‌صفر شدن تراز بنزین در سال 1401/ مصرف بنزین چطور افسار پاره کرد

خبرگزاری فارس 1401/05/12 - 12:58 مشاهده در مرجع

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در روزهای گذشته زمزمه‌هایی درباره سربه‌سر شدن تولید و مصرف بنزین در رسانه‌های مختلف شنیده می‌شود. نقطه آغاز این بحث‌ها به اظهار نظر جلیل سالاری مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی بازمی‌گردد.

وی در اظهاراتی در جمع خبرنگاران گفته بود: تعداد خودروهای شخصی و موتورسیکلت در کشور حدود 25 تا 26 میلیون دستگاه را شامل می‌شود، اگر استاندارد جهانی را در این خودروها و موتورسیکلت‌ها داشته باشیم 50 درصد کاهش مصرف خواهیم داشت، یعنی روزانه 50 میلیون لیتر کاهش مصرف است و این حجم کاهش ارزش افزوده بالایی داشته و برای کشور و ارزآوری دارد.

در واقع با یک حساب سرانگشتی، مصرف بنزین در خودورهای بی‌کیفیت داخلی، سالانه بیش از 10 میلیارد دلار به کشور خسارت وارد می‌کند.

* افزایش مصرف تراز بنزین ایران را سر‌به‌سر کرد

اما بحث پیشی گرفتن مصرف بنزین از تولید، موضوعی نیست که به تازگی عنوان شده باشد، خبرگزاری فارس در سلسله گزارش‌هایی در بهمن و اسفند سال گذشته با بررسی روند افزایشی مصرف طبق آمارنامه مصرف فرآورده‌های نفتی انرژی‌زا، نسبت به صفر و سپس منفی شدن تراز بنزین هشدار داده بود.

تصویر 1 در گزارشی با عنوان «مرگ تدریجی درآمد 3 میلیارد دلاری ایران از صادرات بنزین / سال آینده تولید و مصرف بنزین سربه‌سر می‌شود» در تاریخ 17 بهمن سال 1400 در خبرگزاری فارس منتشر شده است.

طبق تصویر 1، پس از واکسیناسیون گسترده مردم در دولت سیزدهم و تعدیل قیمت بنزین با تورم، مصرف این سوخت افزایش چشم‌گیری می‌یابد. با توجه به عدم اعتقاد وزارت نفت تدبیر و امید به احداث پالایشگاه، میزان تولید افزایش نیافته و در نتیجه خبرگزاری فارس از منفی شدن تراز بنزین در سال 1401 (سال جاری) خبر می‌دهد.

تصویر 1

«تحویل طرح پالایشگاه ستاره خلیج فارس با پیشرفت حدود 75 درصد به دولت روحانی» و بهره‌برداری از آن در سال 97 باعث افزایش تولید بنزین شد. به طور همزمان «افزایش قیمت بنزین در آبان 98» و «شیوع کرونا» از مصرف بنزین کاست و بدین ترتیب، در سال‌های 1398 تا 1400 ایران در باشگاه صادرکنندگان بنزین قرار گرفت. حال با از بین هر سه عامل موثر، ایران به سمت خروج از باشگاه صادرکنندگان بنزین حرکت میکند.

* پیش‌بینی معاون سابق وزیر نفت درباره صفر شدن تراز بنزین در سال 1400

البته موضوع سربه‌سر شدن تراز بنزین تحت تاثیر افزایش مصرف سوخت، پیش‌تر در دولت دوازدهم هم پیش‌بینی شده بود. علیرضا صادق‌آبادی مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش در یادداشتی در روزنامه همشهری مورخ 18 بهمن 1399 به صفر شدن تراز بنزین در سال 1400 اذعان کرده بود (تصویر 2).

تصویر 2

وی در این باره می‌گوید: پیش‌بینی می‌کند متوسط مصرف بنزین در سال1400 به روزانه 95 تا 100میلیون لیتر برسد‌؛ در این صورت خروج نام ایران از باشگاه صادرکنندگان بنزین دنیا و محروم ماندن از دلارهای صادرات بنزین جدی‌تر و یک گزینه محتمل در سال‌های آینده خواهد بود.

اشاره مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی مهر تأییدی است برای شدت بسیار بالای «مصرف» انرژی در کشور و در واقع این هشدار صادق‌آبادی در شرایطی بیان می‌شود که به‌نظر می‌رسد سهمیه‌بندی بنزین در آبان 1398 هم نتوانسته جلوی رشد مصرف مورد انتظار بنزین را بگیرد.

* مطالبه از وزارت نفت برای «بهینه‌سازی مصرف سوخت»

همانطور که اشاره شد طبق گفته مدیرعامل فعلی و سابق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، افزایش مصرف سوخت با کاهش شیوع کرونا از مهم‌ترین دلایل صفر شدن تراز بنزین است، موضوعی که آمارنامه مصرف فرآورده‌های نفتی انرژی‌زا هم آن را تایید می‌کند.

بدین ترتیب جمعی از خبرنگاران تخصصی حوزه اقتصاد انرژی با راه‌اندازی پویشی با هشتگ «بهینه‌سازی مصرف انرژی»، راهکارهای کنترل مصرف سوخت شامل اصلاح صنعت خودروسازی و توسعه سوخت‌های جایگزین CNG و LPG را به رئیس‌جمهور محترم و وزیر نفت دولت سیزدهم پیشنهاد دادند که خبرگزاری فارس در گزارشی با عنوان «مطالبه از وزارت نفت در بهینه‌سازی مصرف سوخت / بلاتکلیفی برنامه وزارتخانه‌ها در بهینه‌سازی‌» به بازتاب آن پرداخته است.

نخستین گام برای حل مشکل تراز بنزین، ریشه‌یابی درست مسئله است که در این ماجرا به جهش مصرف بنزین برمی‌گردد. اما در این بین برخی بدون ارائه «هیچ مستنداتی»، قصد دارند درباره قیمت بنزین یا واردات بنزین بی‌کیفیت توسط دولت شایعه‌پراکنی کنند که طبیعتا گرهی از مشکلات باز نخواهد کرد.

«بهینه‌سازی مصرف سوخت» هم‌اکنون به مطالبه عمومی نخبگان و مردم تبدیل شده است و انتظار می‌رود وزارت نفت دولت سیزدهم اقدام موثری در این باره انجام دهد.

شایان ذکر است تاکنون وزارت نفت هیچ برنامه و اقدام موثری در حوزه بهینه‌سازی مصرف سوخت ارائه نکرده است.

انتهای پیام /