گزارش‌های مرحوم پوراحمد برای کیارستمی و جام جهانی

اگر همه مطالب کیومرث پوراحمد فیلمساز فقید را جمع‌آوری کنیم به این باور می‌رسیم، با وجود اینکه حرفه اصلی اش سینما و کارگردانی بود اما بیش از بسیاری روزنامه‌نگاران دیگر کار کرد و مطلب نوشت؛ مطالبی سرشار از احساس که قدرت نگاه ژورنالیستی در آنها به شدت پررنگ بود.

به گزارش ایسنا، کیومرث پوراحمد سال‌ها پیش در مصاحبه‌ای اشاره کرد که در دوره‌ای قبل از ورود به سینما در روزنامه‌ها و مجلات کار کرده و نقد و یادداشت‌های سینمایی نوشته است. او بعد از انقلاب کارش را با نقدنویسی به‌خصوص در ماهنامه فیلم آغاز کرد و با انتشار مجله فیلم امروز در آن نشریه هم مطالب متنوعی نوشت. او سال 1353 با دستیاری در مجموعه تلویزیونی «آتش بدون دود» فعالیت‌های تصویری و سینمایی‌اش را آغاز کرد.

«خانه دوست کجاست» و اولین فعالیت‌های روزنامه‌نگاری پوراحمد

عباس یاری منتقد، نویسنده و همچنین از بنیانگذاران مجله فیلم و فیلم امروز پس از گذشت 40 روز از درگذشت کیومرث پوراحمد، در گفت‌وگویی با ایسنا، با اشاره به وجه روزنامه‌نگاری این کارگردان سرشناس ایرانی، می‌گوید:

«تصور می‌کنم اولین فعالیت‌های روزنامه‌نگاری آقای پوراحمد احتمالا به روایتِ پشت صحنه فیلم «خانه دوست کجاست» در مجله فیلم برمی‌گردد.» یاری ادامه می‌دهد: اغلب مطالب سینمایی زنده‌یاد کیومرث پوراحمد با مجله فیلم آغاز شد، از یادداشت‌های کوتاه تا بهاریه‌ها و یا مطالب بلند. به نظر می‌رسد اولین اتفاق به «خانه دوست کجاست» برمی‌گردد که برای جشنواره فیلم آماده می‌شد. به آقای کیارستمی گفتم که چیزی درباره این فیلم بنویس چون کسی نمی‌دانست موضوع فیلم چیست. ایشان من را به آقای پوراحمد ارجاع دادند چون کیومرث دستیار آقای کیارستمی در این فیلم بود. نکته‌هایی که آقای پوراحمد گفت، به یادداشتی تبدیل کردم که محتوای آن، نحوه بازی گرفتن از بچه‌ها را در فیلم بیان می کرد، تمهیدهایی که کیارستمی و پوراحمد انجام داده بودند تا این بازی ها را خوب و طبیعی دربیاورند. پس از چاپ این یادداشت بعدها شنیدم که آقای کیارستمی و پوراحمد تصمیم گرفتند این خاطرات و یادداشت ها را تبدیل به کتاب کنند و شاید این آغاز دوباره‌ای برای کار مطبوعاتی آقای پوراحمد شد.»

نگاه ژورنالیستیِ پوراحمد از بسیاری روزنامه‌نگاران بیشتر بود

دبیر شورای سیاست‌گذاریِ مجله فیلم امروز اعتقاد دارد: گاهی قدرت نگاه ژورنالیستیِ پوراحمد از بسیاری روزنامه‌نگاران بیشتر بود.

