300 نسخه کتاب خطی از سعدی در کتابخانه آستان قدس نگهداری می‌شود
مشهد - ایرنا - مسوول امور ارزشیابی نسخ خطی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی گفت: 300 نسخه کتاب خطی نفیس مربوط به شاعر و ادیب پرآوازه ایران زمین "سعدی شیرازی" در این مرکز نگهداری می‌شود.
سیدمحمدرضا فاضل‌هاشمی روز پنجشنبه به مناسبت یکم اردیبهشت ماه "روز بزرگداشت سعدی" در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: قدیمی‌ترین این کتابهای خطی، نسخه‌ای می‌باشد که تاریخ کتابت آن مربوط به تنها 70 سال پس از وفات سعدی است.
وی ادامه داد: این کتاب خطی "کلیات سعدی" به خط "محمدبن عبداللطیف عقاقیری" از شاگردان با واسطه سعدی است که در سال 766 هجری‌قمری یعنی هفت دهه پس از وفات سعدی در شیراز نوشته شده است.
مسوول امور ارزشیابی نسخ خطی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی این نسخه منحصربفرد تاریخی را با تذهیب دوره ایلخانی فوق‌العاده نفیس توصیف و بیان کرد: خط نسخه حدود 700 ساله کلیات سعدی به قلم خط عقاقیری نستعلیق در متن 25 سطری است که در 383 برگ کاغذ نخودی با ابعاد 14 در 21 سانتیمتر در قطع وزیری کتابت شده است. وی در مورد دیگر ویژگیهای این نسخه کهن گفت: این اثر دارای دو سرلوح کتیبه‌مانند مزین و مرصع با نقش ترنج و سرترنج بازوبندی در زمینه لاجورد می‌باشد و جدولکشی آن نیز به زر و عناوین به شنگرف و لاجورد است. فاضل هاشمی نسخه‌هایی قدیمی با خط و تذهیب هنرمندان بزرگ را برخوردار از اهمیت ویژه توصیف و بیان کرد: نسخه‌ای دیگر از کلیات سعدی یکی از همین موارد خاص است که سال 1052 هجری‌قمری توسط "محمد مومن شیرازی" به خط نستعلیق خوش در متن و حاشیه، صفحات 20 سطری با چهار سرلوح مزدوج مذهب و مرصع پرکار تزیین و کتابت شده است.
وی آثار مجموعه نفیس کتابهای خطی مربوط به سعدی را که در اختیار آستان قدس رضوی در مشهد است شامل "دیوان کلیات، گلستان، بوستان، قصاید، غزلیات، ملحقات، رباعیات و مجالس به نثر و نظم" و همچنین نسخه‌هایی درباره آثار شاعر مشهور ایرانی ذکر و بیان کرد: برخی از این کتابها همانطور که تشریح شد از ابعاد مختلف تاریخ و هنری دارای ارزشهای ویژه هستند. مسوول امور ارزشیابی نسخ خطی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در ادامه گفتگو با خبرنگار ایرنا همچنین به برخی از نفایس خطی "بوستان سعدی" نیز اشاره و بیان کرد: بوستان به کتابت سال 920 هجری‌قمری به خط نستعلیق "عبدالرشید دیلمی" از خوشنویسان مشهور دوره صفوی دیگر نفیسه مجموعه در اختیار این آستان می‌باشد که دارای سرلوح مزدوج شرفه‌دار پرکار در صفحه نخست و تشعیرسازی با گلبرگ طلایی است. وی همچنین نسخه‌ای دیگر از بوستان سعدی به خط "عبدالغفار تفرشی" خوشنویس دوره قاجار و نسخه نوشته شده در سال 1049 هجری‌قمری به خط "محمدعلی زرین قلم" را از دیگر داشته‌های مجموعه 300 نسخه کتاب خطی نفیس مربوط به شاعر و ادیب پرآوازه ایران زمین سعدی شیرازی معرفی کرد که در اختیار سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی قرار دارد.
سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در مجموعه‌ای 106 هزار و 641 مترمربعی در جوار حرم نورانی حضرت امام رضا (ع) در مشهد با 30 میلیون منبع و آثار فرهنگی و همچنین هفت میلیون و 500 هزار مخاطب حضوری و مجازی، یکی از بزرگترین نهادهای فرهنگی نه تنها در ایران بلکه در سطح جهان اسلام است.
ابومحمد مشرف‌الدین مصلح بن عبدالله بن مشرف متخلص به "سعدی" شاعر، خطیب و ادیب بلندآوازه ایرانی معروف به "استاد سخن، پادشاه سخن و شیخ اجل" 836 سال پیش یعنی سال 606 هجری‌قمری 10 سال پیش از هجوم ویرانگر مغول به ایران، در شیراز متولد شد و پس از 84 سال زندگی و سیر و سفر در شام و حجاز همراه با مدتی سکونت و تحصیل در بغداد، به سال 690 هجری‌قمری در زادگاهش درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
آثار درخشان سعدی نظیر "کلیات" که همه نوشته‌هایش شامل نثر "گلستان" و مثنوی "بوستان" در آن گردآمده و همچنین غزلیات و قصاید، مراثی، ملمعات، مثلثات، ترجیعات، صاحبیه، رباعیات و مفردات وی در مکتبخانه‌های قدیم و نخستین مدارس جدید ایران به عنوان مواد آموزشی زبان و ادبیات فارسی تدریس شده و حتی شمار زیادی از ضرب‌المثلهای جاری در زبان فارسی از همین آثار گرفته شده‌اند.
همچنین سعدی نخستین ادیب و شاعر پارسی‌گوی ایرانی است که آثارش به دیگر زبانهای زنده جهان ترجمه و منتشر شده است. حتی گفته شده آثار سعدی تاثیرگذار بر و مورد تقلید بسیاری از شاعران و نویسندگان بزرگ ایران زمین همچون حافظ و همچنین شاعران فارسی‌زبان هند مانند "امیرخسرو دهلوی و امیرحسن دهلوی" بوده است.
"گلستان و بوستان" سعدی که آثاری سراسر پند و اخلاق‌آموز هستند نه تنها در حوزه فرهنگ و ادبیات ایران زمین ماندگار و بسیار درس‌آموز بوده بلکه بر برخی از فرهیختگان، ادیبان و نویسندگان مشهور جهان نظیر "گوته" آلمانی، "ولتر، ژان دولافونتن، دنی دیدرو، دیکتور هوگو، آندره ژید و لازار کارنو" فرانسوی، الکساندر پوشکین و ایوان بونین (دارنده نوبل ادبیات) روسیه و همچنین "رالف والدو امرسون" آمریکایی تأثیرات ژرف و موثری داشته‌اند.
یکم اردیبهشت ماه شمسی مصادف با 22 آوریل میلادی که در متون تاریخی به عنوان "روز آغاز نگارش گلستان" ثبت و ضبط شده، در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران و همچنین نهادهای فرهنگی جهان "روز بزرگداشت سعدی" نامگذاری شده است.
*س_برچسب‌ها_س*