14 برنامه عملیاتی دیوان محاسبات برای تحقق شعار سال

به گزارش گروه پارلمانی خبرگزاری تسنیم؛ "مهرداد بذرپاش" رئیس دیوان محاسبات در یادداشتی بر به کارگیری تمامی ظرفیت‌های این دستگاه نظارتی در جهت تحقق شعار سال 1401 که از سوی رهبر معظم انقلاب با عنوان «تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین» نامگذاری شده است، تاکید کرد.

متن یادداشت مهرداد بذرپاش رئیس دیوان محاسبات به شرح زیر است:

«با عنایت به نامگذاری سال جدید با عنوان "تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین" از سوی رهبر فرزانه انقلاب اسلامی و تأکید معظم له بر توسعه دو برابری و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در مسیر به کارگیری ظرفیت‌های کشور، به خصوص «نیروی انسانی تحصیل‌کرده» در مسیر تولید ملی و متعاقب آن «اشتغال‌آفرینی»، اعمال کنترل و نظارت مستمر مالی و عملیاتی بر تکالیف قانونی دستگاه‌های اجرایی مرتبط با این حوزه در رأس برنامه جامع حسابرسی دیوان محاسبات کشور به عنوان بازوی نظارتی مجلس شورای اسلامی در سال 1401 قرار خواهد گرفت.

بررسی اجمالی آمار شرکت‌های دانش‌بنیان حاکی از وجود 6700 واحد در سراسر کشور است که با عنایت به وجود 450 هزار شرکت فعال (براساس اظهارنامه مالیاتی) در کشور، نشان از سهم کمتر از 1.5 درصدی اقتصاد دانش‌بنیان، برخلاف سیاست‌های بالادستی (نظیر بند 2 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، بند 80 سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه) و قوانین حمایتی مختلف (از قبیل برنامه ششم توسعه و قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات) دارد.

با عنایت به نحوه اجرای مأموریت و وظایف دیوان محاسبات کشور، می‌بایست به احکام متعددی که در سیاست‌ها و مقررات مختلف بر عهده دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط گذاشته شده است، توجه ویژه نمود. در این راستا می‌توان گفت مهم‌ترین قانونی که تاکنون برای حمایت از تجاری‌سازی نوآوری‌ها به تصویب رسیده، قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات (ابلاغی 19 آبان ماه 1389) است.

از این رو در سال جدید، حسابرسی عملکرد دستگاه‌های مجری در این قانون به عنوان کار ویژه دیوان محاسبات، بسیار حائز اهمیت بوده و با توجه به گذشت بالغ بر یک دهه از ابلاغ و اجرای آن، نقش‌آفرینی این نهاد نظارتی می‌تواند در قالب بررسی تحلیلی و آسیب‌شناسی عملکرد، مشتمل بر احصای نقاط ضعف، ترک فعل‌ها و... موضوعیت پیدا کند. همچنین به منظور ایفای نقش مؤثر دیوان محاسبات کشور در زمینه مشارکت در تحقق شعار سال، بررسی، آسیب‌شناسی و تهیه گزارش‌هایی در محورهای ذیل نیز در برنامه عملیاتی این دیوان در سال جدید قرار خواهد داشت:

1. بررسی تعداد و وضعیت شرکت‌های دانش‌بنیان در هر بخش بعنوان شاخص پیشرفت و معیاری برای ارزیابی مسئولان آن وزارتخانه و دستگاه اجرایی در قالب حسابرسی عملکرد.

2. مشارکت موثر و کارشناسانه در رفع ایرادات و ابهامات و بهبود طرح جدید «جهش تولید دانش‌بنیان» که مشتمل بر مواردی از جمله؛ اعطای مشوق برای شرکت‌های بزرگ جهت ورود به حوزه اقتصاد دانش‌بنیان به صورت مستقیم و غیرمستقیم، تکلیف سازمان‌ها و نهادهای توسعه محور کشور جهت اولویت‌دهی به طرح‌های کلان دانش‌بنیان، اجازه به بانک‌ها جهت سرمایه‌گذاری در طرح‌های دانش‌بنیان و از همه مهم‌تر اعطای عاملیت صندوق توسعه ملی به صندوق نوآوری و شکوفایی است.

