک مشاهده کند.

پیشتر ارتش اسرائیل، همزمان با حمله اردیبهشت 1400 به نوار غزه، اعلام کرده بود که از این فناوری‌ها استفاده می‌کند. اما ناتوانی این سامانه‌های پیشرفته در اعلام هشدارحمل، یک ضعف بزرگ امنیتی - اطلاعاتی است که سال‌ها مورد بحث قرار خواهد گرفت. ابعاد حملات به مرور روشن‌تر می‌شود. مقامات اسرائیل از کشته شدن حدود 800 نفر خبر دادند. شبه‌نظامیان حماس توانسته‌اند از نزدیکی چندین پست مرزی عبور کنند، چند پاسگاه پلیس و ارتش و چندین شهرک اسرائیلی را محاصره و تصرف کنند.

در همان حال، شلیک هزاران راکت به‌صورت همزمان توانست بر سپر دفاع ضد هوایی موسوم به «گنبد آهنین» غلبه کند و با فرود آمدن در نقاط مختلف تلفات و خسارات قابل ملاحظه‌ای به جا بگذارد.

نهاد‌های امنیتی - اطلاعاتی آمریکا و متحدانش نیز که برای پیش‌بینی حمله ارتش روسیه به اوکراین از عملکرد خود راضی بودند، نتوانستند حمله حماس را پیش‌بینی کنند و مثل اسرائیل غافلگیر شدند. یک مقام سابق امنیتی غربی گفته: «قاعدتاً باید علائمی از هشدار در مورد وقوع حمله مشاهده می‌شد. یا حماس به شکلی عمل کرده که هیچ رد‌پایی به جا نگذاشته و یا سرنخ‌ها و ردپا‌هایی در سیستم‌های امنیتی پیشرفته ضبط شده، اما به درستی معنا نشده‌اند.» مجموعه ساز‌و‌کار‌های امنیتی اسرائیل، از گشت‌زنی پهپاد‌های مجهز به فناوری تشخیص چهره گرفته تا کنترل سختگیرانه نوار مرزی غزه با اسرائیل و اختصاص تجهیزات و نیروی انسانی وسیع به شنود الکترونیکی، یکی از پیشرفته‌ترین زیر‌ساخت‌های امنیتی در جهان است.

براساس بیانیه ناتو، دریادار رابرت باوئر، رئیس کمیته دفاعی این پیمان، با هدف آموختن از تجارب لشکر غزه ارتش اسرائیل و «آشنایی با قابلیت‌های نظامی نوآورانه» 10 روز پیش به اسرائیل سفر کرده بود. مدیرکل وزارت دفاع اسرائیل اردیبهشت امسال گفت این کشور در آستانه بدل شدن به یک «ابرقدرت» هوش مصنوعی است و با استفاده از این فناوری تصمیم‌گیری و تجزیه و تحلیل را بسیار ساده و سریع کرده است.

حوادث روز‌های اخیر نشان می‌دهد که سران دولت و فرماندهان ارتش اسرائیل دچار اعتماد به نفس افراطی شده‌اند. این می‌تواند برای سایر کشور‌ها یک زنگ خطر جدی باشد.

این نوع فناوری‌ها برای رده‌بندی و تجزیه و تحلیل حجم بزرگ داده‌ها به‌خصوص در سامانه‌های گسترده رادار و یا سونار نقش کلیدی دارند، ولی نتیجه عملکرد آن‌ها به جمع‌آوری اطلاعات خام بستگی دارد. در منطقه شهری و پر رفت‌و‌آمدی نظیر غزه تجزیه و تحلیل و تعبیر درست از تحرک افراد کار ساده‌ای نیست.

وضعیت ویژه نوار غزه به حماس کمک کرده است تا حمله خود را پنهان کند. در نوار غزه که جنبش حماس در سال 2007 کنترل آن را به دست گرفت، حدود دو میلیون 300 هزار نفر در نوار باریکی که حدود 50 کیلومتر با اسرائیل مرز مشترک دارد، زندگی می‌کنند. ساخت و ساز شهری فشرده در نوار غزه به حماس کمک کرده است تا تجهیزات و ماشین‌آلاتی نظیر بلدوزر را بدون استفاده از روش‌های ارتباطی که می‌توانند شنود شوند، در نزدیکی حصار مرزی پنهان کند و هنگام شروع حمله به‌سرعت از آن‌ها بهره بگیرد.

شاید هیچ‌گاه مشخص نشود که پیکارجویان حماس چه مدتی قبل از شروع عملیات فرمان حمله را از فرماندهان خود دریافت کرده‌اند، ولی با توجه به نفوذ جاسوسان و خبرچین‌های اسرائیل در سازمان‌های فلسطینی، به احتمال فراوان فرماندهان حماس خبر این عملیات را تا آخرین لحظات ممکن مخفی نگاه داشته‌اند.

حتی یک هشدار قبلیِ چند ساعتی و یا چند دقیقه‌ای می‌توانست از شدت غافلگیری ارتش اسرائیل و ساکنان شهرک‌های همجوار با نوار غزه بکاهد.

تحرکات پیکارجویان حماس در آخرین لحظات قبل از شروع حمله و تمرین‌های مربوط به این عملیات، از جمله آموزش پاراگلایدر برای پرواز از روی دیوار مرزی، احتمالاً به‌دلیل تعطیلات مذهبی سوکوت که تا روز جمعه درست شب قبل از وقوع حمله، ادامه داشت رهگیری نشده است.