200 یا 550 فروند؛ نیاز واقعی ناوگان هوایی کشور چقدر است؟
درحالی که در گذشته نیاز ناوگان هوایی کشور دست‌کم 550 فروند هواپیما عنوان می‌شد، اما به‌تازگی رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با رد این موضوع، نیاز واقعی ناوگان را کمتر از 200 فروند عنوان کرده است.
به گزارش مشرق، سال‌هاست که از فرسودگی و بالا بودن سن هواپیماها به عنوان یکی از مهمترین مشکلات صنعت هوانوردی کشور یاد می‌شود. طبق برنامه هفتم توسعه پیشرفت، نوسازی و بهسازی ناوگان از اولویت های جدی است. با ورود هواپیماهای جدید، میانگین سن ناوگان در مسیر کاهش قرار گرفته است. در حال حاضر، میانگین عمر ناوگان کشور حدود 28 سال است. هدف میان‌مدت صنعت هوایی دستیابی به میانگین سنی کمتر از 20 سال است که این هدف از طریق خرید هواپیماهای جدید و احیای هواپیماهای زمین‌گیر دنبال می‌شود.
با تلاش سازمان هواپیمایی کشوری و ایرلاین‌ها، کاهش سن ناوگان به عنوان یک جریان پیوسته دائمی در دستور کار است و با خریدهای اخیر این مهم در حال محقق شدن است، با این حال حسین پورفرزانه رئیس سازمان هواپیمایی کشوری می‌گوید: در صنعت هوایی و ایکائو (سازمان بین‌المللی هوانوردی) سن هواپیما ملاک نیست و سن یک کلمه «غیرعلمی و غیرهوانوردی» تلقی می‌شود؛ چرا که اصل کار «امنیت پرواز» است.
به عبارتی، در شرایط تحریمی که واردکردن هواپیما به ایران بسیار سخت است، توجهات بیشتر بر استاندارد پرنده‌ها اعم از استاندارد موتور و سال ساخت موتور معطوف است که از عمر هواپیما بیشتر اهمیت دارد و به طور مستقیم به موضوع ایمنی مربوط است.
بررسی آمارها حاکیست حوزه پرواز جای خود را در سبد خانوار مردم باز کرده و نمونه آن را در افزایش پروازهای مناسبتی از جمله در اربعین، نوروز و حج، همچنین افزایش پروازهای خارجی به ویژه به امارات، ترکیه و عراق قابل مشاهده است. با این حال یکی از مسائلی که در سال‌های گذشته به کرات مطرح می‌شده و می‌شود، عدم تناسب تعداد ناوگان هوایی کشورمان با تقاضای موجود است؛ به طوری که کارشناسان همواره عنوان می‌کردند با این جمعیت و اقلیم و فرودگاه‌های موجود، کشور نیازمند 550 فروند هواپیما است؛ عددی که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری معتقد است «مبنای علمی ندارد». خاطرنشان می‌شود موجودی فعلی هواپیماهای کشور کمی بیش از 200 فروند است.
نیاز واقعی به هواپیما در کشور کمتر از 200 فروند است
امروز و در برنامه‌های بازمعماری صنعت هوانوردی بیان می‌شود که «آوردن هواپیما به کشور تنها راه حل نیست» و بر راهکارهایی همچون آزادی‌های پرواز، اجاره هواپیما، پروازهای کانکشن یا پروازهای «نماد مشترک» (Code Sharing) نیز توجه می‌شود.
به عنوان مثال، قرارداد نماد مشترک به ایرلاین ها اجازه می دهد تا به صورت تایید شده و کاملا رسمی، پروازهای اشتراکی خود را در مسیرهای معین انجام دهند. به عبارتی، در پروازهای نماد مشترک، ایرلاین داخلی با یک ایرلاین خارجی توافق می‌کند که فروش بلیت را یکی از آنها انجام دهد، اما مسافران دیگر دغدغه اینکه بارشان در کجا می‌نشیند را نداشته باشند و بار به صورت اتوماتیک تحویل ایرلاین دیگر می‌شود.
در این پیوند، کاپیتان حسین پورفرزانه رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، اظهار داشت: درخصوص افزایش تعداد ناوگان هواپیمایی، دو هدف افزایش کمی و کیفی ناوگان دنبال می‌شود که هر دو به صورت توأمان در حال انجام است.
وی خاطرنشان‌کرد: اکنون با افزایش نرخ ورود هواپیما، به موضوع افزایش کمیت ناوگان سرعت داده‌ایم و امسال بیش از نیاز کشور هواپیما خواهیم داشت.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: این سازمان نیاز و تقاضای مبتنی بر استان‌ها را از سال 1401 رصد کرده و تقاضای صنعت هواپیمایی کشور را بر اساس ساعت پروازی و مسیر پروازی استخراج کرده است که به آن «پرواز نرمال» اطلاق می‌شود.
پورفرزانه اضافه‌کرد: در مواقعی از سال نیز شاهد افزایش موج تقاضا برای پروازها هستیم؛ به طور مثال در ایام نوروز، در ایام حج و همچنین اربعین نیاز به هواپیما برای پوشش مراسم و تقاضای مسافران بیشتر می‌شود.
وی بیان‌داشت: در دیگر کشورها که با مشکل تحریم مواجه نیستند، در چنین شرایطی از شرکت‌ها و کشورهای دیگر کمک گرفته و به پوشش تقاضا می‌پردازند.
رئیس سازمان هواپیمایی کشوری تاکید کرد: با در نظر گرفتن شرایط نرمال پروازها و شرایط موج پروازها، نیاز کشورمان زیر 200 فروند هواپیما است و عددی همچون 550 فروند مبنای علمی ندارد.
وی گفت: نکته‌ای که از آن غافل هستیم، هواپیماها باید در دسترس باشند و بتوانند به صورت نرمال 6 لگ در روز پرواز داشته باشند، اما اگر به سه لگ پرواز در روز کاهش یابد انگار نیازمند یک فروند هواپیمای دیگر هستیم.
به گزارش ایرنا، تعداد هواپیماهای رجیستر فعال در حال حاضر حدود 180 فروند است که بین 134 تا 135 فروند از آنها در حال ارائه خدمات هستند.