3. در صورت تصویب نهایی و ابلاغ قانون "جهش تولید دانش‌بنیان" نظارت موثر بر اجرای اثربخش این قانون نیز می‌تواند از مهم‌ترین برنامه‌های سال جدید دیوان محاسبات کشور، مدنظر قرار گیرد.

4. پیشنهاد احکام مورد نیاز در تدوین سند برنامه هفتم توسعه و اصلاح مقررات مزاحم و معارض در هیئت مقررات‌زدایی و ارتقای نظام مالی کشور.

5. حسابرسی عملکرد در نحوه جذب منابع تخصیص یافته به دستگاه‌های اجرایی در خصوص حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و تولید اشتغال‌زا از محل بودجه عمومی کشور، صندوق توسعه ملی و...، با اولویت تبصره (18) قانون بودجه سالیانه.

6. بررسی سیاست‌های پولی و عملکرد نهادها و ابزارهای پولی از جمله بانک‌ها و صندوق‌ها در حوزه تأمین مالی خطرپذیر شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان با اولویت صندوق نوآوری و شکوفایی، صندوق‌های پژوهش و فناوری، صندوق‌های ضمانت سرمایه‌گذاری، صندوق کارآفرینی امید و....

7. بررسی سیاست‌های مالی و ارزی و عملکرد نهادها و ابزارهای مالی در خصوص حمایت از کسب و کارها و شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان.

8. بررسی وضعیت زیرساخت‌ها، حمایت‌های قانونی و فرآیند اعطای مجوزهای لازم برای توسعه کسب و کار شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان.

9. بررسی سیاست‌ها و عملکرد اعتبارات آموزشی و پژوهشی در حمایت از تولید دانش، فناوری‌های جدید و عرضه نیروی انسانی با مهارت بالا و متناسب با بازار کار.

10. بررسی میزان توجه به سیاست‌های آمایش سرزمینی (آمایش ملی، بخشی، منطقه‌ای و استانی) و آمایش علم، فناوری و نوآوری با تأکید بر شناسایی موارد اولویت‌دار و سیاست‌گذاری مناسب در جهت کمک به حل مسائل با تاکید بر نیازهای اساسی کشور و خنثی‌سازی تحریم‌ها و شکل دادن به فعالیت‌های زنجیره‌ای شرکت‌های دانش‌بنیان.

11. بررسی قوانین و مقررات مغفول مانده و ظرفیت‌سازی جدید جهت حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه بیمه‌ای، مالیاتی، گمرکی با رویکرد حمایت از تولید ملی و تغییر فضای غالب، از واردات به تولید رقابت‌پذیر و صادرات.

12. بررسی وضعیت واردات محصولات کشاورزی از حیث جلوگیری از وابستگی این بخش به واردات.

13. بررسی عملکرد دولت در خصوص استفاده از درآمدهای نفتی برای ساختن زیرساخت‌های کشور و محکم کردن بنیان‌ها و ریشه‌دار کردن اقتصاد.

14. بررسی وضعیت اشتغال آفرینی از طریق افزایش شرکت‌های دانش‌بنیان و جلوگیری از طرح های فاقد اثربخشی و کارآیی.

دیوان محاسبات کشور امیدوار است، با اجرای اقدامات فوق و ارائه گزارش‌های تحلیلی و کاربردی به موقع در قالب نظارت‌های مستمر دوماهه به نمایندگان محترم در مجلس شورای اسلامی، منویات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) را نصب‌العین خود قرار دهد تا ریل‌گذاری مناسب جهت رونق تولید در کشور با لحاظ مؤلفه‌های «دانش‌بنیان» و «اشتغال‌آفرین» محقق گردد.»