یاری، پوراحمد را ژورنالیستی خطاب کرد که بیش از بسیاری از روزنامه‌نگاران در این حوزه کار کرده و در این باره توضیح می‌دهد: «نکته‌ای که وجود داشت این بود که آقای پوراحمد مطالبش را طوری می‌نوشت که گرمای ژورنالیستی داشت و می‌توانست با این فضاسازی زوایای تازه‌ای از آن موضوع را برای مخاطبش آگاه کند. این یادداشت‌ها همیشه گرم، جذاب و خواندنی از آب درمی‌آمد. بخشی از خاطراتی هم که او از دوران کودکی و خاطرات زندگی‌اش داشت، تبدیل به بهاریه‌هایی می‌کرد که در شماره‌های نوروز مجله فیلم چاپ می‌شد. او در گزارش‌نویسی هم بسیار توانا بود. زمانی که در جشنواره‌ای شرکت می‌کرد، گزارش‌هایی می‌نوشت که بسیار شیرین جذاب و خواندنی بود. از ویژگی‌های دیگر او وجه احساسیِ این سینماگر بود؛ مثلا اگر یکی از اهالی سینما فوت می‌کرد که با او دوستی داشت یا با هم کار کرده بودند، یادداشت می‌نوشت. مثل مطالبی که درباره زنده‌یاد ناصر چشم‌آذر نوشت که برای چند فیلمش آهنگ ساخته بود، در آن مطلب اشاره به ویژگی‌هایی از این آهنگساز برجسته کرده بود که خواننده را تکان می‌داد و اشک او را سرازیر می‌کرد.»

یاری درباره ویژگی‌های دیگر کیومرث پوراحمد می‌گوید: «ایشان ابتدا کارشان را با دستیار سومی کارگردان با نادر ابراهیمی آغاز کرد و به مرور وارد عرصه کارگردانی شد و در امتداد کارهایش روزنامه نگاری هم کرد و در این حرفه در حوزه روزنامه‌نگاری منحصرا درباره سینما می‌نوشت. اگر زمانی سریالی یا فیلمی می‌دید که به وجد می‌آمد، چنان به وجد می‌آمد که درباره آن هم نقد می‌نوشت. اگر همه مطالب این فیلمساز فقید را جمع‌آوری کنیم به این باور می‌رسیم که او با وجود آن که حرفه‌اش سینما و کارگردانی بود، بیش از بسیاری روزنامه‌نگاران دیگر کار کرده و مطلب نوشته است.

گزارش به بیاد ماندنی پوراحمد از جام جهانی فرانسه

یاری با اشاره به یادداشتی که پوراحمد زمان برگزاری مسابقات فوتبال جام جهانی در فرانسه نوشت، می‌گوید: «یادم است زمان مسابقات جام جهانی فرانسه کیومرث پوراحمد برای دیدن دخترش مریم در پاریس بود، دوره‌ای که تیم ملی فوتبال ایران هم در این رویداد حضور داشت. از او درخواست کردم درباره این رویداد جهانی و احساسش بنویسد، او شب تا صبح نخوابید و مطلبش را نوشت و ایمیل کرد. یادداشت‌های پوراحمد همیشه محترمانه بود و درمورد آدم‌هایی می نوشت که دوست داشت حس خوب بدهد و کمتر به یاد دارم مطلبی به انگیزه توهین به شخصی یا گروهی بنویسد نگاهش اینگونه بود و قلمش بسیار شیرین.»

یاری در خاتمه ضمن یادآوریِ آثار سینمایی این فیلمساز، به «قصه‌های مجید» اشاره کرد و گفت: «ببینید چگونه و با چه ظرافتی پوراحمد خصوصیات فرهنگی اصفهانی‌ها را به کالبد مجید کرمانی می‌دمد؟»

این منتقد درباره «قصه‌های مجید» اضافه می‌کند: «یکی از ویژگی‌های کیومرث پوراحمد عشق او به ایران و فرهنگ ایرانی است، او به دلیل علاقه‌ای که به قومیت‌ها و اقوام ایرانی داشت، در بسیاری از مناطق ایران و با لهجه‌های متنوع آن منطقه جغرافیایی فیلم ساخته است، از شمال تا جنوب و یزد و اصفهان که زادگاهش بود.»

کیومرث پوراحمد کارگردان 16 اردیبهشت ماه 1402 در سن 74 سالگی از دنیا رفت.

یکی از زیباترین حلزون‌های جهان را ببینید؛ حلزون دریایی رنگین کمانی نادر در بریتانیا (فیلم)

محاکمه و اعدام شهردار تهران؛ قاضی از ترافیک شهر تهران گله‌مند بود (فیلم)