دوشنبه 16 مهر 1403

یک کارشناس: شیوع بیماریهای نوظهور پیامد تخریب زیستگاه حیات وحش است

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
یک کارشناس: شیوع بیماریهای نوظهور پیامد تخریب زیستگاه حیات وحش است

مشهد - ایرنا - استادیار گروه آموزشی محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد گفت: بر پژوهشهای صورت گرفته تغییر دامنه پراکنش گونه‌های جانوری یا همان تخریب و کوچک‌سازی زیستگاههای حیات وحش موجب پدید آمدن برخی بیماریهای نوظهور در میان انسانها شده است.

دکتر آزیتا فراشی روز شنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا به پژوهش سال 2003 میلادی پژوهشگران دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد در همین مورد اشاره و بیان کرد: بر اساس نتایج این پژوهش معتبر علمی "تغییر اقلیم و تخریب زیستگاه علت کوتاهتر شدن فاصله شیوع بیماریهای همه‌گیر از ویروس منتقله از خفاش به انسان" شناخته شده است. وی افزود: ارتباطات پیچیده‌ای بین ویروس شناسی، تنوع زیستی، تغییرات اقلیم، فقر، ایمنی مواد غذایی و رشد جمعیت وجود دارد. عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: بحران تغییرات اقلیم از زمان برگزاری "کنفرانس تغییر اقلیم سازمان ملل متحد" در دستور کار بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفته ولی به دنبال شیوع "ویروس کرونا و بروز بیماری کووید 19" بحران تغییر اقلیم بطور ناگهانی از بحثهای عمومی ناپدید شد. وی گفت: گزارشهای بسیاری وجود دارد که در آنها "اختلال و تغییر در اکوسیستم‌های طبیعی به عنوان عامل بروز بیماریهای جدید مسری از حیوانات به انسانها" شناخته شده است. دکتر فراشی افزود: گرچه هنوز در مورد منشا ویروس کرونا و بیماری کووید 19 بحثهای قابل توجهی وجود دارد اما این فرض که کرونا از خفاش سرچشمه گرفته و از طریق گونه‌های دیگر جانوری به انسان منتقل شده، دارای قوت علمی بالایی است. وی ادامه داد: خفاش بطور طبیعی مخزنی از ویروسهای مختلف نظیر ویروس ابولا (Ebola)، سندروم تنفسی حاد (SARS)، سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS)، ویروس هندرا (Hendra) و نیپا (Nipah) است که قابل سرایت به انسانها بوده و باعث عوارض شدید و مرگ و میر در میان جوامع انسانی می‌شوند.

این زیست‌شناس گفت: خفاش به جز مناطق قطبی و برخی جزایر اقیانوسی در سراسر کره زمین به خصوص مناطق گرمسیری و معتدل زندگی می‌کند. هر چند در مناطق معتدل حضور خفاش به نسبت شایعتر است اما تنوع قابل توجهی از خفاشها در زیستگاههای مختلف وجود دارد. وی افزود: خفاش در زیستگاههای متنوعی از خشکی‌های سطح زمین نظیر جنگلهای معتدل و گرمسیری، بیابانها و دشتها یافت می‌شود. همچنین خفاش ممکن است در زمانهای مختلف از انواع متفاوتی زیستگاه نیز استفاده کند. به عنوان مثال گونه‌ای از خفاش که در زمستان در یک غار به خواب زمستانی فرو می‌رود ممکن است از شکافهای موجود در حفره درختان جنگلی نیز به عنوان زیستگاه خود در ماههای گرم سال استفاده کند. دکتر فراشی ادامه داد: بر همین اساس هم‌اینک خفاشها در پی تغییر اقلیم و تخریب زیستگاههای حیات وحش برای پاسخگوی به نیازهای زیستی دامنه پراکنش خود را تغییر داده‌اند. به عنوان نمونه می‌توان به غارهای کارستی (ساختارهای زمین ریخت شناختی) اشاره کرد که از زیستگاههای زمستانی بسیاری از گونه‌های خفاش به شمار می‌روند.

وی گفت: غارهای کارستی در مقابل تغییر اقلیم بسیار آسیب‌پذیر هستند و با تغییر اقلیم مطلوبیت خود را برای زیست خفاش از دست می‌دهند. تخریب و یا اختلال در زیستگاههای طبیعی باعث می‌شود که خفاش به مناطق دیگر مهاجرت کرده و یا مجبور به حضور در زیستگاههای نیمه طبیعی جدید شود. استادیار گروه آموزشی محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد افزود: به همین دلیل خفاش در این زیستگاههای جدید با دیگر گونه‌های جانوری در تعامل قرار می‌گیرد و از این رو خطر انتقال ویروسهای موجود در بدن خفاش به حیوانات اهلی و انسان افزایش می‌یابد. وی ادامه داد: این اتفاق با شدت بیشتر در بازارهای تجارت حیات وحش مانند آنچه در منطقه ووهان کشور چین وجود دارد اتفاق می‌افتد، در حالی که خفاشها، پنگوئنها و حیوانات دیگر که به انتقال ویروس کرونا معروف هستند در این بازارها خرید و فروش می‌شوند. این بازارها فرصت مناسبی فراهم می‌آورند تا ویروسهای موجود در گونه‌های وحشی میزبان، حدواسط خود برای انتقال به انسان را پیدا کنند.

دکتر فراشی گفت: بر همین اساس انتظار می‌رود در صورت متوقف نشدن خرید و فروش حیوانات وحشی و همچنین تداوم تخریب زیستگاههای جانوری شاهد ظهور ویروسهای جدید با منشا حیوانی در میان انسانها باشیم که با سرعت انتقال بالا و بی‌سابقه‌ای به انسان سرایت می‌کنند.

بر اساس آخرین آمار رسمی تاکنون 146 هزار و 668 نفر در ایران به بیماری کرونا مبتلا شده‌اند. این بیماری تاکنون جان هفت هزار و 677 را در کشورمان گرفته است. همچنین تاکنون 114 هزار و 931 نفر از مبتلایان به کرونا در ایران بهبود یافته‌اند.

"پاندمی کرونا" تاکنون در سطح جهان پنج میلیون و 909 هزار و سه نفر را بیمار کرده و جان 362 هزار 81 نفر را در 212 کشور گرفته است. دو میلیون و 581 هزار و 951 نفر از افراد مبتلا به کرونا در سطح جهان تاکنون درمان شده‌اند.

*س_برچسب‌ها_س* *س_پرونده خبری_س*